Petroleumether

(Doorverwezen vanaf Ligroïne)

Petroleumether of ligroïne is een mengsel van lichte koolwaterstoffen, dat verkregen wordt door distillatie van ruwe aardolie. De samenstelling en het kookpunttraject varieert van producent tot producent. Typisch betreft het koolwaterstoffen met vier tot twaalf koolstofatomen, zoals n-pentaan, n-hexaan en benzeen en kookt het mengsel tussen 20 en 135 °C (meestal tussen 25 en 65 °C). Het is dus chemisch gezien geen ether, wel een mengsel van (hoofdzakelijk) alkanen. Andere benamingen van petroleumether zijn onder meer nafta met laag kookpunt, petroleumbenzine, wasbenzine of gewoon benzine.

Petroleumether
Structuurformule en molecuulmodel
Fles met petroleumether
Fles met petroleumether
Algemeen
CAS-nummer 8032-32-4
EG-nummer 232-453-7
Wikidata Q912189
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
OntvlambaarSchadelijk voor de gezondheid
Gevaar
H-zinnen H225 - H304 - H340 - H350
EUH-zinnen geen
P-zinnen P201 - P210 - P301+P310 - P308+P313 - P331
EG-Index-nummer 649-263-00-9
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand vloeibaar
Kleur kleurloos
Dichtheid 0,64 g/cm³
Kookpunt 20-135 °C
Vlampunt −45 °C
Zelfontbrandings- temperatuur 246,1 °C
Dampdruk 55089 Pa
Brekingsindex 1,363 
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Petroleumether is zeer licht ontvlambaar: het vlampunt ligt rond de −45 °C.

Toepassingen

bewerken

Petroleumether wordt gewoonlijk in de petroleumraffinaderij, al dan niet na verdere bewerkingen, aan brandstofmengsels (benzine) toegevoegd.

Petroleumether is ook een oplosmiddel voor (plantaardige en dierlijke) vetten, harsen en latex (rubber) en wordt als oplosmiddel gebruikt in de organische chemie, waar het vaak als ligroïne wordt aangeduid. Het is ook een oplosmiddel voor aardolieproducten.

Vroeger werd dit gebruikt om vetvlekken uit kleding te verwijderen. Daarom was dit een huishoudmiddeltje dat te koop werd aangeboden in de lokale drogisterij of apotheek. Toen Bertha Benz haar eerste autorit uitvoerde, stopte zij dan ook bij de apotheek om bij te tanken. Dit zorgde ervoor dat de stadsapotheek van Wiesloch bekend staat als het allereerste "tankstation" ter wereld.

Soorten

bewerken

De verschillende typen worden vaak aangeduid met de letters PE, gevolgd door twee getallen die de grenzen van het kooktraject aangeven. Typische soorten petroleumether zijn:

  • PE28-40
  • PE40-60
  • PE60-80
  • PE80-100
  • PE100-130
  • PE25-29

Zie ook

bewerken
bewerken
  • (en) Gegevens van petroleumether in de GESTIS-stoffendatabank van het IFA
  • (en) MSDS van petroleumether