Madagaskar-halsbandleguaan
De Madagaskar-halsbandleguaan[2] (Oplurus cuvieri) is een reptiel uit de familie madagaskarleguanen (Opluridae).[3]
| Madagaskar-halsbandleguaan IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2011) | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||
| Madagaskar-halsbandleguaan (Oplurus cuvieri) | |||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||||
| Oplurus cuvieri (Gray, 1831) | |||||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||||
Madagaskar-halsbandleguaan op  Wikispecies
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Naamgeving en indeling
bewerkenDe soortnaam is een eerbetoon aan Georges Cuvier. Cuvier beschreef deze soort in 1829 als Oplurus Torquatus. In 1831 verving John Edward Gray deze naam door Tropidurus Cuvieri ("Cuvier's Tropidurus").[4]
In 1952 wees Jay M. Savage erop dat de geslachtsnaam Oplurus prioriteit had, en dat de correcte soortnaam bijgevolg Oplurus cuvieri was.[5]
Ondersoorten
bewerkenEr worden twee ondersoorten erkend, welke onderstaand zijn weergegeven met de auteur en het verspreidingsgebied.
| Naam | Auteur | Verspreidingsgebied |
|---|---|---|
| Oplurus cuvieri comorensis | Angel, 1942 | Grande Comore |
| Oplurus cuvieri cuvieri | Gray, 1831 | Madagaskar |
Uiterlijke kenmerken
bewerkenDe huidkleur is grijsbruin met bruine spikkels en een zwarte kraag. Mannetjes hebben intensere kleuren dan de vrouwtjes. De hagedis heeft een relatief brede kop en een stekelige staart. De lichaamslengte bedraagt dertig tot 37 cm.
Levenswijze
bewerkenHet voedsel van dit in de bomen levend reptiel bestaat hoofdzakelijk uit insecten. Ook plantendelen zoals bloemen worden wel gegeten. Meestal zit het dier doodstil op een boomstam, totdat hij plotseling uithaalt. Bij bedreiging trekt de hagedis zich terug in een boomspleet, waarbij zijn doornige staart als barrière dient tussen hem en de aanvaller.
De vrouwtjes zetten eieren af, een legsel bestaat per seizoen meestal uit vier tot zes eieren.[6]
Verspreiding en habitat
bewerkenDeze soort komt voor op Madagaskar en het eiland Grande Comore van de Comoren. De populatie op Grande Comore is de enige uit het geslacht Oplurus buiten Madagaskar. Fernand Angel benoemde ze in 1942 als een ondersoort Oplurus cuvieri comorensis. Tegenwoordig wordt deze ondersoort als een aparte soort beschouwd.
Beschermingsstatus
bewerkenDoor de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is de beschermingsstatus 'veilig' toegewezen (Least Concern of LC).[6]
Bronvermelding
bewerkenReferenties
- ↑ (en) Madagaskar-halsbandleguaan op de IUCN Red List of Threatened Species.
- ↑ David Burnie (naar het Nederlands vertaald door Jaap Bouwman en Henk J. Nieuwenkamp) (2001). Animals (Dieren). Dorling Kindersley Limited, London. ISBN 90-18-01564-4.
- ↑ Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Oplurus cuvieri. Gearchiveerd op 7 september 2023.
- ↑ J.E. Gray. "A Synopsis of the Species of the Class Reptilia.", blz. 41. In Edward Griffith et al., The animal kingdom arranged in conformity with its organisation by the Baron Cuvier with additional descriptions of all the species hither named, and of many before noticed (Vol. 9. Reptilia), Londen, 1831
- ↑ Savage, J. M. "The correct generic names for the iguanid lizards of Madagascar and the Fidji islands." Copeia (1952), blz.182.. Gearchiveerd op 24 september 2015. Geraadpleegd op 7 september 2023.
- ↑ a b International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List, Oplurus cuvieri - IUCN Red List. Gearchiveerd op 29 januari 2023.
Bronnen
- (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database – Oplurus cuvieri - Website Geconsulteerd 19 augustus 2019
- (nl) – David Burnie (2001) - Animals, Dorling Kindersley Limited, London. ISBN 90-18-01564-4 (naar het Nederlands vertaald door Jaap Bouwman en Henk J. Nieuwenkamp).