Marathon van Turijn

De marathon van Turijn is een hardloopwedstrijd over 42,195 km, die jaarlijks in de Italiaanse stad Turijn gehouden wordt. Naast de hele marathon kent dit evenement ook een wedstrijd over de halve marathon (21,1 km). De wedstrijd wordt live uitgezonden door de Italiaanse televisiezender RAI. Het evenement heeft de status IAAF Silver Label Road Races.

Piazza Castello, waar de start en finish is van het evenement.

Geschiedenis

bewerken

Reeds in 1897 vond er in Turijn een marathon plaats. Er werd gelopen over een afstand van 35 km tussen Turijn en None. De wedstrijd werd gewonnen door Cesare Ferrario in 2:26.45. In 1919 werd de eerste echte marathon georganiseerd. Het parcours van 42,75 km werd voltooid door Valerio Arri, die brons won op de Olympische Spelen van 1920 in Antwerpen, in een tijd van 2:40.47. De wedstrijd volgde dit parcours van 1921 tot en met 1933. Het snelste was de winnende tijd van Luigi Rossigni in 2:38.23.

In 1934 was de marathon het toneel van de Europese kampioenschappen. De wedstrijd werd gewonnen door de Fin Armas Toivonen. Met een tijd van 2:52.29 bleef hij de Zweed Thore Enochsson (zilver; 2:54.36) en Italiaan Aurelio Genghini (brons; 2:55.04) voor. In 1974 vond er een provinciale loop plaats waarbij de Italianen G.B. Bassi, M. Carbone en R. Musso tegelijkertijd de finish passeerden.

Op 1978 en 1979 kreeg de loop de naam Maratona di Primavera en liep deze van Turijn naar Sommariva del Bosco. De eerste wedstrijd bestond uit 142 finishers en werd gewonnen door Giampaolo Messina in 2:21.27. Bij de tweede loop stonden er 638 deelnemers aan de start en legde Luciano Re Depaolini het parcours als snelste af door in 2:20.25 te winnen. Elena Dugono was bij deze editie de eerste vrouw die binnen de drie uur finishte. De organisator Lorenzo Abrate trok zich hierna terug, waardoor de jaren erna geen marathon plaatsvond.

Op 14 maart 1982 werd de loop opnieuw gehouden. Ditmaal werden er drie ronden gelopen langs de oevers van de rivier de Po. Potito Rubbio en Pietro Balbo kwamen samen als overwinnaar uit de bus door in 2:14.50 als eersten te finishen. Na afloop bleek dit parcours echter twee tot drie kilometer te kort. Op 17 oktober 1982 vond een nieuwe loop plaats die werd georganiseerd door CUS-Torino. De loop kreeg ook internationale allure. De wedstrijd werd gewonnen door de Belg Marc De Blander in 2:14.57.

Tussen 1987 en 1990 werd er gestart in Susa en gefinisht in Avigliana en stond de wedstrijd bekend als Susavigliana Marathon.

Tussen 1991 en 1997 werd er gestart in Avigliana en gefinisht in Turijn. In 1998 en 1999 werd op deze wedstrijd ook het Italiaans kampioenschap gehouden. In 1999 werd Luigi di Lello Italiaans kampioen met een tijd van 2:13.03 (9e overall) en in 1998 werd Nicola Ciavarella Italiaans kampioene in 2:18.38 (8e overall)

Parcours

bewerken

De start en finish van het parcours, dat rechtsom door Turijn en naburige gemeentes loopt, is het Piazza Castello ten zuiden van Palazo Madama. Vanaf daar gaat de route over de Via Po (Po-weg) naar de linkeroever van deze rivier. Stroomopwaarts vervolgt de route zich dan naar Moncalieri en Nichelino. Daar draait de route naar het westen tot Beinasco en Orbassano, waar deze, kort voor het halve-marathon-punt, afbuigt richting het noorden naar Rivalta en Rivoli. Het laatste, derde deel van route leidt naar het westen via Collegno terug naar het centrum van Turijn. Hier ligt de finish aan de westkant van het Palazzo Madama. In totaal telt het parcours 164 hoogtemeters.

Parcoursrecords

bewerken

Uitslagen

bewerken
Maratona di Torino
Datum Atleet Land Tijd
28 september 1919 Valerio Arri   ITA 2:40.47
1920 Niet gehouden
9 oktober 1921 Angelo Malvicini   ITA 2:48.15
1 oktober 1922 Giuseppe Bausola   ITA 3:01.46
30 september 1923 Ettore Blasi   ITA 2:53.50
26 oktober 1924 Romeo Bestini   ITA 2:48.55
18 oktober 1925 Angelo Malvicini   ITA 2:52.12
7 november 1926 Sam Ferris   GBR 2:52.12
16 oktober 1927 Luigi Rossigni   ITA 2:48.42
14 oktober 1928 Martli Marttelin   FIN 2:41.24
6 oktober 1929 Stefano Natale   ITA 2:39.00
5 oktober 1930 Luigi Rossigni   ITA 2:38.23
11 oktober 1931 Francesco Roccati   ITA 2:48.12
16 oktober 1932 Michele Fanelli   ITA 2:45.01
15 oktober 1933 Aurelio Genghini   ITA 2:38.39
9 september 1934 Armas Toivonen   FIN 2:52.29[1]
31 mei 1974 G.B. Bassi, M. Carbone, R. Musso   ITA 2:25.00
Torino - Sommariva Bosco
Datum Atleet Land Tijd
19 maart 1978 Gian Paolo Messina   ITA 2:21.47
25 maart 1979 Luciano Re Depaolini   ITA 2:20.25
Maratona di Torino
Datum Atleet Land Tijd
14 maart 1982[2] P. Rubbio, P. Balbo   ITA 2:14.50
17 oktober 1982 Marc De Blander   BEL 2:14.57
13 maart 1983 Potito Rubbio   ITA 2:28.25
25 maart 1984 Paolo Favaglioni   ITA 2:32.08
9 juni 1985 Paolo Favaglioni   ITA 2:33.08
Susa - Avigliana
Editie Datum Snelste man Land Tijd Snelste vrouw Land Tijd
1 20 september 1987[3] Luigi Chiampo   Italië 2:17.00 Maria Curatolo   Italië 2:45.54
2 18 september 1988 Franco Borelli + Giampaolo Messina   Italië 2:17.12 Silvana Cucchietti   Italië 2:48.25
3 16 september 1989 Joseph Kipsang   Kenia 2:30.32 Cinzia Allasia   Italië 3:07.21
4 30 september 1990 Gianni Truschi   Italië 2:13.17 Cinzia Allasia   Italië 2:52.28
Maratona di Torino
Editie Datum Snelste man Land Tijd Snelste vrouw Land Tijd
5 29 september 1991[4] Walter Durbano   Italië 2:10.03 Alla Doudaeva   Wit-Rusland 2:39.41
6 20 april 1992 Alessio Faustini   Italië 2:11.03 Irina Sklyarenko   Oekraïne 2:37.39
7 25 april 1993 Walter Durbano   Italië 2:11.13 Emma Scaunich   Italië 2:34.17
8 24 april 1994 Michael Kipkai   Kenia 2:10.08 Laura Fogli   Italië 2:31.45
9 23 april 1995 Sid-Ali Sakhri   Algerije 2:11.35 Rosanna Munerotto   Italië 2:29.31
10 12 mei 1996 Abel Gisemba   Kenia 2:11.41 Franca Fiacconi   Italië 2:29.18
11 11 mei 1997 Joseph Chebet   Kenia 2:08.23 Jana Salumae   Estland 2:27.04
12 10 mei 1998 Japhet Kosgei   Kenia 2:09.59 Franca Fiacconi   Italië 2:30.21
13 2 mei 1999 Sammy Korir   Kenia 2:08.27 Maria Guida   Italië 2:28.28
14 26 maart 2000 Alemayehu Simretu   Ethiopië 2:08.33 Florence Barsosio   Kenia 2:27.58
15 1 april 2001 Alemayehu Simretu   Ethiopië 2:07.45 Tiziana Alagia   Italië 2:27.54
16 21 april 2002 Alberico Di Cecco   Italië 2:10.27 Anastasia Ndereba   Kenia 2:29.25
17 13 april 2003 Daniele Caimmi   Italië 2:10.08 Stine Larsen   Noorwegen 2:27.20
18 18 april 2004 Frederick Cherono   Kenia 2:08.38 Helena Javornik   Slovenië 2:31.13
19 17 april 2005 Danilo Goffi   Italië 2:11.13 Beatrice Omwanza   Kenia 2:30.41
20 24 september 2006 Stephen Kibiwott   Kenia 2:10.10 Jane Ekimat   Kenia 2:32.18
21 15 april 2007 Philemon Kirwa   Kenia 2:10.24 Aniko Kalovics   Hongarije 2:29.24
22 13 april 2008 Stephen Kibiwott   Kenia 2:10.13 Vincenza Sicari   Italië 2:29.51
23 19 april 2009 Benson Barus   Kenia 2:09.07 Agnes Kiprop   Kenia 2:26.22
24 10 november 2010 Ruggero Pertile   Italië 2:10.58 Priscah Jeptoo   Kenia 2:27.02
25 13 november 2011 Abdelaziz Ennaji El Idrissi   Marokko 2:08.13 Julija Ruban   Oekraïne 2:27.10
26 18 november 2012 Patrick Terer   Kenia 2:10.34 Sharon Cherop   Kenia 2:23.57
27 17 november 2013 Patrick Terer   Kenia 2:08.52 Ivana Iozza   Italië 2:34.12
28 16 november 2014 Samuel Rutto   Kenia 2:10.00 Esther Ndiema   Kenia 2:28.41
29 4 oktober 2015 Alex Saekwo   Kenia 2:15.29 Silvia Weissteiner   Italië 2:32.35
30 2 oktober 2016 Youssef Sbaai   Marokko 2:13.43 Laila Soufyane   Italië 2:36.32