Margaretha Jacoba de Neufville
Margaretha Jacoba de Neufville (Amsterdam, 6 februari 1775 - Heemstede, 15 juli 1856) was een Nederlands schrijfster en vertaalster.
| Margaretha de Neufville | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Algemene informatie | ||||
| Volledige naam | Margaretha Jacoba de Neufville | |||
| Geboren | 6 februari 1775 Amsterdam | |||
| Overleden | 15 juli 1856 Heemstede | |||
| Nationaliteit(en) |  Nederland
| |||
| Beroep(en) | Schrijfster | |||
| Bekend van | Eerste Nederlandse historische roman | |||
| ||||
Biografie
bewerkenMargaretha werd in 1775 geboren als eerste kind van de welgestelde David Mattheus van Gelder de Neufville en Elisabeth Barnaart. Haar vader zou later belangrijke bestuursfuncties bekleden. Vanwege een ongelukkige val op jonge leeftijd was Margarethe haar hele leven kreupel. Ze kreeg onderricht van haar vader, in onder meer geschiedenis, aardrijkskunde en Frans. Haar moeder probeerde haar de in die tijd meer passende "vrouwelijke" vaardigheden bij te brengen.[1] Margaretha's vader verzette zich met succes tegen een huwelijk beneden haar stand en een andere romance liep spaak. Margaretha is nooit getrouwd geweest. Na het overlijden van haar vader in 1814 (de moeder was 20 jaar eerder al gestorven), erfde Margaretha onder meer het buiten in Heemstede. Ze legde zich toe op het schrijven van romans en een enkele vertaling. Ze overleed in 1856 op 81-jarige leeftijd.
Boeken
bewerkenDe Neufville debuteerde mogelijk in 1821 met Galerij van beroemde mannen en vrouwen.[2] In 1824 verscheen De kleine pligten, een roman in briefvorm over de huiselijke verplichtingen van welgestelde dames. Drie jaar later werden hierop twee vervolgdelen gepubliceerd. In 1829 verscheen van haar hand De schildknaap, de eerste Nederlandse historische avonturenroman.[3] Een jaar later vertaalde ze de historische roman Cinq-Mars (1826) van Alfred de Vigny. In 1836 schreef De Neufville Elisabeth Basmooth, waarover Potgieter zich in De Gids van het erop volgende jaar zeer negatief uitliet. In 1834 en 1840 verschenen twee kinderboeken die aan De Neufville kunnen worden toegeschreven. Na 1840 heeft ze niets meer gepubliceerd.
Bibliografie
bewerken- 1821 - Galerij van beroemde mannen en vrouwen.[a] Amsterdam, P. den Hengst en zoon. Onder het pseudoniem 'Eene Vriendin der jeugd'.
- 1824-1827 - De kleine pligten, eene oorspronkelijke zedelijke voorstelling in brieven uit het begin der negentiende eeuw.[b][c] Amsterdam, P. den Hengst en zoon.
- 1829 - De schildknaap (iets uit den ouden tijd). Een oorspronkelijk historisch romantisch verhaal.[d] Amsterdam, P. den Hengst en zoon.
- 1830 - Cinq-mars, of Eene zamenzwering onder Lodewijk XIII.[e] Amsterdam, P. den Hengst en zoon. Vert. van: Cinq-Mars, ou Une conjuration sous Louis XIII. Naar het Fransch van Alfred de Vigny, 1826.
- 1832 - Twaalf maanden uit de vaderlandsche geschiedenis, of Schets der groote gebeurtenissen in de Nederlanden, van half Augustus 1830 tot half Augustus 1831.[f] Amsterdam, P. den Hengst en zoon.
- 1834 - Zes nieuwe oorspronkelijk Nederduitsche verhalen voor kinderen.[g] Amsterdam, Ten Brink & De Vries.
- 1836 - Elisabeth Basmooth, of eene Engelsche plant op Hollandschen bodem.[h] Amsterdam, Ten Brink en de Vries.
- 1840 - Acht oorspronkelijk Nederduitsche verhalen voor de jeugd.[i] Amsterdam, Ten Brink en de Vries.
Literatuur
bewerken- Mariëlle Hageman: Iteko. Het leven van Margaretha de Neufville (1775-1856). Van Oorschot, 2024.
- Pieter Adriaan Aart Boeser: Leven en werken van Margaretha Jacoba de Neufville.[j] Leiden, Van der Hoek. Proefschrift, 1889.
- Riet Schenkeveld-Van der Dussen (2014), Neufville, Margaretha Jacoba de, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. Online geraadpleegd 21 februari 2015.
- ↑ De bron vermeldt over de opleiding: "Haar vader zei haar dat ze vanwege haar mismaakte uiterlijk niet zou weten te behagen en daarom haar innerlijk moest cultiveren".
- ↑ In deze tijd was het de norm voor vrouwelijke schrijvers om onder pseudoniem te werken. De hoofdbron van dit artikel beroept zich op een tijdgenoot bij het aan De Neufville toeschrijven van dit en andere werken.
- ↑ Drop, W. (1979); Verbeelding en historie. Verschijningsvormen van de Nederlandse historische roman in de negentiende eeuw., p. 60, noot 3. Online hier (rechter kolom, noot 3), geraadpleegd 21 februari 2015.
Gedigitaliseerde versies van Nuefvilles werken
- ↑ Galerij van beroemde mannen en vrouwen op Google Books
- ↑ De kleine pligten. Eerste en tweede deel, 1824 op Google Books. Gearchiveerd op 10 september 2023.
- ↑ De kleine pligten. Derde en vierde deel, 1827 op Google Books
- ↑ De schildknaap (iets uit den ouden tijd) op Google Books
- ↑ Cinq-mars, of Eene zamenzwering onder Lodewijk XIII op Google Books
- ↑ Twaalf maanden uit de vaderlandsche geschiedenis, of Schets der groote gebeurtenissen in de Nederlanden, van half Augustus 1830 tot half Augustus 1831 op Google Books
- ↑ Zes nieuwe oorspronkelijk Nederduitsche verhalen voor kinderen op Google Books
- ↑ Elisabeth Basmooth, of eene Engelsche plant op Hollandschen bodem op Google Books
- ↑ Acht oorspronkelijk Nederduitsche verhalen voor de jeugd op Google Books
- ↑ Leven en werken van Margaretha Jacoba de Neufville op Google Books