Dit artikel gaat over de stoomlocomotievenserie NS 800 van 1874-1932. Zie voor de in diesellocomotievenserie NS 800 van 1953 NS 2600 (diesellocomotief).

De serie NS 800 was een serie stoomlocomotieven van de Nederlandse Spoorwegen (NS) en diens voorganger Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HSM).

NS 800
NS 800
Aantal 26
Nummering HSM: 43-60, 63-70
NS: 801-826
Fabrikant Borsig
In dienst 1874-1877
Uit dienst 1923-1932
Asindeling 1B
Spoorwijdte 1435 mm
Massa locomotief 37,6 ton
Massa tender 21,9 ton
Diameter drijfwielen 1860 mm
Diameter loopwielen 1100 mm
Diameter tenderwielen 1100 mm
Lengte over buffers 14259 mm
Hoogte 4405 mm
Maximumsnelheid 90 km/u
Vuurkist 6 m2
Vlampijpen 77 m2
Roosteroppervlak 1,54 m2
Maximum stoomspanning 8,8 kg/cm2
Aantal cilinders 2
Diameter × slaglengte cilinders 406 x 558 mm
Stoomverdeling Stephenson
Waterinhoud 6,8 m3
Brandstofvoorraad 3 ton kolen
Trekkracht 3050 kg
Remsysteem Westinghouserem
Soortmerk HSM: P2
NS: P1
Bijnaam Achteneenhalvers
Aantal bewaarde exemplaren 0
Portaal  Portaalicoon   Verkeer & Vervoer
HSM nr. 65 Zenios op de draaischijf in ca. 1885

Door de uitbreiding van het spoorwegnet van de HSM met de Oosterspoorlijn naar Amersfoort en vanaf Hilversum naar Utrecht, bestelde de HSM bij Borsig een achttiental locomotieven, welke in 1874 werden geleverd. In 1876 en 1877 volgde nog een nabestelling van acht locomotieven. Naast de volgnummers 43-60 voor de eerste serie en 63-70 voor de tweede serie, werden de locomotieven voorzien van namen.

Bij de samenvoeging van het materieelpark van de HSM en de SS in 1921 kregen de locomotieven van deze serie de NS-nummers 801-826. In 1923 werden de 807 en 817 afgevoerd. Tussen 1925 en 1927 werden de meeste locomotieven afgevoerd. De 808 hield het tot 1928 uit, de 826 tot 1931 en de 815, 824 en 825 waren in 1932 de hekkensluiters. Er is geen exemplaar bewaard.

Fabrieksnummer In dienst Naam HSM nummer NS nummer Uit dienst Bijzonderheden
3176 1874 Ajax 43 801 1927
3177 1874 Bellona 44 802 1926
3178 1874 Cycloop 45 803 1926
3179 1874 Delios 46 804 1927
3180 1874 Eris 47 805 1926
3181 1874 Faunus 48 806 1925
3182 1874 Glaucus 49 807 1923
3183 1874 Hector 50 808 1928
3184 1874 Irene 51 809 1926
3214 1874 Jason 52 810 1926
3215 1874 Kratos 53 811 1926
3216 1874 Lucifer 54 812 1926
3217 1874 Medusa 55 813 1927
3218 1874 Neptunus 56 814 1925
3219 1874 Orestes 57 815 1932
3220 1874 Pallas 58 816 1926
3221 1874 Rhesus 59 817 1923
3222 1874 Styx 60 818 1927
3502 1876 Vulcanus 63 819 1927
3503 1876 Wodan 64 820 1927
3504 1876 Xenios 65 821 1927
3505 1876 Zeus 66 822 1926
3576 1877 Atreus 67 823 1926
3577 1877 Boreas 68 824 1932
3578 1877 Cerberus 69 825 1932
3579 1877 Deukalion 70 826 1931