Prijs van de Zweedse Rijksbank voor economie

De Prijs van de Zweedse Rijksbank voor Economische Wetenschappen ter nagedachtenis aan Alfred Nobel, veelal aangeduid als de Nobelprijs voor Economie, werd ingesteld en voor het eerst uitgereikt in 1969, ter herdenking van het 300-jarig bestaan van de bank.

De Sveriges Riksbank, de Rijksbank van Zweden, is de centrale bank van Zweden. De prijs is eigenlijk geen Nobelprijs maar wordt zo genoemd omdat hij wordt uitgereikt tijdens dezelfde ceremoniële bijeenkomst in Stockholm als de eigenlijke Nobelprijzen, die van de Nobelstichting, met uitzondering van de Nobelprijs voor de Vrede. De prijs wordt jaarlijks toegekend door een commissie van de Koninklijke Zweedse Academie voor Wetenschappen.

De associatie van deze prijs met de oorspronkelijke Nobelprijzen is controversieel. Familie van Alfred Nobel distantieert zich van de prijs,^[1] die in haar ogen is bedoeld om winstmaximalisatie een respectabel voorkomen te geven.

De John Bates Clark Medal is een soortgelijke prijs voor economen jonger dan 40 jaar die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de economische wetenschap

Lijst van winnaars

Jaar	Naam	Toelichting
1969	Ragnar Frisch Jan Tinbergen	“Voor het ontwikkelen en uitvoeren van dynamische modellen voor analyses van economische processen."
1970	Paul Samuelson	“Voor het wetenschappelijk werk waarmee hij statische en dynamische economische theorieën heeft ontwikkeld en het actief bijdragen tot het verhogen van analyses in de economische wetenschap."
1971	Simon Kuznets
1972	John Hicks Kenneth Arrow	“Voor hun bijdrage aan de algemene evenwichtstheorie en de welvaartstheorie."
1973	Wassily Leontief	“Voor het ontwikkelen van de input-output methode en de toepassing daarvan op belangrijke economische vraagstukken."
1974	Gunnar Myrdal Friedrich von Hayek	“Voor hun werk aan de geldtheorie en economische fluctuaties en hun analyse van de afhankelijkheid van economische, sociale en institutionele fenomenen."
1975	Leonid Kantorovitsj Tjalling Koopmans
1976	Milton Friedman
1977	Bertil Ohlin James Meade	“Voor hun baanbrekende bijdrage aan de internationale handelstheorie en internationale kapitaalbewegingen."
1978	Herbert Simon	“Voor zijn pioniersonderzoek naar het keuzeproces in economische organisaties."
1979	Theodore Schultz William Arthur Lewis	“Voor hun pioniersonderzoek naar de economische ontwikkeling, onderzoek waarin vooral aandacht besteed werd aan problemen in zich ontwikkelende landen."
1980	Lawrence Klein
1981	James Tobin
1982	George Stigler
1983	Gérard Debreu
1984	Richard Stone
1985	Franco Modigliani
1986	James M. Buchanan
1987	Robert Solow
1988	Maurice Allais
1989	Trygve Haavelmo
1990	Harry Markowitz Merton Miller William Sharpe
1991	Ronald Coase	“Voor zijn ontdekking en verklaring van het belang van transactiekosten en eigendomsrecht voor de institutionele structuur en het functioneren van de economie."
1992	Gary Becker	“Voor het uitbreiden van het domein van micro-economische analyse naar een brede waaier aan menselijke gedragingen en interacties, waaronder ook gedrag buiten de markt."
1993	Robert Fogel Douglass North	“Voor het vernieuwen van onderzoek in economische geschiedenis door de toepassing van economische theorie en kwantitatieve methoden om economische en institutionele verandering te verklaren."
1994	Reinhard Selten John Forbes Nash jr. John Harsanyi	“Voor hun baanbrekende analyse van evenwicht in de theorie van niet-coöperatieve spellen."
1995	Robert Lucas jr.
1996	James Mirrlees William Vickrey
1997	Robert C. Merton Myron Scholes
1998	Amartya Sen	“Voor zijn bijdrage aan de welvaartseconomie."
1999	Robert Mundell
2000	James Heckman
2000	Daniel McFadden
2001	George Akerlof Michael Spence Joseph Stiglitz
2002	Daniel Kahneman	“Voor het integreren van inzichten uit psychologisch onderzoek in de economische wetenschappen, meer bepaald betreffende het menselijke oordeelsvermogen en het nemen van beslissingen in situaties van onzekerheid."
2002	Vernon L. Smith	“Voor het tot stand brengen van laboratoriumexperimenten in empirische economische analyse, meer bepaald in de studie van alternatieve marktmechanismen."
2003	Robert Engle
2003	Clive Granger
2004	Finn Kydland Edward Prescott	“Voor hun bijdragen aan dynamische macro-economie: de consistentie van economisch beleid over tijd, en de drijvende krachten achter conjunctuur."
2005	Robert Aumann Thomas Schelling	“Voor het vergroten van ons begrip van conflict en samenwerking door speltheoretische analyse."
2006	Edmund Phelps
2007	Leonid Hurwicz Eric Maskin Roger Myerson	“Voor het leggen van de basis van de theorie van mechanism design."
2008	Paul Krugman	“Voor zijn analyses van handelspatronen en de locatie van economische activiteiten."
2009	Elinor Ostrom	“Voor haar analyse van economisch bestuur, vooral in het publieke veld."
2009	Oliver Williamson	”Voor zijn analyse van economisch bestuur, vooral waar het gaat om de grenzen van bedrijven."
2010	Peter Diamond Dale Mortensen Christopher Pissarides	“Voor hun onderzoek naar zoekfricties op markten."
2011	Christopher Sims Thomas Sargent	“Voor hun onderzoeken over de macro-economie."
2012	Alvin Roth Lloyd Shapley	“Voor hun onderzoek naar de manier waarop allerlei zaken in de economie worden gematcht."
2013	Eugene Fama Lars Peter Hansen Robert Shiller	“Voor hun empirische analyse van de prijzen van activa."
2014	Jean Tirole	“Voor zijn analyse van de kracht van de markt en regulering."
2015	Angus Deaton	“Voor zijn analyse van consumptie, armoede en welvaart."
2016	Oliver Hart Bengt Holmström	“Voor hun bijdrage aan de contracttheorie."
2017	Richard Thaler	“Voor zijn bijdrage aan de gedragseconomie."
2018	William Nordhaus	“Voor zijn werk in het integreren van klimaatverandering in macro-economisch onderzoek."
2018	Paul Romer	“Voor zijn werk in het integreren van technologische innovaties in macro-economisch onderzoek."
2019	Abhijit Banerjee Esther Duflo Michael Kremer	“Voor hun experimentele aanpak om wereldwijd armoede te verlichten."
2020	Paul Milgrom Robert B. Wilson	“Voor verbeteringen in de veilingtheorie en het uitvinden van nieuwe vormen van veilingen."
2021	Guido Imbens Joshua Angrist	“Voor hun methodologische bijdragen aan de analyse van causale inferentie."
2021	David Card	“Voor zijn empirische bijdragen aan de arbeidseconomie."
2022	Ben Bernanke Douglas Diamond Philip Dybvig	“Voor onderzoek naar banken en financiële crises."
2023	Claudia Goldin	"Omdat ze ons inzicht in de resultaten van de arbeidsmarkt voor vrouwen heeft vergroot."
2024	Daron Acemoglu Simon Johnson James Robinson	"Voor studies naar hoe instellingen worden gevormd en welvaart beïnvloeden."

Websites

(en) Officiële website

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (de) Die Welt. Nobelpreis für Wirtschaft höchst umstritten, 9 oktober 2006.

Zie de categorie Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] (de) Die Welt. Nobelpreis für Wirtschaft höchst umstritten, 9 oktober 2006.

[1]