Obscure wadkorst
De obscure wadkorst (Stigmidium marinum) is een korstmos van het geslacht Stigmidium uit de familie Mycosphaerellaceae. S. marinum werd voor het eerst beschreven door Richard Deakin in de negentiende eeuw (eerst als Mycosphaerella marina, in 1854 als Sagedia marina) en werd door Thomas Douglas Victor Swinscow in 1965 voor het eerst onder de huidige naam beschreven.
| Obscure wadkorst | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Een door Richard Deakin bewaard exemplaar | |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||
| Stigmidium marinum (Deakin) Swinscow (1965) | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
Obscure wadkorst op  Wikispecies
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Kenmerken
bewerkenDe obscure wadkorst is een relatief onopvallend korstmos, dat erg lijkt op de zeepokkorst (Collemopsidium halodytes), een soort die ook bij kustgebieden leeft maar in grotere mate voorkomt. De zeepokkorst heeft soortgelijke perithecia en ascosporen met één septum als de obscure wadkorst. De ascosporen zijn echter beduidend kleiner dan die van de obscure wadkorst.[1] Net als de zeepokkorst, leeft ook de obscure wadkorst in de zogeheten zwarte zone: korstmossen die voor een deel van het etmaal onder water leven en te vinden zijn onderaan de dijken, tussen de zeewieren, mossels, oesters en zeepokken.[2]
Parasitair of autonoom
bewerkenLang werd aangenomen dat de obscure wadkorst een parasitaire soort is die onder andere groeit op soorten uit de Verrucaria-familie.[1][3] Aptroot en Van den Boom kwamen in 1996 echter tot de conclusie dat de soort een autonoom licheen is. Uit hun onderzoek bleek dat het thallus altijd dezelfde algen bevat en er geen reden was om aan te nemen dat het thallus van een ander licheen kwam. Daarnaast komt er zowel in het onderzoeksgebied ter plekke, als in de rest van de Benelux, geen licheen voor met een dergelijk thallus.[4][5] Volgens Aptroot et al. (2017) is het feit dat de obscure wadkorst in Zuid-Brazilië gevonden is, duizenden kilometers verwijderd van de tot dan toe bekende vindplekken, nog meer bewijs dat de soort een autonoom korstmos is.[6] De conclusie dat de soort niet parasitair is, is later door andere onderzoekers overgenomen, al zijn er ook onderzoekers die nog aannemen dat het korstmos wél parasitair is.[1]
Verspreiding
bewerkenDe obscure wadkorst is gevonden in delen van Noord-Amerika, grote delen van Europa (onder meer in Nederland, Frankrijk, Scandinavië, Duitsland en op de Britse Eilanden), in Zuid-Brazilië en in Zuid-Korea.[6][7][8]
Zoals de naam doet vermoeden, komt de obscure wadkorst uitsluitend voor bij kustgebieden. Obscure wadkorst groeit op zand- en steenachtige bodems, zoals zandsteen en graniet.[4][9] In Nederland wordt hij met name gevonden in Zeeland en op de Waddeneilanden, waar de soort naar vernoemd is.[10] Op de Nederlandse Rode Lijst van korstmossen van 2015 staat het korstmos als 'bedreigd' genoteerd.[11]
- De artikelen uit het wetenschappelijke tijdschrift Buxbaumiella zijn gepubliceerd op natuurtijdschriften.nl en vallen daarmee onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding. Stukken tekst uit deze artikelen zijn dus aangepast en overgenomen in dit artikel.
- Het advies van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is uitgegeven onder de volgende vermelding: "teksten mogen alleen worden overgenomen met bronvermelding". Zodoende is er tekst van dat rapport in dit artikel overgenomen en verwerkt.
- ↑ a b c (en) Schiefelbein, U. (2013). Additions to the lichenized and lichenicolous fungi of Mecklenburg-Western Pomerania (Germany). Herzogia 26 (1): 65-72
- ↑ Bijlsma, R.J.; Aptroot, A.; van Dort, K.W.; Haveman, R.; van Herk, C.M.; Kooijman, A.M.; Sparrius, L.B.; Weeda, E.J., Preadvies mossen en korstmossen blz. 277. Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (februari 2009).
- ↑ (en) Hawksworth, D.L. (1983). A key to the lichen-forming, parasitic, parasymbiotic and saprophytic fungi occurring on lichens in the British Isles. The Lichenologist 15 (1): 1-44
- ↑ a b van den Broeck, D., Aptroot, A., Jordaens, D. & Spier, J.L. (2009). Korstmossen in de Boulonnais (Frankrijk, Pas-de-Calais). Buxbaumiella 84 (1): 13-31
- ↑ van den Boom, P.P.G., Aptroot, A. (1996). De lichenologische najaarsexcursie van 1995 naar Ameland (prov. Friesland). Buxbaumiella 39 (1): 47-52
- ↑ a b (en) Aptroot, A., Gumboski, E.L. & Cáceres, M.E.S. (2017). Ocean view: a first assessment of the littoral, crustose lichen biota of south Brazil. The Lichenologist 49 (6): 597-605. DOI:10.1017/S0024282917000512.
- ↑ (en) Stigmidium marinum in de database van de Global Biodiversity Information Facility. Geraadpleegd op 27 februari 2021.
- ↑ (en) Kondratyuk, S.; Lőkös, L.; Halda, J.; Lee, B.G.; Jang, S.; Woo, J.; Park, J.S.; Oh, S.; Han, S.; Hur, J., A Catalogue of Lichen-forming and Lichenicolous Fungi from Dokdo Islands (South Korea) Including New for Science Taxa. 2018 International Meeting of the Federation of Korean Microbiological Societies blz. 7. The Federation of Korean Microbiological Societies (2018). Geraadpleegd op 27 februari 2021.
- ↑ (en) Schiefelbein, U., de Bruyn, U., Dolnik, C., Stolley, G. & Neumann, P. (2010). New or interesting records of lichen-forming and lichenicolous fungi from northern Germany. Herzogia 23 (1): 85-91
- ↑ Obscure wadkorst in de BLWG Verspreidingsatlas. Geraadpleegd op 27 februari 2021.
- ↑ Dijksma, S.A.M., "Besluit van de Staatssecretaris van Economische Zaken van 15 oktober 2015, DGAN-PDJNG / 15129301, houdende vaststelling van geactualiseerde Rode lijsten flora en fauna", Nederlandse Staatscourant, 23 oktober 2015.