Kattendoorn

struik uit de vlinderbloemenfamilie
(Doorverwezen vanaf Ononis repens subsp. spinosa)

De Kattendoorn (Ononis spinosa subsp. spinosa) is een kleine struik, die behoort tot de vlinderbloemenfamilie (Fabaceae).

Kattendoorn
Kattendoorn
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen
Clade:'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade:Fabiden
Orde:Fabales
Familie:Fabaceae (Vlinderbloemenfamilie)
Onderfamilie:Papilionoideae
Geslacht:Ononis (Stalkruid)
Soort:Ononis spinosa
Ondersoort
Ononis spinosa subsp. spinosa
Kattendoorn op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

De ondersoort staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als algemeen voorkomend maar sterk afgenomen. Het verspreidingsgebied is Midden- en Oost-Europa, Noord-Afrika en Azië. De geslachtsnaam Ononis is afgeleid van het Oudgriekse ὄνος, onos, dat ezel betekent, omdat ezels van de struik eten ondanks de stekels. Andere Nederlandse namen zijn duivelsbedstro, ezelskruid, ossenbreker en schapendoorn.

De struik wordt 20-60 cm hoog en heeft een dikke penwortel. De takken hebben stevige doorns, die per twee bij elkaar zitten. De jonge takken zijn met twee rijen klierharen bezet, die per stengellid verspringen. De bladeren zijn drietallig handvormig samengesteld en hebben weinig klierharen.

Kattendoorn bloeit van juni tot september en heeft rood met witte, geheel witte of roze bloemen. De bloemen zijn 1-2 cm lang en zitten aan rechtopstaande of opgerichte stengels.

De 6-10 mm lange, eivormige vrucht is een peul, bezet met klierharen, waardoor deze kleverig is. De peul is net zo lang of langer dan de kelk.

Kattendoorn komt voor in de uiterwaarden, op dijken en rivierdalhellingen en aan de rand van hoge kwelders.

Plantengemeenschap

bewerken

Kattendoorn is een indicatorsoort voor het mesofiel hooiland (hu) subtype 'Glanshavergrasland', een karteringseenheid in de Biologische Waarderingskaart (BWK) van Vlaanderen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

bewerken
Zie de categorie Ononis spinosa van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.