Oriol Bohigas i Guardiola

Spaans architect

Oriol Bohigas i Guardiola (Barcelona, 20 december 1925 - aldaar, 30 november 2021)[1] was een Catalaanse architect, stedenbouwkundige en hoogleraar. Hij ontwierp rond 1951 markante gebouwen en wijken, waarvan de Mútua Metaŀlúrgica in Barcelona en de Kochstraße in Berlijn-Friedrichstadt tot de belangrijkste behoren. Bij het ontwerp van het Olympisch dorp voor de Olympische Zomerspelen 1992 waarbij de stad Barcelona, die door wegen en haveninstallaties lang afgesneden was van de Middellandse Zee, opnieuw een zeefront kreeg, speelde hij een aanzienlijke rol.[2] In Nederland ontwierp hij een appartementengebouw in de wijk Céramique in Maastricht.

Oriol Bohigas i Guardiola
Bohigas in 2013
Bohigas in 2013
Persoonsgegevens
Geboren Barcelona, 20 december 1925
Overleden Barcelona, 30 november 2021
Geboorteland Catalonië Catalonië (Spanje)
Beroep(en) architect, stedenbouwkundige en hoogleraar
Oriënterende gegevens
Jaren actief 1951-2021
(en) IMDb-profiel
MBM Arquitectes Website
Portaal  Portaalicoon   Kunst & Cultuur
Barcelona

Hij werd geboren in Barcelona in 1925. Hij was de zoon van Pere Bohigas i Tarragb (1886-1947), een landbouwers- en handelaarsfamilie uit Bages, en van Maria Guardiola i Ferrer (1895-1890), afkomstig uit een burgerlijke familie van kleine industriëlen uit Hostalfrancs. In 1937, tijdens de Spaanse Burgeroorlog, verhuisde de familie naar Olot omdat zijn vader belast werd met het organiseren van de bewaking van de kunstschatten van de Barcelonese musea, die daar tijdelijk werden ondergebracht om ze voor het oorlogsgeweld te beschermen. Naast architectuur studeerde hij onder invloed van zijn muzikaal aangelegde moeder ook piano.[3]

Architect en stedenbouwkundige

bewerken

Vanaf 1939 zette hij zijn middelbare studies verder in Barcelona. In 1943 slaagde hij met de hoogste onderscheiding voor het staatsexamen. Samen met een aantal collega's (Moragas, Sostres, Coderch, Gili, Valls, Martorell en Pratmarsó) richtte hij in 1951 de Groep R op, die streefde naar een radicale ommekeer in de architectuurcultuur van het franquisme.[4] In 1957 trouwde hij met Isabel Arnau. Het echtpaar kreeg vijf kinderen.

Van 1943 tot 1951 studeerde hij aan de Hogeschool voor Architectuur, de Escola Tècnica Superior d'Arquitectura de Barcelona, in zijn geboortestad. In 1951 richtte hij samen met Josep Maria Martorell i Codina en de Brit David Mackay het bureau MBM Arquitectes op. In 1961 specialiseerde hij zich in de stedenbouwkunde en in 1965 promoveerde hij op een studie over de neoclassicistische en romantische architectuur in Barcelona.

In maart 1966 was hij een van een hele reeks catalanistische intellectuelen en kunstenaars die deelnam aan de Caputxinada, een van de eerste grote manifestaties van de verzetsbeweging tegen de dictatuur van Francisco Franco. Na zijn arrestatie kreeg hij een boete en werd hij ontslagen als hoogleraar.[5] Vanaf 1970 bekleedde hij de leerstoel Compositie aan de Architectuurschool van Barcelona. In 1971 weigerde hij de eed van trouw aan de franquistische eenheidspartij Movimiento te zweren en werd zijn benoeming vernietigd. Pas in 1977, tijdens de overgangsperiode naar de democratie, werd hij herbenoemd.

Na de dood van Franco (1975) en de terugkeer van de democratie (1978) kreeg hij weer overheidsopdrachten en werd hij in 1977 directeur van de hogeschool waar hij zelf gestudeerd had. In 1984 gaf hij die functie op en werd hij stedenbouwkundig raadgever van het stadsbestuur van Barcelona, als coördinator van de bouw- en wegenwerken die de stad voor de Olympische Spelen van 1992 moest uitvoeren. In 1991 werd hij benoemd tot hoofd van de afdeling Cultuur van Barcelona.

Naast zijn beroep als architect en stedenbouwkundige was Bohigas ook zeer actief op cultureel vlak. Vanaf 1969 werkte hij mee aan de uitgeverij Edicions 62 die sedert 1962, profiterend van een voorzichtige ontspanning van de dictatuur, opnieuw in het Catalaans kon publiceren.[6] Van 1981 tot 1988 was hij voorzitter van de Fundació Joan Miró. Van 2003 tot 2007 was hij voorzitter van het cultureel centrum Ateneu Barcelonès.

Een aantal projecten met het bureau MBM

bewerken
 
Jardin Céramique of Klein Circus aan de Avenue Céramique in Maastricht
  • Het gebouw van de onderlinge verzekeringsmaatschappij Mútua Metal.lúrgica
  • Flatgebouwen in de Kochstraße in Berlijn
  • Ombouw en modernisering van het theater Poliorama in Barcelona
  • Een groep woningen aan de Ronda del Guinardó in Barcelona (1961-1964)
  • De Escola Garbí (1965), school, in Barcelona[7]
  • De hoofdzetel van de uitgeverij Editorial Destino in Badalona (1965-1967)
  • De Sagrada Família in Igualada (1965-1969)[8]
  • De Escola Thau Barcelona in Barcelona (1972-1974)
  • Het Olympisch dorp en de Olympische Haven van Barcelona (1985-1992)
  • De wijk Sextius-Mirabeau in Aix-en-Provence 1990
  • Kantoorgebouw Palau Nou de la Rambla in Barcelona (1989-1993)
  • Appartementengebouw Jardin Céramique of Klein Circus, Maastricht-Céramique (1994-98)
  • De Universiteit Pompeu Fabra in Barcelona (1995-2001)
  • De wijk Perrache-Confluent in Lyon (1997)
  • De uitbreiding van het grootwarenhuis El Corte Inglés (1998-2004)

Belangrijkste prijzen en onderscheidingen

bewerken

Een volledige lijst is hier te vinden.

Bibliografie

bewerken
  • Barcelona entre el Pla Cerdà i el barraquisme (1963)
  • Arquitectura modernista (1968)
  • Les escoles tècniques superiors i l'estructura professional (1968)
  • Contra una arquitectura adjectivada (1969)
  • Arquitectura española de la Segunda República (1970, 2de uitgave in 1999)
  • Polèmica d'arquitectura catalana (1970)
  • Proceso y erótica del diseño (1972 i 1979)
  • Once arquitectos (1976)
  • Reconstrucció de Barcelona (1985)
  • Del dubte a la revolució i Contra la incontinència urbana (1999)

Een volledige bibliografie is hier te vinden.

Hij heeft daarnaast ontelbare bijdragen aan tijdschriften en dagbladen geschreven. Sommige daarvan werden later gebundeld en in boekvorm uitgegeven. In 1989 kreeg hij voor zijn memoires in Combat d'incerteses (Een gevecht met onzekerheden) de Premi Crítica Serra d'Or de Literatura i Assaig (1990). Vanaf 1994 kreeg hij een regelmatige column in de krant Avui waarin hij een soort open brieven aan politici schreef.

bewerken
Zie de categorie Oriol Bohigas van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.