Oud Korenhuis

Het Oud Korenhuis (Frans: place de la Vieille Halle aux Blés) is een driehoekig pleintje in Brussel. In 2017 kreeg het een standbeeld van Jacques Brel door Tom Frantzen.^[1]

Situering

Het Oud Korenhuis geeft uit op de Eikstraat, de Trapstraat, de Dinantstraat en het Sint-Jansplein.

Geschiedenis

Restanten van de Spaanse Kroon

De naam verwijst naar de graanhal die hier tot 1626 stond (voor het eerst vermeld in 1295 als Corehuse). De locatie was logisch omdat de aanvoer grotendeels vanuit het zuiden gebeurde (Henegouwen) en per wagen de stad binnenkwam. De groothandel in graan was voorbehouden aan de vrijheid of singel in en rond dit korenhuis.^[2] Het gebouw werd afgebroken om het verkeer tussen de Steenpoort en de Grote Markt meer ruimte te geven. De korenverkoop werd overgebracht naar de Oude Graanmarkt.

In 1681 werd het plein een eerste keer vergroot en na het bombardement van 1695 een tweede keer.

In de 18e eeuw werd het plein een halteplaats voor nationale en internationale postkoetsen (naar Frankrijk, Luxemburg, Duitsland, Zwitserland). Dit trok veel herbergen en postrelais aan, waaronder:

De Spaanse Kroon (verbindingen Doornik-Rijsel-Parijs, Antwerpen-Amsterdam en Aken-Keulen)
In den Coninck van Spagniën (verbinding met Edingen, Ath, Doornik)
ln de Zwaene (postverbinding met Nijvel en Bergen)
De Gulde Sterre (koetsen naar Bergen, Ath, Doornik, Luxemburg, Frankrijk, Duitsland en Zwitserland)

Vanaf 1920 verwierf de provincie Brabant alle gebouwen aan de noordkant van het plein, tussen de Eikstraat en de Lombardstraat. Het geheel werd in 1961 met de grond gelijk gemaakt voor een uitbreiding van het nabijgelegen provinciehuis. Maar de plannen bleven dode letter en de provinciediensten gebruikten de braakgrond 32 jaar lang als parking. Een plan van aanleg uit 1964 voorzag nog meer sloop en de omvorming van het Oud Korenhuis tot een rechthoekig plein. Gelukkig kwam het niet zover. De overblijvende gebouwen werden beschermd en een herzien plan uit 1985 stelde bewaring voorop.

Vanaf 1993 werd de braakliggende noordzijde heropgebouwd. Tijdens de voorbereidende werken vond men een middeleeuws keldergewelf.

Panden

Drie barokke huizen aan de zuidwestkant: Den Gulden Sleutel, De Gulde Sterre en Den Hoorn

Verschillende huizen op het Oud Korenhuis zijn beschermd. Meestal gaat het om barokke panden.

nr. 11: Stichting Jacques Brel (de arcades in de gevel herinneren aan de laatste resten van de afgebroken Spaanse Kroon, die nog in de tuin zijn aan te treffen)
nr. 27: In den Coninck van Spagnien
nr. 29: Den Gulden Sleutel
nr. 30: De Gulde Sterre
nr. 31: Den Hoorn
nr. 36: laatbarok huis
nr. 39-40: huis met art-nouveau-elementen uit 1905
nr. 41-42: tweelinghuizen
nr. 46: barok huis
nr. 49: laatbarok huis

Externe link

Oud Korenhuis (Inventaris Bouwkundig Erfgoed)

Literatuur

Bouwen door de eeuwen heen in Brussel. Binnenstad, P-Z, vol. 1B, 1989, p. 527-533
Anya Diekmann, Middeleeuwse ambachten en stedelijk wonen. Eenmansstraat en Oud Korenhuis, Brussel, Dienst Monumenten en Landschappen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 1997

Voetnoten

↑ Standbeeld van Jacques Brel onthuld in hartje Brussel, VRT nws, 11 oktober 2017
↑ Bram Vannieuwenhuyze, Brussel, de ontwikkeling van een middeleeuwse stedelijke ruimte , Proefschrift Geschiedenis, Universiteit Gent, 2008, p. 231

Zie de categorie Oud Korenhuis van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] Standbeeld van Jacques Brel onthuld in hartje Brussel, VRT nws, 11 oktober 2017

[2] Bram Vannieuwenhuyze, Brussel, de ontwikkeling van een middeleeuwse stedelijke ruimte , Proefschrift Geschiedenis, Universiteit Gent, 2008, p. 231

[1]

[2]