Overleg:Lijst van Nederlandse voorzetsels

Volgens mij staan hier een aantal woorden die geen voorzetsel zijn.

• circa
• doorheen - volgens vandale wordt dit alleen in België als zodanig gebruikt
• langsheen - idem
• omstreeks - volgens vandale wel een voorzetsel
• onverminderd (zou evt in het archaisch taalgebruik kunnen)
• plus
• gezien - kan ook als voorzetsel inderdaad

Taka 30 jul 2005 16:40 (CEST)

• 'circa' staat in mijn van Dale (elfde druk) en mijn van Dale pocketwoordenboek als bijwoord én voorzetsel aangemerkt.
• 'Doorheen' en 'langsheen' worden in van Dale inderdaad als voorzetsels in België gemarkeerd, maar dat betekent dus wél dat van Dale ze als gebruikelijk in België (en dus in een deel van het Nederlandse taalgebied) beschouwd. Bovendien lijken deze voorzetsels mij niet vreemd aangezien ik ze als Vlaming wel eens in de mond zou durven nemen. Het is niet omdat een woord niet of nauwelijks wordt gebruikt in Nederland dat het van de lijst zou moeten worden geschrapt. Dan zouden ook heel wat typisch Nederlandse woorden die niet in Vlaanderen gebruikt worden moeten worden geschrapt. Laten staan zou ik dus zeggen, maar eventueel met de mededeling dat deze voorzetsels vooral in België gebruikelijk zijn.
• 'Plus' is inderdaad een twijfelgeval. Het staat in mijn grote van Dale (elfde druk) als bijwoord en voorzetsel, maar in mijn pocket (die recenter is) enkel als bijwoord.
• 'Onverminderd' is inderdaad minder gebruikelijk, maar dat is nog geen reden om het te schrappen van de lijst. Er zijn nogal wat voorzetsels die archaïsch en verouderd zijn, maar dat is geen reden om ze te schrappen.

Jurre 30 jul 2005 17:16 (CEST)

In principe ben ik het met je eens. Misschien dat er bij de minder gebruikelijke voorzetsels een opmerking kan. Misschien ook dat een voorbeeldzin helpt. Ik keek eigenlijk op deze lijst omdat ik hoopte dat de naamvallen (zoals die in vroeger tijden in het Nederlands werden gebruikt, en nu bv nog in het Duist) er bij stonden.

Wat betreft "plus" en "circa": die kan ik echt niet thuisbrengen als voorzetsel.

Taka 30 jul 2005 17:21 (CEST)

Laten we bij de minder gebruikelijke een opmerking plaatsen zoals 'verouderd' of 'Belgisch Nederlands' etc.

Maar wat met "plus" en "circa" dan, die toch in mijn van Dale als voorzetsel staan aangeduid? Hetzelfde probleem met "middels": dat is een germanisme en taalkundig gezien geen correct voorzetsel. Toch staat het in van Dale. Wat moeten we daarmee aan? Laten staan met de vermelding "germanisme" zoals nu, en evntueel bijvoegen dat het door sommigen niet als correct wordt beschouwd?

Toch nog twee vragen:

1. Zouden we bij elk voorzetsel een voorbeeldzin moeten plaatsen?

2. Vind je dat er bij de voorzetsels een naamval hoort te staan? Ik vind eerder van niet omdat de naamvallen in het Nederlands niet meer actief worden gebruikt (en enkel nog in versteende uitdrukkingen voorkomen). Miscchien hoort een opmerking over de naamvallen eerder thuis in het artikel Voorzetsel, als onderdeel van de geschiedenis van het gebruik van voorzetsels.

Jurre 30 jul 2005 17:34 (CEST)

Na een vraag aan Taalunieversum over het statuut van 'circa' en 'plus' is bevestigd dat beide inderdaad voorzetsels zijn en in de lijst thuishoren. Jurre 2 aug 2005 21:46 (CEST)

"De" is geen Nederlands voorzetsel

Ik heb "de" uit de lijst verwijderd omdat het geen Nederlands voorzetsel is.

Hieronder het antwoord van Taaluniversum:

VRAAG Kan "de" in de uitdrukking "de facto" beschouwd worden als een Nederlands voorzetsel?

ANTWOORD Nee, 'de' is geen Nederlands voorzetsel. Het komt alleen voor binnen Latijnse woordgroepen, zoals 'de facto' en 'de jure'. In andere combinaties kan het niet gebruikt worden.

Andere Latijnse voorzetsels hebben in het Nederlands wel een functie als voorzetsel gekregen, zoals 'per' en 'ad'.

Met vriendelijke groet, Namens het Taalunieversum,

Wouter van Wingerden

Jurre (overleg) 18 feb 2011 01:12 (CET)

Pro

'Contra' staat in de lijst, maar 'pro' niet.

Plus plus min

Van Dale online geeft: het kapitaal plus de rente en noemt 'plus' hierin een voorzetsel. Zo zou 'min' natuurlijk ook een voorzetsel zijn. Ik heb m'n twijfels. Online heet 'plus' in twee plus drie is vijf een voegwoord, in de papieren versie is het een voorzetsel. Online komt 'min' niet voor als trefwoord, wel 'minus' en daar staat als synoniem 'min' bij, maar zonder het te benoemen. In de papieren versie wordt 'min' niet als voorzetsel genoemd, evenmin als 'minus'. Wat moet je daar nu mee? Madyno (overleg) 23 feb 2021 23:41 (CET)

Heeft iemand een goed voorbeeld waarin 'plus' als voorzetsel optreedt?? Madyno (overleg) 18 sep 2021 12:06 (CEST)

Ik vind "plus" ook geen voorzetsel, net zomin als "min", "maal" of "gedeeld door". Dat zijn alle wiskundige operatoren. Hoewel dat misschien een technische benaming is, verkies ik dat boven "voorzetsel".

In de spreektaal wordt "plus" wel gebruikt als een voegwoord/bijwoord, synoniem voor "daarbij". "En daarbij, ik vind dat onnozel." "Plus, ik vind dat onnozel". Dat heb je niet voor de andere operatoren. Knotwilg (overleg) 29 nov 2023 11:03 (CET)

Inzonderheid

Vraag of "inzonderheid" een geldig voorzetsel is. Ik zie het alvast vaak in de WIkipedia zelf. Idem voor evenals, zoals ... Knotwilg (overleg) 29 nov 2023 09:26 (CET)