Overleg:Oorzakelijkheid
relativiteitstheorie en causaliteit
bewerkenik citeer: "Omdat tijd relatief is, is het vaak niet mogelijk om objectief te zeggen welke gebeurtenis eerder plaats vond dan een andere; dit is alleen mogelijk vanuit een bepaalde waarnemer, terwijl een andere waarnemer op een andere ruimte-tijd-plek een andere volgorde waarneemt."
Ik vraag me af of de relativiteit werkelijk de causaliteit beïnvloedt. In elk geval wordt het niet omgedraaid, het is niet zo dat de relativiteitstheorie het mogelijk maakt dat het gevolg eerder plaatsvindt dan de oorzaak. Misschien dat het gevolg eerder wordt waargenomen dan de oorzaak - maar dat is een andere zaak.
- Dit is ook nieuw voor mij; ik verkeerde in de veronderstelling dat de relativiteitstheorie de causaliteit onverlet laat. Aangezien de vraag hierboven 3 jaar lang onbeantwoord is gebleven, zet ik er nu een twijfel-schabloon bij. Groet, beetjedwars 20 mei 2008 10:32 (CEST)
- Jullie hebben gelijk, het teruglezende weet ik niet waarom ik dat zo gezegd heb. Ik kan me zelfs niet meer herinneren dat ik het geschreven heb (ruim vijf jaar geleden!), maar de wiki-database heeft altijd gelijk. Vermoedelijk heb ik bij het vertalen van het toenmalige Engelse artikel de relativiteit van gelijktijdigheid en die van causaliteit door elkaar gehaald. Dus het mag weg. Mtcv 20 mei 2008 16:32 (CEST)
HUME en Causaliteit
bewerkenCausaliteit is een voortdurende reeks van oorzaken en gevolgen. Volgens Hume. Maar kennelijk sinds een of ander begin (Oerknal?) onophoudbaar niet te stoppen. Geldt het werkelijk voor alles wat beweegt. En niets staat stil. Is het zo dat niets beweegt zonder oorzakelijke puls. Tijd is de meetlat der verandering. Gebeurtenissen kunnen in een volgorde worden gezien. Het sterrenbeeld Orion staat nu op een andere plek aan de hemel dan in de tijd der farao's. Maar ook sinds gisteren.
Het op den duur blijkende verschijnsel dat de reeks oorzaken en gevolgen veel verder reikt dan in eerste instantie werd begrepen, is een belangrijke oorzaak voor het gevolg dat de "AHA-Erlebnis" bij vele onderzoekers achteraf vooral op het eerste enthousiasme bleken te berusten en op het feit dat vele wetenschappelijke stellingen op termijn moeten worden prijsgegeven.
Causaliteitsbegrip in de 20e eeuw
bewerkenIk citeer:
In de 20e eeuw zijn ten opzichte van causaliteit in filosofisch opzicht geen oorspronkelijke gedachtes naar voren gebracht.
Dit lijkt me volkomen onwaar. Van Salmons causal connections tot Mackies INUS-condities, van Dowes geconserveerde grootheden tot Peirces semiotische analyse (in ieder geval in de nterpretatie van Hulswit) - dat zou allemaal alleen een herhaling van zetten zijn?
Victor Gijsbers 17 jul 2006 10:33 (CEST)
en daarbij nog de 'powers metafysica' van Mellor/Mumford/Wright etc. etc.
Voorbeeld causaliteit
bewerkenDit voorbeeld is natuurlijk onzin. Ten eerste is niet elke kwantitatieve verhouding goed genoeg, en bovendien is de schrijver van het stuk in de war met hitte. Go & learn physics 1st plz. - – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 62.251.21.22 (overleg · bijdragen)
zie aldaar?
bewerkenBij Aristoteles staat zie aldaar, wat wordt hiermee bedoelt, moet dit een link zijn?– De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 84.85.92.84 (overleg · bijdragen)
- Beste anoniem, het verwijst wellicht naar het artikel Aristoteles zelf (dus op zijn naam klikken was de bedoeling), zie met name onder zijn kosmologie/ontologie. Meglosko (overleg) 29 okt 2013 17:52 (CET)