Overleg:Stadsbrand van Paramaribo (1832)

Ophanging of onthoofding van Tom en Winst

In de bron [1] wordt Tom niet genoemd, dus daar lijkt me niet zomaar gesteld te kunnen worden dat deze werd opgehangen. Wat betreft Winst lees ik dat hij volgens dat artikel wordt opgehangen. In de uitgave 'Ketens en banden' van het Rijksmuseum maakt geen melding van ophanging van Winst en Tom, doch enkel de onthoofding. Zoals het nu in het artikel hier is verwerkt, wordt er geclaimd dat die referentie zegt dat ze beiden zijn opgehangen; dat is onjuist. Ik zou zeggen dat Tom werd onthoofd (aangezien het artikel 'Brand in Paramaribo' niets over hem meldt en 'Ketens en banden' wel) en dat Winst werd onthoofd (gemeld in 'Ketens en banden') of opgehangen (volgens het artikel 'Brand in Paramaribo'). Wat denken anderen? Met vriendelijke groeten, Otter (overleg) 1 mrt 2021 07:10 (CET)

Ik denk dat is uitgevoerd wat in het vonnis staat. Ik ken de vonnisteksten echter ook niet. Het boek beknopte geschiedenis uit 1884 (dat helaas nog niet gedigitaliseerd is) meldt het volgende: 'Het Gerechtshof te Paramaribo sprak, den 19 januari 1833, het volgende vonnis tegen de schuldigen uit: Codjo, Mentor en Present moesten, aan een paal gebonden, levend verbrand worden; twee anderen Winst en Fom zouden gehangen, en de overige medeplichtigen gegeseld, in boeien geklonken en tot strafarbeid gedwongen worden.' (NB: Fom = Tom, een veel voorkomende letterwisseling).Niksbij26 (overleg) 1 mrt 2021 13:33 (CET)

In de referentie wordt verwezen naar 'Ketens en banden' en in dit boek staat dat Tom en Winst werden onthoofd. Dit wordt ondersteund door 'Kleine geschiedenis 1884'. Haarnack vermeldt Tom niet. Ik zou de zin dus als volgt formuleren: Winst en Tom werden naar het galgenveld gebracht waar zij werden gemarteld en onthoofd.Grijz (overleg) 1 mrt 2021 22:28 (CET)

Ik zou de term marteling niet gebruiken, het gaat hier om lijf- en doodstraffen. Hannolans (overleg) 3 mrt 2021 19:44 (CET)

Het is ophanging én onthoofding, zie onderzoek Jessica Melker. Ik heb de tekst nu hierop aangepast, met referentie. Niksbij26 (overleg) 10 apr 2021 23:03 (CEST)

Referenties en letterlijk overnemen

Nog twee punten van heel andere orde: (1) Het aantal referenties naar het boek van Eveline Sint Nicolaas kan zonder verlies aan betrouwbaarheid gereduceerd worden. (2) Ik heb alleen de Engelse editie van het boek, maar zo te zien komt de WP tekst regelmatig overeen met het origineel. Hierbij de suggestie om de tekst nog eens kritisch te bekijken en waar nodig in eigen woorden te herschrijven. Daarvoor kunnen naast het boek van Sint Nicolaas ook de andere bronnen worden gebruikt. Grijz (overleg) 1 mrt 2021 22:28 (CET)

De tekst is niet letterlijk overgenomen uit het boek van Sint Nicolaas. Maar verder herschrijven staat natuurlijk vrij. :) Met vriendelijke groeten, Otter (overleg) 3 mrt 2021 17:30 (CET)

Dat van die herhaalde referenties wilde ik al aanpassen. Ik zal een poging doen het artikel te aan te passen. Details van de drie hoofdverdachten verplaats ik dan voor een deel naar hun individuele pagina en voeg wat details toe. Ik vind wel dat die pagina's behouden moeten blijven. Niksbij26 (overleg) 3 mrt 2021 20:42 (CET)

Dank je wel Niksbij26 voor je laatste bewerking. Het artikel zelf en de afzonderlijke artikelen over Kodjo, Present en Mentor zijn inhoudelijk echt verbeterd en ook de bronvermelding is meer in balans. Grijz (overleg) 4 mrt 2021 09:41 (CET)

Verslagen en kaarten

Zijn er kaarten, verslagen en prenten van de brand en veroordeling? Ik heb nu een kaart van de brand van 1821 geplaatst. Die zou in het noordelijk deel zich hebben afgespeeld en deze in het zuidelijk deel, maar bij beide is de Heiligeweg onderdeel van de brandhaard. Hannolans (overleg) 4 mrt 2021 09:36 (CET)

Brand en slavenopstand

Dit artikel gaat voor een klein deel over de brand maar voor een groot deel over dat het een opstand was. Ik heb de categorie slavenopstand toegevoegd, maar wellicht is het beter dit in twee artikelen te splitsen. Hannolans (overleg) 4 mrt 2021 19:46 (CET)

Ik heb het branddeel wat uitgebreid, want het is niet alleen de Lutherse kerk die verloren ging. Dat het een slavenopstand was wordt waarschijnlijk niet door iedereen gedeeld, ook destijds niet schat ik. Desalniettemin vind ik de categorietoevoeging wel passen. Ik zie het artikel juist als één geheel. De angst voor weggelopen slaven zoals Haarnack formuleert is natuurlijk angst voor een mogelijke opstand. Ik voeg dat in de inleiding toe. 4 mrt 2021 22:36 (CET)

PS Het artikel Oranibo, althans een deel ervan, valt ook in de categorie slavenopstand, zag ik. Prima. Die opstand zou wel een apart artikel verdienen; de Tempati-opstand staat in wezen los van plantage Oranibo.Niksbij26 (overleg) 9 mrt 2021 17:20 (CET)

Ik vind de brand en de rechtszaak behandelen toch wat schuren. Na deze brand hebben nog meer brandstichtingen en plunderingen plaatsgevonden en de rechtszaak ging over het geheel en de brand is het perspectief van de kolonisten, terwijl in de overlevering in Suriname het gaat, wat ook blijkt uit de herdenkingsplakaat, om een verzetsbeweging waarvan de brand een uiting was. Cojo, Mentor en Present waren "een commando, een georganiseerd commando", of dat een guerillagroep/verzetsgroep/terroristengroep is, hangt af van het perspectief. Ik denk dat een artikel over Cojo-groep of iets dergelijks op zijn plaats is. Er is genoeg over deze groep die opereerde vanuit het Picornobos geschreven. Hannolans (overleg) 7 mrt 2021 14:42 (CET)

Goed idee, Picorno-verzetsgroep kan het eventueel ook heten. Een interessante bron geef je daar, op dbnl.org. Ikzelf ga het nu niet uitwerken Niksbij26 (overleg) 9 mrt 2021 17:20 (CET)

Geboren in Afrika?

Ik heb nog een vraag: wie is nu geboren in Afrika? In een eerdere versie van dit artikel stond dat Cojo geboren is in de kolonie en dat Mentor geboren is aan de kust van Guinee. Maar op de gedenksteen staat dat Kodjo (de oudste) is geboren in Afrika en Mentor (met de tatouages op zijn hoofd) in de kolonie. Klopt de gedenksteen misschien niet? Hoe zit het? Dit is nu in het midden gelaten op de individuele pagina's, maar dient wel juist vermeld te worden. Niksbij26 (overleg) 9 mrt 2021 17:20 (CET)

Ik houd het even op Mentor, volgens bron Teenstra. Ik heb alleen niet de beschikking over dat boek om het na te kijken. Niksbij26 (overleg) 10 apr 2021 23:03 (CEST)