Paul Peuerl

Duits componist (1570-1625)
(Doorverwezen vanaf Paul Agricola)

Paul (Paulus) Peuerl (Stuttgart, gedoopt op 13 juni 1570Steyr, na 1625) was een Duits-Oostenrijks componist, organist en orgelbouwer. Naast de schrijfwijze Peuerl treft men ook Bäurl, Beurlin, Beuerlin, Bäwerl, Peyerl en Agricola aan. Hij was de zoon van het echtpaar Hans Beurlin uit Entringen en Catharina geboren Ochs.

Levensloop

bewerken

Peuerl was vanaf november 1601 tot 1609 organist in Horn (Neder-Oostenrijk). Vervolgens werkte hij van herfst 1609 tot 1624 aan de evangelische schoolkerk in Steyr in Opper-Oostenrijk. In Steyr werkte hij eveneens als orgelbouwer. Hij bouwde orgels onder andere in Steyr, Horn, Enns en Wilhering.

In de geschiedenis van de muziek neemt hij een geachte plaats als vroege meester van de variatie-suite in. Van hem zijn ook de eerste publicaties van niet Italiaanse triosonates, die twee melodiestemmen van een generaal-bas begeleid eisen.

Composities

bewerken
  • 1611 Newe Padouan, Intrada, Däntz und Galliarda
  • 1613 Weltspiegel
    1. O Musica du edle Kunst
    2. -
    3. -
    4. Reichlich das glück kombt alle tag
    5. Fröhlich zu seyn
    6. -
    7. -
    8. Frisch auff und last uns singen
    9. Pracht Hochfart Reichthumb Golt und Gelt
    10. Man sagt in einem sprichwort frey
    11. -
    12. Bewahr dein Hertz
    13. Canzon
    14. Canzon
  • 1620 Ettliche lustige Padovanen ...
  • 1625 Gantz Neue Padouanen
  • 40 Tänze und 2 Canzonen

Bibliografie

bewerken
  • Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9
  • Leopold Raab: Die wahre Geschichte des Paul Peuerl, in: Horner Kalender 133, 2004, S. 85-91
  • Leopold Raab: Warum gerade Paul Peuerl?, in: Paul-Peuerl-Orgel in der Pfarrkirche St. Georg, Horn. Festschrift. Hrsg. zur Orgelweihe am 28. September 2003. - Horn 2003, S. 62-64
  • Wolfgang Suppan, Armin Suppan: Das Neue Lexikon des Blasmusikwesens, 4. Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Schulz GmbH, 1994, ISBN 3-923058-07-1
  • Alfred Kaiser: Paul Peuerls musikalische Sendung, Bilderbuch der Musik, Horn 1992, S. 29ff.
  • Eugen Brixel: Das grosse Oberösterreichische Blasmusikbuch - Mit Ehrentafel der Oberösterreichischen Blasmusikkapellen, Wien: Verlag Christian Brandstätter, 1984. 704 S., ISBN 978-3-854-47031-1
  • Rudolf Flotzinger: Nachforschungen zu Paul Peuerl, in: Veröffentlichungen des Kulturamtes der Stadt Steyr, Heft 34, 1978, S. 5ff.
  • Othmar Wessely: Neues zur Lebensgeschichte Paul Peuerl's, in: Jahrbuch des oberösterreichischen Musikvereines. 95 (1950), S. 299-306.
  • Ernst Ludwig Gerber: Neues historisch-biographisches Lexikon der Tonkünstler, welches Nachrichten von dem Leben und den Werken musikalischer Schriftsteller, berühmter Componisten, Sunger, Maister auf Instrumenten, Orgel- und Instrumentenmacher etc. aus allen Nationen enthält ..., 4 Bde., Leipzig: 1812-14
bewerken