Kaal leermos
Het kaal leermos (Peltigera hymenina) is een korstmos uit de familie Peltigeraceae. Het leeft op de grond in de kustduinen. Het leeft samen met de alg Nostoc.
| Kaal leermos | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Kaal leermos op door mos bedekte rots in open grasland. De rode tippen zijn apothecia | |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||
| Peltigera hymenina (Ach.) Delise (1830) | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Onderzijde van het thallus is wittig met bleke aders | |||||||||||||||
| Synoniemen | |||||||||||||||
|
Peltigera lactucifolia | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
Kaal leermos op  Wikispecies
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Kenmerken
bewerkenUiterlijke kenerken
bewerkenHet is een leermos is bij (bij droogte) egaal bruingrijs tot zwart van kleur met een glanzende bovenzijde. De onderzijde heeft roze tot lichtbruine aders. De onderzijde is in het midden wit, met uitzondering van de lichtgetinte aders. Het thallus is folieuze en heeft een diameter van 10 tot 20 cm. De lobben zijn wijdverspreid en 1-2 cm breed. Soralen zijn afwezig. Apothecia zijn soms aanwezig en bruinig tot zwart aan de uiteindes van de lobben.
Het heeft geen kenmerkende kleurreacties.
Microscopische kenmerken
bewerkenDe asci zijn 8-sporig. De ascosporen zijn cilindrisch, 3 tot 7 gesepteerd, aan het einde wat taps toelopend en meten meten 50-80 × 4-5 μm.
Vergelijkbare soorten
bewerkenHet kaal leermos lijkt aan de bovenkant op het zwart leermos (Peltigera neckeri), maar bij deze is het midden van de onderkant van de lobben zwart, terwijl bij het kaal leermos de gehele onderkant van de lobben wit zijn.
Habitat
bewerkenHet kaal leermos groeit vooral op plaatsen met afgeschermd zonlicht. Zo nu en dan komt het zelfs voor op geheel beschaduwde plekken tussen een tapijt van forse slaapmossen. Exemplaren zijn klein op donkere plaatsen en er worden dan geen vruchtlichamen gevormd. Exemplaren ontwikkelen zich vooral goed daar waar contact met de bodem mogelijk is: op open plekken en langs paden met een iets open vegetatie waarbij gestreepte witbol (Holcus lanatus), jacobskruiskruid (Jacobaea vulgaris subsp. vulgaris) en gewoon biggenkruid (Hypochaeris radicata) begeleiders zijn in combinatie met slaapmossen.
Verspreiding
bewerkenHet kaal leermos komt in Nederland vrij zeldzaam voor. Het is niet bedreigd en staat niet op de rode lijst. Het is een zeldzame soort in duingraslanden en heischrale graslanden.