Peter Stephan (Almelo, 13 juni 1930Sumatra, 25 april 1995)[1] was een Nederlands voetballer en bestuurder. Hij speelde voor Heracles, Sportclub Emma en Limburgia en was manager bij Go Ahead Eagles en directeur bij Feyenoord.

Peter Stephan
Stephan, knielend 3e van links, met Heracles in september 1952
Stephan, knielend 3e van links, met Heracles in september 1952
Persoonlijke informatie
Volledige naam Peter Stephan
Geboortedatum 13 juni 1930
Geboorteplaats Almelo
Overlijdensdatum 25 april 1995
Overlijdensplaats Sumatra, Indonesië
Nationaliteit Vlag van Nederland Nederland
Positie Aanvaller
Clubinformatie
Voetbalcarrière geëindigd in 1960
Jeugd

–1947
Vlag van Nederland Almelo
Vlag van Nederland Heracles
Senioren
Seizoen Club W (G)
1947–nov.1953
dec.1953–1955
1955–1960
Vlag van Nederland Heracles
Vlag van Nederland SC Emma
Vlag van Nederland Limburgia
95(40)
31(10)
76(5)
Interlands
1948
1949
Vlag van Nederland Nederland –19
Vlag van Nederland Nederland –21
3(1)
1(0)
Getrainde teams
1960–1961
1961–1963
1963–1964
1964–1965
1967–1969
1969–1974
1974–nov.1974
Vlag van Nederland RKBSV
Vlag van Nederland RFC Roermond
Vlag van Nederland Minor
Vlag van Nederland RIOS
Vlag van Nederland Quick '20
Vlag van Nederland Enschedese Boys
Vlag van Nederland Sportclub Enschede
Bestuurlijke functies
nov.1974–1977
1977–jan.1982
Vlag van Nederland Go Ahead Eagles (manager}
Vlag van Nederland Feyenoord (directeur}
Erelijst
Portaal  Portaalicoon   Voetbal

Loopbaan

bewerken

Beginjaren

bewerken

Zijn vader, die evenals zijn grootvader Peter heette, werd geboren in het Duitse Lennep en trouwde in 1925 met Lina Bartels in Almelo.[2] Zijn beide ouders waren spinner van beroep. Peter, geboren in 1930, begon met voetbal bij SV Almelo. Tijdens de junioren stapte hij over naar Heracles, de grootste club van Almelo. Hij maakte deel uit van het Twents jeugdelftal[3] en debuteerde als zeventienjarige in het eerste elftal van Heracles bij de competitiestart op 14 september 1947.

Jeugdinternational

bewerken

Hij werd in april 1948 geselecteerd voor het Nederlands jeugdelftal (16-18 jaar) dat in Londen deelnam aan het FIFA jeugdtoernooi. Het was de eerste keer dat Nederland met deze jeugdcategorie een interland speelde.[4] Stephan scoorde als midvoor het eerste doelpunt voor Nederland op 15 april tegen het Ierse jeugdelftal (2-0).[5] Door de 2-1 winst een dag later tegen Italië, bereikte Nederland de finale op 17 april waarin thuisland Engeland de sterkste was (3-2).[6]

Degradatie

bewerken

Heracles degradeerde in het seizoen 1950/51 onverwacht uit de Eerste klasse. De Almelose club was in de naoorlogse jaren telkens in de subtop geëindigd en in 1950 nog als tweede. Stephan was met acht treffers de clubtopscorer in het degradatiejaar. Voor de Tweede klasse bleek Heracles in het seizoen 1951/52 te sterk. De club won de eerste dertien duels met een doelsaldo van 50-1. Ongeslagen (19 zeges, 3 gelijke spelen) pakte Heracles met ruime voorsprong de titel.[7] In de nacompetitie stelde Heracles met vier zeges de promotie veilig. Tijdens het seizoen maakte Stephan met het Nederlands militair elftal een trip naar Egypte.[8]

Naar het zuiden

bewerken

De terugkeer met Heracles in de Eerste klasse duurde voor Stephan maar ruim een seizoen. Hij speelde op 8 november 1953, thuis tegen Haarlem, zijn laatste wedstrijd. Hij verhuisde naar Zuid-Limburg waar hij een baan kreeg op het bedrijfsbureau van staatsmijn Emma en ging voetballen bij Tweedeklasser SC Emma. Hij maakte op 13 december 1953 zijn debuut voor de club uit Treebeek.[9] SC Emma eindigde samen met SV Kerkrade aan kop van de ranglijst. De kampioenswedstrijd op 27 mei 1954 op het terrein van Limburgia verloor SC Emma met 0-1.

Profvoetbal

bewerken

Bij de komst van het beroepsvoetbal in 1954 raakte SC Emma twee belangrijke spelers kwijt. Topschutter Henk Angenent en aanvoerder Arie Pieneman werden aangetrokken door de nieuwe profclub Fortuna '54 die uitkwam in de ‘wilde’ competitie van de NBVB. SC Emma ging niet over naar het profvoetbal na de fusie tussen de voetbalbonden KNVB en NBVB in november 1954. Stephan bleef in het seizoen 1954/55 bij de tweedeklasser. Hij werd met de club kampioen. Daarna vertrok hij naar Limburgia dat een jaar eerder wel naar het profvoetbal was overgestapt. Bij Limburgia kwam hij als aanvaller soms minder aan spelen toe. In het seizoen 1958/59 voetbalde hij weer een volledige competitie mee als middenvelder. Hij was dertig jaar toen hij medio 1960 op de transferlijst werd geplaatst. Hij stopte als actief voetballer en richtte zich op een trainersloopbaan.

Trainer

bewerken

Zijn eerste club als trainer was RKBSV uit Brunssum. In 1961 ging hij aan de slag bij RFC Roermond.[10] Hij werd met deze club kampioen en promoveerde naar de Eerste klasse, het hoogste amateurniveau. Hij voerde bij RFC de regel in voor iedere wedstrijd een andere speler als aanvoerder aan te wijzen.[11] Na het behalen van de titel met RFC was hij een jaar trainer van Minor in Nuth. Daarna vertrok hij naar RIOS uit Pey-Echt waarmee hij in 1965 landskampioen werd bij de zondagamateurs.[12]

Terug naar oosten

bewerken

Hij verhuisde na twaalf Zuid-Limburgse jaren in 1965 terug naar het oosten. Hij verruilde zijn baan bij staatsmijn Emma voor een nieuwe functie bij Polaroid dat een fabriek opstartte in Enschede. Hij pakte in 1967 zijn trainerscarrière weer op bij Quick '20 in Oldenzaal.[13] Na twee seizoenen stapte hij over naar Enschedese Boys waar hij vijf jaar zou blijven.[14] Bij Sportclub Enschede[15] was hij vanaf de zomer van 1974 drie maanden actief totdat hij zijn taak neerlegde en zijn trainersloopbaan afbrak.

Manager

bewerken

Hij werd per 1 november 1974 aangesteld bij Go Ahead Eagles als de opvolger van manager Hans Kraay senior die naar Ajax ging.[16] Hij zegde zijn baan als zakelijk manager bij Polaroid op. Stephan deed financieel goede zaken voor Go Ahead Eagles met de verkoop van Peter Arntz aan AZ’67 en Jan van Deinsen die naar Feyenoord ging.[17] Door de tegenvallende prestaties werd trainer Leo Beenhakker in april 1976 ontslagen. Volgens Stephan waren er te veel spanningen ontstaan.[18]

Directeur Feyenoord

bewerken

Stephan maakte in 1977 promotie want hij werd bij Feyenoord de opvolger van directeur Guus Brox. Hij ging op 1 juli aan de slag in Rotterdam.[19] Feyenoord verkeerde in een sportief en financieel mindere fase na de glorieperiode van eind jaren zestig en begin jaren zeventig. Stephan wist dat hem een moeilijke klus te wachten stond, verklaarde hij in weekblad Voetbal International in 1983. 'De club had zich dood betaald, er was geen reserve meer. Ik werd binnengehaald om te reorganiseren. Ik diende impopulaire maatregelen te nemen'.[20] Hij vertelde een jaar na zijn aantreden in de Rotterdamse krant Het Vrije Volk dat Feyenoord ‘op sterven na dood’ zou zijn.[21] Eind 1981 kwam het tot een breuk met de club.[22] Met het bestuur van Feyenoord kwam hij begin januari 1982 tot een akkoord over een vertrekregeling.[23]

Adviseur

bewerken

Vanaf oktober 1982 werkte hij als adviseur voor de Roemeense voetbalbond. Hij organiseerde onder meer trainingskampen en onderhield contacten met sponsoren in West-Europa. Dit deed hij ook voor andere sportbonden van Roemenië. Hij was een tijdlang schaatsofficial en begeleidde de Roemeense schaatser Tibor Kopacz.[24] Ook was hij actief voor de Indonesische voetbalbond bij het regelen van oefenwedstrijden en het leggen van contacten met Nederlandse trainers.[25]

Hij overleed op 25 april 1995 op 64-jarige leeftijd aan een hartinfarct tijdens een voetbaltoernooi op Sumatra in Indonesië. Hij had voor dit toernooi enkele Nederlandse spelers uitgenodigd.[26]

Clubstatistieken

bewerken
Seizoen Club Land Competitie Competitie Beker Internationaal Overig Totaal
Wed. Dlp. Wed. Dlp. Wed. Dlp. Wed. Dlp. Wed. Dlp.
1947/48 Heracles   Nederland Eerste klasse Oost 7 3 0 0 0 0 0 7 3
1948/49 Heracles   Nederland Eerste klasse Oost 2 1 0 0 0 0 0 2 1
1949/50 Heracles   Nederland Eerste klasse Oost 15 4 0 0 0 1 0 16 4
1950/51 Heracles   Nederland Eerste klasse E 21 8 0 0 0 0 0 21 8
1951/52 Heracles   Nederland Tweede klasse A Oost 22 12 0 0 0 4 2 26 14
1952/53 Heracles   Nederland Eerste klasse A 22 9 0 0 0 0 0 22 9
1953/54 Heracles   Nederland Eerste klasse A 6 3 0 0 0 0 0 6 3
SC Emma   Nederland Tweede klasse A Zuid II 12 5 0 0 1 0 13 5
1954/55 SC Emma   Nederland Tweede klasse A Zuid II 19 5 0 0 0 0 19 5
1955/56 Limburgia   Nederland Hoofdklasse A 19 4 0 0 0 0 19 4
1956/57 Limburgia   Nederland Eerste divisie A 14 0 0 0 0 0 0 0 14 0
1957/58 Limburgia   Nederland Eerste divisie B 2 1 0 0 0 0 0 0 2 1
1958/59 Limburgia   Nederland Eerste divisie A 30 0 0 0 0 0 0 0 30 0
1959/60 Limburgia   Nederland Eerste divisie B 11 0 0 0 0 0 0 0 11 0
Totaal 202 55 0 0 0 0 6 2 208 57

Zie ook

bewerken