Philip Johnson (architect)

Philip Johnson
	Philip Johnson op 95-jarige leeftijd
Persoonsinformatie
Nationaliteit	Amerikaan
Geboortedatum	8 juli 1906
Geboorteplaats	Cleveland
Overlijdensdatum	25 januari 2005
Overlijdensplaats	New Canaan
Beroep	architect, kunsthistoricus
Werken
Praktijk	Philip Johnson Alan Ritchie Architects
Belangrijke gebouwen	Torres KIO, Seagram Building, Crystal Cathedral
Prijzen	Pritzker Prize
	RKD-profiel
Portaal	Civiele techniek en bouwkunde

Philip Cortelyou Johnson (Cleveland, 8 juli 1906 - New Canaan, 25 januari 2005) was een Amerikaanse architect en architectuurcriticus. Hij wordt samen met Henry-Russell Hitchcock gezien als een van de grondleggers van de Internationale Stijl. Tevens wordt hij gezien als grondlegger van postmodernistische- en deconstructieve architectuur.

Levensloop

Jeugd en opleiding

Philip Johnson werd geboren als zoon van een rijke advocaat. Hij was een nakomeling van Jacques Cortelyou, die voor Peter Stuyvesant de eerste kaart van Nieuw-Amsterdam heeft gemaakt.

Johnson studeerde geschiedenis en filosofie aan de Harvard-universiteit. Voor en tijdens zijn studie heeft hij een aantal keer Europa bezocht, waaronder de kathedraal van Chartres en het Pantheon in Rome. Mede door deze reizen raakte hij gefascineerd door architectuur en het Duitse nazisme.

Jaren 30

Van 1930 tot 1936 was hij hoofd van de afdeling architectuur in het Museum of Modern Art (MoMA) in New York. Geïnspireerd door een artikel van Henry-Russell Hitchcock en een persoonlijke ontmoeting met Ludwig Mies van der Rohe, raakte Johnson in de ban van de nieuwe-bouwen-beweging in de bouwkunst. Op de ontmoeting met van der Rohe volgde een levenslange vriendschap en samenwerking. In 1932 organiseerde hij de tentoonstelling 'Modern Architecture: International Exhibition' in het MoMA. Hier werden werken tentoongesteld van onder andere Le Corbusier, Walter Gropius en van der Rohe. Frank Lloyd Wright trok zich terug, omdat zijn werk volgens hem geen prominente plaats innam op de tentoonstelling. De tentoonstelling was zeer invloedrijk. Het was de eerste kennismaking van het Amerikaanse publiek met het modernisme. Het boek The International Style, dat Johnson samen met Henry-Russell Hitchcock schreef, werd tevens de naam van een nieuwe stroming binnen de architectuur.

In de jaren 30 sympathiseerde Johnson met de nazi's. Later zei hij over deze periode in zijn leven: "I have no excuse (for) such unbelievable stupidity... I don't know how you expiate guilt." In die periode nam Johnson ontslag bij het MoMA, om zich te richten op een carrière in de journalistiek. Hij had grote kritiek op de liberale verzorgingsstaat, waarvan, volgens Johnson, het falen bleek tijdens de Grote Depressie. Als correspondent deed Johnson verslag van de nationaalsocialistische partijdagen in Neurenberg en van de inval in Polen in 1939. Na zijn terugkeer in de Verenigde Staten nam hij dienst in het Amerikaanse leger.

Jaren 40 en 50

In 1940 keerde Johnson terug naar Harvard, waar hij architectuur studeerde bij Walter Gropius en Marcel Breuer. Daarna richtte hij zijn eigen architectenbureau op. In 1946 keert hij terug bij het MoMA om weer hoofd van de afdeling architectuur te worden. In de periode 1947-1949 ontwierp Johnson het Glass House. Dit ontwerp geldt nog steeds het schoolvoorbeeld van de wijze waarop architectuur kan opgaan in de natuur. Het Farnsworth House van Van der Rohe stond model voor het Glass House. In 1953 ontwierp hij de beeldentuin van het MoMA. Samen met Mies van der Rohe ontwierp hij in de jaren 50 het Seagram Building, wat als een mijlpaal van de moderne architectuur wordt beschouwd.

Latere jaren

Eind jaren zeventig ontwierp Johnsons het AT&T Building (tegenwoordig Sony Building), een wolkenkrabber van drie opeengestapelde delen: een classicistisch voetstuk, een modernistisch middengedeelte en een gebroken pediment als hoofddeksel. In dezelfde tijd tekende Johnson het neogotische glaspaleis PPG Building in Pittsburgh.

De tentoonstelling "deconstructivistische architectuur", die hij samen met Mark Wigley organiseerde in 1988 in het MoMA, vormde de doorbraak van de deconstructieve architectuur. Johnson overleed in januari 2005. Zijn levenspartner David Whitney volgde een aantal maanden later, op 12 juni 2005.

Philip Johnson kreeg in 1961 voor het ontwerp van de daklozenkerk in New Harmony de eerste prijs van het American Institute of Architects. In 1979 won hij als eerste de Pritzker Prize.

Werk (selectie)

1947-1949 Glass House, New Canaan (Connecticut)
1953 Beeldentuin van het Museum of Modern Art, New York
1954-1956 Synagoge in Port Chester (New York)
1956 Seagram Building, New York (met Mies van der Rohe)
1960 Daklozenkerk, New Harmony (Indiana) (met Jacques Lipchitz)
1961 Amon Carter Museum, Fort Worth (Texas)
1960-1963 Sheldon Memorial Art Gallery, Lincoln (Nebraska)
1962-1965 Kline Geologie Laboratorium, Yale University, New Haven (Connecticut) (met Richard Foster)
1964 New York State Theater, Lincoln Center, New York
1966-1968 Kunsthalle Bielefeld, Bielefeld
1970-1976 Pennzoil Place, Houston
1976 Thanks-Giving Square kapel, Dallas
1971 Uitbreiding openbare bibliotheek, Boston
1979-1984 Pittsburgh Plate Glass Building, Pittsburgh
1980 Crystal Cathedral, Garden Grove (Californië)
1980-1984 Hoofdkantoor AT&T (nu Sony Tower), New York
1984 Transco Tower (nu Williams Tower), Houston
1986 Lipstick Building, New York
1989 500 Boylston Street, Boston
1990 Crean Tower, Garden Grove
1995 Gate House, New Canaan
1996 Torres KIO, Madrid
1994-1997 Philip-Johnson-Haus bij Checkpoint Charlie, Berlijn
1999 200 Riverside Boulevard At Trump Place, New York

Trivia

Johnson wordt genoemd in het nummer Thru These Architect's Eyes op het album Outside (1995) van David Bowie.

Bronnen, noten en/of referenties

Zie de categorie Philip Johnson van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.