Pietje Puk

Pietje Puk is een jeugdboekenserie geschreven door Henri Arnoldus, rondom de gelijknamige hoofdpersoon. De tekeningen zijn van Carol Voges.

Het eerste boek over Pietje Puk verscheen in 1958. De 47 titels werden allemaal uitgegeven door Uitgeverij De Eekhoorn. Het leesniveau van de boekjes is AVI 8 of leesindex A 83. Van de boeken zijn er ook luister-cd's verschenen. Op deze cd's is Hellen Huisman de verteller van de verhalen en deed zij tevens de stemmen van de vrouwelijke personages. Hans Pauwels deed de stemmen van de mannelijke personages, waaronder de stem van Pietje Puk.

Pietje Puk

Pietje Puk is de postbode van Keteldorp, een klein dorpje in Nederland met slechts 10 straten en zo'n 400 inwoners. Hij is de vriend van alle kinderen. Hij staat altijd voor anderen klaar en helpt bijvoorbeeld het zilveren huwelijksfeest van agent Langdraad te organiseren. Daarnaast haalt hij ook dolle streken uit.

Hij woont in een post- en telegraafkantoortje met slechts één loket. Het heeft groene ruitjes en een rode deur. Hij doet steeds geheimzinnig over zijn echte leeftijd, maar in boek 20, Pietje Puk en zijn vrienden, wordt Pietje 50 jaar en 25 jaar postbode op dezelfde vrijdag.

Dieren

Pietje Puk is een dierenvriend en houdt er in de loop van de tijd een aantal dieren op na:

Dubbeldik: kat, vanaf deel 1
Krikkie: papegaai, vanaf deel 3
Spitsoor: herdershond, vanaf deel 8
Jokkie: renpaard, van deel 13 tot en met deel 15
Kokkie: aap, van deel 19 tot en met deel 21

Personages

Pietje Puk: Postbode
Bartje Suikerbal: Kruidenier
Basje Spattebord: Fietsenmaker
Bazeman: Burgemeester
Bertus Kromspijker: Timmerman
Bobbel: Notaris
Bram Bom: Slager en dirigent
Dun van Naald: Kleermaker
Fijnebol: Bakker
Heintje Reutelfleut: Eigenaar manege in Vorsdorp
Henkie Tentzeil: Uitbater van een camping
Flipse: Crimineel (Amsterdam)
Guusje Scherpeschaar: Kapper
Jaapje Tierelier: Voddenman
Jan de Knalpot: Garagehouder
Jan Knar: Muzikant (grote trom), vanaf deel 14 met pensioen
Jan Stoppel: Crimineel en stroper, vanaf deel 18 tuinman tot deel 25
Jantje Parfum: Drogist
Jantje Veldsla: Tuinder
Janus Daklood: Loodgieter
Katertje Bles: Crimineel
Kortebes
Ko de Bel: Buurman
Krijn: Boer (Molendorp)
Langdraad: Agent
Leunes Boeboe: Frietkramer
Manus Peperzak: Zakkenroller (Rotterdam)
Penneveer: Bibliotheekjuffrouw
Pillebaas: Dokter
Prik: Dierenarts
Rientje Slop: Postbode uit de stad
Rinus Geelfilter: Fotograaf
Rossini: Directeur in circus Rossini
Sikkepit: Clown in circus Rossini
Snabbelduif
Tinus Tussengas: Tuinman en boswachter vanaf deel 25
Toontje Ratelvink: Boswachter, vanaf deel 24 met pensioen
Van Tielt: Crimineel (Amsterdam)
Willem Klopsteen: Beeldhouwer uit Noorddorp
Willem Ruig: tv-presentator (deel 31)
Vriends: Boer
Zilverboor: Tandarts

Boeken

Pietje Puk (1958)
Pietje Puk wordt agent (1958)
Pietje Puk gaat op reis
Pietje Puk wordt kleermaker
Pietje Puk gaat vissen
Pietje Puk viert feest (1959)
Pietje Puk wordt boswachter (1959)
Pietje Puk en zijn hond (1959)
Pietje Puk weet raad (1959)
Pietje Puk is de baas
Pietje Puk gaat zwerven
Pietje Puk in gevaar
Pietje Puk op jacht
Pietje Puk wordt muzikant
Pietje Puk gaat kamperen
Pietje Puk gaat filmen
Pietje Puk heeft geluk
Pietje Puk wordt schaatskampioen
Pietje Puk aan zee
Pietje Puk en zijn vrienden
Pietje Puk helpt de voetbalclub
Pietje Puk wordt toerist
Pietje Puk knapt het op (1973)
Pietje Puk en de winkeldief (1973)
Pietje Puk gaat varen
Pietje Puk op de rommelmarkt
Pietje Puk wordt clown
Pietje Puk wordt parachutist
Pietje Puk wordt brandweerman
Pietje Puk wordt Pietje Antiek
Pietje Puk op televisie (1978)
Pietje Puk bouwt een zwembad
Pietje Puk gaat paardrijden
Pietje Puk gaat skiën
Pietje Puk en de P.P. groep
Pietje Puk in ponypark
Pietje Puk op de surfplank
Pietje Puk redt Keteldorp
Pietje Puk postbode van het jaar
Pietje Puk in paniek
Pietje Puk in de knel (1992)
Pietje Puk fopt Keteldorp (1993)
Pietje Puk en het witte spook (1994)
Pietje Puk en het grote geheim (1995)
Pietje Puk gaat nooit verloren (1996)
Pietje Puk maakt zich boos / Pietje Puk de lucht in (2000) ISBN 90-6056-679-3

Uitspraken

Omdat Pietje zijn leeftijd niet wil verklappen, doet hij enkele uitspraken om het antwoord te omzeilen:

"Ik ben net zo oud als m'n handen, maar niet als m'n tanden."
"Ik ben net zo oud als de appelboom die in m'n tuin staat."
"Ik ben net zo oud als m'n broer in Afrika."
"Ik ben net zo oud als m'n kleine teen."

Trivia

In boek 3 valt te lezen dat er maar 200 en niet 400 mensen in het dorp wonen.
In boek 9 valt te lezen dat de kleermaker van Keteldorp 'Fijn van Naald' heet, terwijl hij Dun van Naald heet.
In boek 15 blijkt dat Langdraad kaal is en dat hij een zwarte pruik draagt.
In boek 20 krijgt Pietje de gouden ridderorde omdat hij 25 jaar trouw zijn plicht als postbode heeft gedaan.
In boek 21 en in boek 39 wordt de herdershond van Pietje Snuffel in plaats van Spitsoor genoemd.
In boek 28 wordt slager Bram Bom ook Jan Bom genoemd.
De naam Pietje Puk (of Pietje Puck) werd vóór de jeugdboekenserie ook al gebruikt voor enkele fictieve figuren. De naam werd bekend door de revue Luilekkerland van August Reyding uit 1897 waarin de Jordaanfiguur Pietje Puck werd gespeeld door Jan Grootveld. Enkele jaren later dook de naam Pietje Puk op in de roman Boefje van Marie Joseph Brusse uit 1903. Hierin is Pietje Puk (echte naam: Piet Bongers) het vriendje van de hoofdpersoon Boefje (Jan Grovers). In tegenstelling tot Luilekkerland speelt Boefje zich af in Rotterdam. Ook in het werk van de Nederlandse auteur Nelly Hoekstra-Kapteijn keert Pietje Puck terug. In het Sinterklaasjournaal kwam zowel in 2014 als in 2016 een vrouwelijke Piet voor met de naam Pietje Puk. Behalve de naam hebben de verschillende Pietje Puks verder geen overeenkomsten.
In de Dikke Van Dale wordt, bij het lemma 'puk', de spotnaam 'Pietje Puk' vermeld. Hierbij wordt de variant 'Pietje Puck' vermeld, die tot uiting komt bij enkele van de hiervoor vermelde fictieve figuren, o.a. bij Nelly Hoekstra-Kapteijn.
Pietje heeft zelf een liedje gemaakt, waardoor hij vrolijk wordt:

Een, twee, drie, vier
Pietje Puk die heeft plezier
Vijf, zes, zeven, acht
't Is Pietje Puk die altijd lacht.