Plastisfeer
De plastisfeer is een door de mens gemaakt marien ecosysteem dat bestaat uit organismen die leven op het oppervlak van plastic voorwerpen, voornamelijk plastic afval in zee, en met name microplastics. Het opgehoopte afval dient als habitat voor verschillende soorten micro-organismen, waaronder bacteriën en schimmels.[1]
Het fenomeen werd in 2013 benoemd door de Nederlandse marienbiologen Amaral-Zettler en Tracy Mincer, verbonden aan de Woods Hole Oceanographic Institution.[2] Met rasterelektronenmicroscopisch (SEM) onderzoek onderzochten zij plastic marien afval in de Noord-Atlantische Oceaan.[1]
Recent onderzoek aan de Universiteit Gent[3] wees uit dat na enkele maanden van blootstelling van de plastic aan het marien milieu op het plastic een biofilm wordt gevormd,[4] waarop een min of meer stabiele maar heterogene bacteriële gemeenschap zich kan ontwikkelen, en dat het kan gaan om “plastic-specifieke” micro-organismen.[5] Op plastic afval werden autotrofen, heterotrofen en symbionten aangetroffen.[2]
Ecologische impact
bewerkenPlastic vervuiling biedt een bestendiger drijvend oppervlak dan biologisch afbreekbaar materiaal om organismen over lange afstanden te vervoeren, waardoor microben naar andere ecosystemen migreren en op die manier mogelijk invasieve soorten worden geïntroduceerd.
Wordt het plastic afgebroken in kleine fragmenten en uiteindelijk tot microplastics, is de kans groter dat het door plankton wordt gegeten, en zo via vissen en schaaldieren in de menselijke voedselketen terechtkomt.[6]
Anderzijds zijn voorbeelden bekend van mariene organismen die sommige kunstofdeeltjes afbreken. Dat bleek in 2023 uit onderzoek naar sponzen in de zoutmoerassen van Jiangsu (China), die zich voedden met plastic dat in het water hangt. Ze waren met name in staat om polycaprolacton af te breken, en zelfs het - moeilijker te recyclen - polypropeen.[7]
- ↑ a b (en) Erik R. Zettler, Tracy J. Mincer, Linda A. Amaral-Zettler, Life in the “Plastisphere”: Microbial Communities on Plastic Marine Debris. American Chemical Society (7 juni 2013). Gearchiveerd op 7 juni 2013.
- ↑ a b (en) Scientists Discover Thriving Colonies of Microbes in Ocean ‘Plastisphere’. WHOI (27 juni 2013). Gearchiveerd op 26 september 2019.
- ↑ Caroline De Tender, Microbial community analysis in soil (rhizosphere) and the marine (plastisphere) environment in function of plant health and biofilm formation. Geraadpleegd op 16 december 2024.
- ↑ (en) Julia Reisser e.a., Millimeter-Sized Marine Plastics: A New Pelagic Habitat for Microorganisms and Invertebrates. PLOS ONE (18 juni 2014). Gearchiveerd op 18 juni 2014.
- ↑ (en) Inga Kirstein e.a., The Plastisphere – Uncovering tightly attached plastic “specific” microorganisms (23 april 2019). Gearchiveerd op 23 april 2019.
- ↑ (en) Linda Amaral-Zettler, Erik Zettler, Tracy Mincer, Welcome to The Plastisphere: ocean-going microbes on vessels of plastic. The Conversation (18 juli 2013). Gearchiveerd op 22 juli 2013.
- ↑ (fr) Découverte de plusieurs champignons qui dévorent le plastique : une révolution pour le recyclage?. Science & Vie (30 mei 2023). Gearchiveerd op 30 mei 2023.