Pofadders
Pofadders[1] (Bitis) zijn een geslacht van zeer giftige slangen uit de onderfamilie echte adders (Viperinae) van de familie adders (Viperidae).
| Pofadders | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg)
| |||||||||||||||
| Bovenaanzicht van de gabonadder (Bitis gabonica), exemplaar in gevangenschap. | |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||
| Bitis Gray, 1842 | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
Pofadders op  Wikispecies
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Naam en indeling
bewerkenDe wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door John Edward Gray in 1842. De slangen werden eerder aan andere geslachten toegekend, zoals Vipera, Echidna en Coluber. Er zijn achttien soorten, inclusief de pas in 2016 beschreven soort Bitis harenna.[2]
Uiterlijke kenmerken
bewerkenDe slangen bereiken een lichaamslengte van ongeveer een tot twee meter. Kleinere soorten zoals de dwergpofadder (Bitis peringueyi) echter blijven aanzienlijk kleiner tot ongeveer 30 centimeter. De kop is duidelijk te onderscheiden van het lichaam door de aanwezigheid van een insnoering. Het lichaam is vaak erg dik en stevig gebouwd. De ogen zijn relatief klein en hebben een verticale pupil.[3]
Alle soorten zijn zeer goed gecamoufleerd en hebben kleuren die lijken op de ondergrond. Veel soorten hebben buiten hun leefomgeving opvallende kleuren en patronen die echter in de natuurlijke habitat volledig wegvallen tegen de ondergrond. Deze kleuren maken pofadders extra gevaarlijk omdat ze nagenoeg onzichtbaar zijn en in het veld pas op het laatste moment worden opgemerkt.
Levenswijze
bewerkenDe vrouwtjes zetten geen eieren af maar zijn eierlevendbarend, de jongen komen levend ter wereld. Op het menu staan vaak voornamelijk zoogdieren, maar ook reptielen, amfibieën, vogels en vissen worden gegeten.[3] Pofadders zijn zeer giftig en hun beet is dodelijk voor mensen. De naam pofadder slaat op het hijgende, puffende geluid dat ze voortbrengen als ze worden bedreigd.[4]
Verspreiding en habitat
bewerkenPofadders komen voor in grote delen van centraal- en zuidelijk Afrika en leven in de landen Benin, Nigeria, Tsjaad, Centraal-Afrikaanse Republiek, Kameroen, Oeganda, Equatoriaal-Guinea, Congo-Brazzaville, Congo-Kinshasa, Angola, Zambia, Kenia, Rwanda, Gabon, Tanzania, Zimbabwe, Mozambique, Zuid-Afrika, Malawi, Togo, Ethiopië, Ghana, Ivoorkust, Liberia, Sierra Leone, Guinea, Namibië, Guinee-Bissau, Swaziland, Burundi, Burkina Faso, Niger, Eritrea, Somalië, Gambia, Senegal, Mauritanië, Mali, Soedan, Algerije, Marokko, Saoedi-Arabië en Oman.[2] De habitat bestaat uit scrublands, graslanden, rotsige omgevingen, bossen, savannen en zandduinen.
Beschermingsstatus
bewerkenDoor de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan negen soorten een beschermingsstatus toegewezen. Vijf soorten worden beschouwd als 'veilig' (Least Concern of LC), een soort als 'onzeker' (Data Deficient of DD) en twee soorten als 'kwetsbaar' (Vulnerable of VU). De soort Bitis albanica ten slotte staat te boek als 'bedreigd' (Endangered of EN).[5]
Soorten
bewerkenHet geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.
_(7000390657).jpg)
.jpg){kind=small}
Bronvermelding
bewerkenReferenties
- ↑ Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 545. ISBN 90 274 8626 3.
- ↑ a b The Reptile Database - Peter Uetz & Jakob Hallermann, Bitis.
- ↑ a b Graham Alexander en John Marais (2007). A Guide to the Reptiles of Southern Africa. Struik Nature, Pagina 172 - 189. ISBN 978 1 77007 386 9.
- ↑ Kleine Winkler Prins (1980). Dieren encyclopedie deel 6: PAA – RUN. Winkler Prins, Pagina 1694. ISBN 90 10 02845 3.
- ↑ International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List, Bitis - IUCN Red List.
Bronnen
- (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database - Bitis - Website Geconsulteerd 21 juli 2021
