Polyamide 12
Polyamide 12 (ook PA 12 of nylon 12) is een thermoplastisch polymeer uit de polyamiden. Het is het polymeer van laurolactam; men kan het dus ook polylaurolactam noemen. De "12" verwijst naar het aantal koolstofatomen in het monomeer laurolactam.
Synthese
bewerkenDit polyamide wordt bekomen door de polycondensatie van laurolactam, waarbij ringopening van dit lactam plaatsvindt. De polymeerketens van polyamide 12 hebben de volgende structuur:
- -[NH-(CH2)11-CO]n-
Eigenschappen
bewerkenHet smeltpunt van polyamide 12 ligt, naargelang de variëteit, tussen ca. 170 en 180°C; dit is lager dan het veel gebruikte nylon 6. De gebruikstemperatuur is beperkt tot ca. 100°C, met kortstondige pieken tot 125°C.
De dichtheid is, ook weer naargelang de variëteit, 1,01 tot 1,04 kg/dm3.
Het polymeer heeft een goede chemische weerstand tegen oliën, vetten, brandstoffen, zouten, zuren en basen. Het is ook goed bestand tegen hydrolyse.
Het neemt minder water op dan nylon 6 en behoudt zijn eigenschappen bij hoge vochtigheidsgraad.
Het heeft een goede dimensionele stabiliteit en slijtvastheid en is gemakkelijk bewerkbaar.
Toepassingen
bewerkenPolyamide 12 wordt gebruikt in speciale toepassingen, zoals precisie-onderdelen die onder moeilijke gebruiksomstandigheden (blootstelling aan chemicaliën en/of mechanische belasting) moeten gebruikt worden. Enkele voorbeelden:
- buizen, slangen, connectoren e.d. in voertuigen, onder meer brandstofleidingen, pneumatische remleidingen
- sportartikelen: zolen van sportschoenen, badmintonshuttles, ...
- buizen, kabelbekleding in elektrische, elektronische toepassingen
- verpakking van voedingswaren
- geneeskundige toepassingen, bv. katheters.
Producenten
bewerkenDe 3 voornaamste producenten van polyamide 12 met hun respectieve merknamen zijn:
- Rilsan PA12 (Arkema, oorspronkelijk Atochem)
- Ubesta Nylon 12 (Ube Industries, Japan)
- Vestamid L (korrels) en Vestosint (poeder) (Evonik Degussa, oorspronkelijk Hüls)