Spoorlijn Tours - Saint-Nazaire

De spoorlijn Tours - Saint-Nazaire is een Franse spoorlijn van Tours via Saumur, Angers en Nantes naar Saint-Nazaire. De lijn is 258,3 km lang en heeft als lijnnummer 515 000.

RFN 515 000 Tours - Saint-Nazaire
Totale lengte	258,3 km
Spoorwijdte	normaalspoor 1435 mm
Aangelegd door Compagnie du chemin de fer de Tours à Nantes Compagnie du chemin de fer de Paris à Orléans
Geopend Tours - Saumur: 20 december 1848 Saumur - Angers: 1 augustus 1849 Angers - Nantes: 21 augustus 1851 Nantes - Saint-Nazaire: 10 augustus 1857
Huidige status	in gebruik
Geëlektrificeerd Tours - Saint-Côme: 1982 (1500V=) Saint-Côme - Saumur: 1982 (25kV~) Saumur - Nantes: 1983 (25kV~) Nantes - Saint-Nazaire: 1986 (25kV~)
Aantal sporen	2
Baanvaksnelheid	220 km/u
Treindienst door	SNCF
Traject
Legenda A 235,7 Tours voorheen Tours-Orléans Tours-État voorheen Tours-Vendée tracé tot 1964 lijn 563 300 naar Saint-Pierre-des-Corps lijn 562 300 lijn 570 000 van Paris-Austerlitz lijn 564 300 lijn 570 000 naar Bordeaux-Saint-Jean lijn 525 901 opgebroken 237,4 aansluiting Grammont lijn 525 000 naar Les Sables-d'Olonne opg. A lijn 561 000 naar Le Mans 241,4 aansluiting Châteaudun lijn 515 241 opgebroken 241,4 Saint-Côme Z.I. Saint-Cosme 244,0 spanningssluis 1500V/25kV 244,9 Saint-Genouph 248,9 Savonnières 254,2 viaduct van Cinq-Mars over de Loire 203m 254,6 viaduct over dode arm van de Loire 200m 255,8 Cinq-Mars-la-Pile 257,8 260,2 Langeais 269,0 Saint-Patrice 276,9 La Chapelle-sur-Loire lijn 571 000 van Port-de-Piles opgebroken lijn van Château-Renault opgebroken 281,7 Port-Boulet 289,7 Varennes-sur-Loire 297,0 grens Indre-et-Loire - Maine-et-Loire lijn 500 000 van Bordeaux-Saint-Jean tramlijn naar Fontevrault / St-Hilaire-St-Florent opg. 288,1 Saumur voorheen Saumur-Rive-Droite lijn 500 000 naar Chartres buiten gebruik 306,8 Saint-Martin-de-la-Place 310,2 Saint-Clément-des-Levées 314,4 Les Rosiers-sur-Loire 320,1 La Ménitré 323,8 Saint-Mathurin 330,5 La Bohalle 332,7 brug over de Authion 18m lijn van Noyant - Méon opgebroken 336,1 Trélazé vanaf 2018 336,5 Trélazé voormalig station 339,1 La Paperie lijn 511 000 van La Flèche opgebroken lijn 521 000 van Loudun opgebroken lijn 450 000 van Le Mans Angers-Maître-École 342,4 tunnel van André-Leroy 82m AC 343,0 Angers-Saint-Laud militair perron lijn naar Candé opgebroken 348,8 viaduct van Bouchemaine over de Maine 155m 350,3 La Pointe - Bouchemaine 354,5 Béhuard - Les Forges 355,4 Savennières - Béhuard 358,4 358,4 La Possonnière lijn naar Saint-Jean-de-Linières opgebroken lijn naar Beaupréau opgebroken lijn 523 000 naar Niort 363,5 Saint-Georges-sur-Loire 371,3 Champtocé-sur-Loire voormalig station 372,7 Champtocé-sur-Loire 376,9 Ingrandes-sur-Loire grens Maine-et-Loire - Loire-Atlantique 380,8 Montrelais (16 m) 385,2 Varades - Saint-Florent-le-Vieil 391,1 Anetz tramlijn van Erbray opgebroken 397,2 Ancenis 406,5 Oudon overdekt gedeelte 408,3 tunnel van Folies-Siffait 22m 409,0 tunnel van La Saulzaie 85m 410,0 Clermont-sur-Loire 410,2 tunnel van Clermont 101m 412,1 Le Cellier 415,9 Mauves-sur-Loire 420,9 Thouaré 423,6 Sainte-Luce 424,4 425,3 Nantes-Blottereau triage Nantes-Blottereau depot lijn 457 000 van Segré lijn 519 000 van Châteaubriant T 1 lijn 457 306 van Nantes-Blottereau buiten gebruik 428,3 Hôpital Bellier tramdepot lijn van Cholet opgebroken lijn 530 000 van Saintes lijn 514 316 buiten gebruik lijn 514 300 van aansluiting Segré aansluiting Segré, lijn 457 000 naar Nantes-État Moutonnerie Manufacture 430,4 Nantes voorheen Nantes-Orléans tracé tot 1941 430,7 brug over het Canal Saint-Félix 19m Duchesse Anne-Château tracé 1941-1955 Bouffay overdekt gedeelte van La Bourse 737m brug over de Erdre voormalige loop T 2 2 Commerce Nantes-Bourse Médiathèque tunnel van Héronnière 512m Chantiers Navais overdekt gedeelte van Saint-Louis 431m tranchée Babonneau 197m tunnel van Chantenay 1191m Gare Maritime T 1 Quai Marquis d'Aiguillon Nantes-Salorges 435,1 Chantenay Sodistock Quai de Roche Maurice Alkion 440,3 La Basse-Indre - Saint-Herblain N75 ArcelorMittal 445,7 Couëron 453,5 Saint-Étienne-de-Montluc SCAOuest 459,1 Cordemais brug over de Bras de Cordemais elektriciteitscentrale van Cordemais 469,5 Savenay lijn 515 000 naar Landerneau tracé tot 2022 brug over het Canal de Martigné Antargaz TotalEnergies 481,0 Donges tracé tot 2022 kolenterminal IDEA Yara Sea Invest Montoir Montoir Bulk Terminal Cargill Derichebourg recycling 487,8 lijn 460 000 van Sablé-sur-Sarthe buiten gebruik lijn van Montoir-Bourg opgebroken 488,4 Montoir-de-Bretagne Resotainer Montoir-de-Bretagne lijn van La Roche-Bernard opgebroken Trignac Gefco IDEA 490,7 brug over de Brivet 38m raccordement spoorlijn Saint-Nazaire - Le Croisic 491,7 La Croix-de-Méan lijn 516 000 van Le Croisic tot 1955 tracé vanaf 1955 werkplaatsen van la Loire 493,0 Penhoët triage werkplaatsen van l'Atlantique Quai des Darses brug over de sluis van Penhoët Quai Eugène Pereire 494,5 Saint-Nazaire tot 1955 brug over de oostsluis onderzeebootbasis Quai de la Loire brug over de zuidsluis Quai des Marées 494,0 Saint-Nazaire vanaf 1955 lijn 516 000 naar Le Croisic

Geschiedenis

Tussen Tours en Nantes werd de lijn in gedeeltes geopend door de Compagnie du chemin de fer de Tours à Nantes, van Tours naar Saumur op 20 december 1848, van Saumur naar Angers op 1 augustus 1849 en van Angers naar Nantes op 21 augustus 1851. Op 18 maart 1852 ging de concessie over naar de Compagnie du chemin de fer de Paris à Orléans, die het gedeelte tot Saint-Nazaire opende op 10 augustus 1857.

Tracéwijzigingen

In Tours liep tot 1964 de lijn meer westelijk tussen station Tours en het raccordement van Saint-Pierre-des-Corps naar Nantes.

Het tracé in Nantes is vanaf 1941 tweemaal gewijzigd, tot 1941 liep de lijn ten westen van station Nantes over de Quai de la Fosse waar tegenwoordig tramlijn 1 ligt. Op dit gedeelte waren er over een afstand van bijna 5 kilometer 23 overwegen, met de noodzakelijke maximumsnelheid van 16km/h. Na het dempen van de Loirearm door de stad werd een tijdelijk tracé aangelegd ten zuiden van het voormalige Ile Feydeau. In 1955 werd het overdekte tracé in de voormalige rivierbedding en ondertunneling van de stad voltooid.

In Saint Nazaire is in 1955 een nieuw station in gebruik genomen zodat doorgaande treinen richting Le Croisic niet langer kop hoefden te maken. Het oude station is daarna verbouwd tot theater.

Treindiensten

De SNCF verzorgt het personenvervoer op dit traject met TGV en TER treinen.

Serie	Treinsoort	Route	Bijzonderheden
TGV 5200	TGV (SNCF)	[ [ Nantes – ] / [ Rennes – ] Le Mans – ] / [ Bordeaux-Saint-Jean – Saint-Pierre-des-Corps – ] Massy TGV – Aéroport Charles-de-Gaulle 2 TGV – [ Lille-Europe ] / [ Lille-Flandres ]
TGV 5300	TGV (SNCF)	[ [ [ Nantes – Angers-Saint-Laud – [ Saumur – Saint-Pierre-des-Corps – ] / [ Le Mans – ] ] / [ Rennes – Le Mans – ] Massy TGV – ] ] / [ Le Havre – Rouen-Rive-Droite – Mantes-la-Jolie – Versailles-Chantiers – Massy-Palaiseau – ] Lyon-Part-Dieu – [ Lyon-Perrache ] / [ Valence-Rhône-Alpes-Sud TGV – [ Nîmes-Pont-du-Gard – Montpellier-Sud-de-France ] / [ Nîmes – Montpellier-Saint-Roch ] / [ Avignon TGV – Aix-en-Provence TGV – Marseille-Saint-Charles ] ]
TGV 5450	TGV (SNCF)	[ Rennes – ] / [ Nantes – Angers-Saint-Laud – ] Le Mans – Massy TGV – Marne-la-Vallée - Chessy – Aéroport Charles-de-Gaulle 2 TGV – Champagne-Ardenne TGV – Lorraine TGV – Strasbourg-Ville	Twee treinen per dag.
Ouigo 7620	TGV (SNCF)	Paris-Montparnasse – Le Mans – Angers-Saint-Laud – Nantes
TGV 8800	TGV (SNCF)	Paris-Montparnasse – Massy TGV – Le Mans – Angers-Saint-Laud – Nantes
TGV 8900	TGV (SNCF)	Paris-Montparnasse – Le Mans – Angers-Saint-Laud – Nantes – [ Saint-Nazaire – Le Croisic ] / [ La Roche-sur-Yon – Les Sables-d'Olonne ]
TGV 9800	TGV (SNCF)	[ Luxemburg – Thionville – Metz-Ville – Strasbourg-Ville – Mulhouse-Ville – Belfort-Montbéliard TGV – Besançon Franche-Comté TGV – Dijon-Ville – Mâcon-Ville – ] / [ Brussel-Zuid – Lille-Europe – Arras – TGV Haute-Picardie – Aéroport Charles-de-Gaulle 2 TGV – [ Champagne-Ardenne TGV – Meuse TGV – Lorraine TGV – Strasbourg-Ville ] / [ Marne-la-Vallée - Chessy – [ Massy TGV – Le Mans – [ Laval – Rennes ] / [ Angers-Saint-Laud – Nantes ] ] / [ Creusot TGV – ] Lyon-Part-Dieu – [ Avignon TGV – Marseille Saint-Charles ] / [ Montpellier-Saint-Roch – Perpignan ] ]	Dagelijkse verbinding met Montpellier en Marseille. Perpignan - Brussel tweemaal per week.
IC 4400	IC (SNCF)	Lyon-Perrache – Lyon-Part-Dieu – Roanne – Saint-Germain-des-Fossés – Moulins-sur-Allier – Nevers – Bourges – Vierzon – Saint-Pierre-des-Corps – Saumur – Angers-Saint-Laud – Nantes
K 1	TER (SNCF)	Orléans – Beaugency – Blois - Chambord – Amboise – Saint-Pierre-des-Corps – Tours – Saumur – Angers-Saint-Laud – Ancenis – Nantes – Savenay – Saint-Nazaire – Le Croisic	een trein per dag tot Le Croisic
K 2	TER (SNCF)	Nantes – Savenay – Saint-Nazaire – Le Croisic
K 4	TER (SNCF)	Rennes – Vitré – Laval – Sablé-sur-Sarthe – Angers-Saint-Laud – Ancenis – Nantes
K 14	TER (SNCF)	Nantes – Savenay – Redon – Questembert – Vannes – Auray – Hennebont – Lorient – Quimperlé – Rosporden – Quimper
K 15	TER (SNCF)	Le Mans – Sablé-sur-Sarthe – Angers-Saint-Laud – Ancenis – Nantes
C 4	TER (SNCF)	Ancenis – Nantes
C 20	TER (SNCF)	Angers-Saint-Laud – Cholet
P 1	TER (SNCF)	Tours – Saumur – Angers-Saint-Laud
P 2	TER (SNCF)	Nantes – Savenay – Saint-Nazaire
P 5	TER (SNCF)	Angers-Saint-Laud – Ancenis – Nantes
P 15	TER (SNCF)	Le Mans – Sablé-sur-Sarthe – Angers-Saint-Laud
P 65	TER (SNCF)	[ Angers-Saint-Laud – ] / [ Tours – ] Saumur – Thouars – Bressuire – La Roche-sur-Yon

Aansluitingen

In de volgende plaatsen is of was er een aansluiting op de volgende spoorlijnen:

Tours

RFN 525 000, spoorlijn tussen Les Sables-d'Olonne en Tours

RFN 525 901, voormalig einde in Tours van lijn 525 000, Les Sables-d'Olonne - Tours

RFN 561 000, spoorlijn tussen Tours en Le Mans

RFN 562 300, raccordement van Saint-Pierre-des-Corps naar Nantes

RFN 563 300, raccordement tussen Saint-Pierre-des-Corps en Tours

RFN 564 300, raccordement tussen Tours en Monts (aansluiting Bordeaux)

Saint-Côme

RFN 515 241, raccordement van Saint-Côme

Port-Boulet

RFN 571 000, spoorlijn tussen Port-Boulet en Port-de-Piles

Saumur

RFN 500 000, spoorlijn tussen Chartres en Bordeaux-Saint-Jean

Angers-Maître-École

RFN 450 000, spoorlijn tussen Le Mans en Angers-Maître-École

RFN 511 000, spoorlijn tussen Angers-Saint-Laud en La Flèche

RFN 521 000, spoorlijn tussen Loudun en Angers-Maître-École

Angers-Saint-Laud

RFN 511 000, spoorlijn tussen Angers-Saint-Laud en La Flèche

La Possonnière

RFN 523 000, spoorlijn tussen La Possonnière en Niort

Nantes-Blottereau

RFN 457 306, raccordement van les Américains

Nantes

RFN 514 300, raccordement van les deux gares

RFN 519 000, spoorlijn tussen Nantes en Châteaubriant

RFN 530 000, spoorlijn tussen Nantes en Saintes

Savenay

RFN 470 000, spoorlijn tussen Savenay en Landerneau

Montoir-de-Bretagne

RFN 460 000, spoorlijn tussen Sablé-sur-Sarthe en Montoir-de-Bretagne

Saint-Nazaire

RFN 516 000, spoorlijn tussen Saint-Nazaire en Le Croisic

Elektrische tractie

De lijn werd in gedeeltes geëlektrificeerd, tussen Tours en Saint-Côme in 1982 met een gelijkspanning van 1500 volt. Tussen Saint-Côme en Saumur in 1982, tussen Saumur en Nantes in 1983 en tussen Nantes en Saint-Nazaire 1986, deze gedeeltes werden geëlektrificeerd met een wisselpanning van 25.000 volt 50 Hz.

Bronnen, noten en/of referenties

• https://routes.fandom.com/wiki/Ligne_Tours_-_Saint-Nazaire
• http://users.fini.net/~bersano/francais-french/carnet_de_profils_plans_de_gare/profils_ouest_1957.pdf
• http://users.fini.net/~bersano/francais-french/carnet_de_profils_plans_de_gare/profils_sud-ouest_1958.pdf
• Société National de Chemins de fer Français (1964): Lignes ouvertes au trafic marchandises