Resolutie 929 Veiligheidsraad Verenigde Naties

Resolutie 929
Van de	Veiligheidsraad van de Verenigde Naties
Datum	22 juni 1994
Nr. vergadering	3392
Code	S/RES/929
Stemming	voor; 10 onth.; 5 tegen; 0
Onderwerp	Rwandese burgeroorlog
Beslissing	Stond een multinationale humanitaire operatie van 2 maanden toe.
Samenstelling VN-Veiligheidsraad in 1994
	Permanente leden
	China · Frankrijk · Rusland · Verenigd Koninkrijk · Verenigde Staten
	Niet-permanente leden
	Argentinië · Brazilië · Tsjechië · Djibouti · Spanje · Nigeria · Nieuw-Zeeland · Oman · Pakistan · Rwanda
	De Fransen opereerden in het zuidwesten van Rwanda, in het lichtblauw weergegeven gebied.

Resolutie 929 van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties werd met tien stemmen voor en vijf onthoudingen door de VN-Veiligheidsraad aangenomen op 22 juni 1994. De Veiligheidsraad stond op verzoek van Frankrijk een Franse militaire operatie in Rwanda toe, om er veilige zones te creëren voor de vluchtende bevolking te midden van de Rwandese Genocide.

Standpunten

Een maand tevoren had de Veiligheidsraad de VN-vredesmacht in Rwanda nog verdubbeld in omvang. Het geweld in Rwanda was echter zo erg geworden, dat landen die hadden toegezegd troepen te zullen sturen hierop terugkwamen. Secretaris-generaal Boutros Boutros-Ghali had zeer veel moeite om nog manschappen bij elkaar te krijgen. Er moest zo snel mogelijk iets gebeuren en de Franse operatie zou louter van humanitaire aard en beperkt in de tijd zijn. De meeste leden zagen dan ook geen andere mogelijkheid dan het Franse voorstel te aanvaarden. Ook Rwanda zelf, dat op dat moment als niet-permanent lid in de Veiligheidsraad zat, was voorstander.^[1] Het land werd toen nog bestuurd door de Hutu, die al jarenlang een Franse bondgenoot waren.^[2]

Brazilië, China, Nieuw-Zeeland, Nigeria en Pakistan dachten dat de Franse operatie niet het beoogde effect zou hebben en bovendien de VN-vredesmacht zou ondermijnen. Bovendien was een van de partijen in Rwanda, met name het FPR, ertegen gekant. De Nieuw-Zeelandse vertegenwoordiger zei dat Frankrijk zijn "energie, enthousiasme en geld" beter ter beschikking van de VN zou kunnen stellen. Dan zouden UNAMIR's problemen eensklaps van de baan zijn. Deze leden hadden zich daarom onthouden.^[1]

Achtergrond

Vanaf de kolonisatie van Rwanda eind 19e eeuw gingen de Tutsi de veel talrijker Hutu overheersen. Nog voor de onafhankelijkheid brak etnisch geweld uit, waarbij de Hutu aan de macht kwamen en veel Tutsi het land ontvluchtten en niet meer mochten terugkeren. Daar richtten ze eind jaren tachtig het FPR op, dat in 1990 Rwanda binnen viel. Met westerse steun werden zij echter verdreven. Toch werden hieropvolgend vredesgesprekken aangeknoopt. Die leidden in 1993 tot het Vredesakkoord van Arusha.

Op 6 april 1994 kwamen de Rwandese en de Burundese president om toen hun vliegtuig werd neergeschoten. Dat was het startsein voor Hutu-milities om op grote schaal Tutsi en gematigde Hutu te vermoorden. De UNAMIR-vredesmacht van de Verenigde Naties stond machteloos. De FPR ging opnieuw in de aanval en nam in juli de hoofdstad Kigali in. Hierop vluchtten veel Hutu naar Oost-Congo, wat die regio jarenlang destabiliseerde.

Inhoud

De Veiligheidsraad wilde het Vredesakkoord van Arusha nieuw leven inblazen. Intussen werd ook gewacht op de uitbreiding van de UNAMIR-vredesmacht. De Veiligheidsraad benadrukte dat die missie strikt humanitair en onpartijdig van aard was.

Men bleef diep bezorgd over de systematische en grootschalige moord op de bevolking van Rwanda. De internationale gemeenschap moest dringend reageren.

De Veiligheidsraad stemde in met een tijdelijke multinationale humanitaire operatie genaamd Opération Turquoise tot UNAMIR op volle sterkte was. Die operatie moest zorgen voor de veiligheid van ontheemden, vluchtelingen en burgers. Opération Turquoise moest door de lidstaten zelf worden opgezet en betaald en werd beperkt tot twee maanden. Intussen werden die lidstaten opgeroepen de nodige steun aan UNAMIR bij te dragen, zodat de missie snel kon worden uitgebreid.

De partijen in Rwanda moesten het moorden onmiddellijk beëindigen. De betrokken landen en secretaris-generaal Boutros Boutros-Ghali werden gevraagd om te rapporteren over de gang van zaken. Het eerste rapport moest er binnen vijftien dagen zijn. De secretaris-generaal moest tevens rapporteren over de uitbreiding van UNAMIR en de hervatting van het vredesproces.

Verwante resoluties

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b (en) Notulen van de 3392e vergadering van de VN-Veiligheidsraad. Verenigde Naties (22 juni 1994). Geraadpleegd op 24 juni 2020.
↑ Rwanda zoekt frontale confrontatie met Frankrijk over genocide-onderzoek. De Morgen (2 december 2016). Geraadpleegd op 24 juni 2020.

[spv3392-1] (en) Notulen van de 3392e vergadering van de VN-Veiligheidsraad. Verenigde Naties (22 juni 1994). Geraadpleegd op 24 juni 2020.

[dm-confront-2] Rwanda zoekt frontale confrontatie met Frankrijk over genocide-onderzoek. De Morgen (2 december 2016). Geraadpleegd op 24 juni 2020.

[1]

[2]