Rode Kruisgebouw
Het Rode Kruisgebouw aan de Cortenstraat 7 in Maastricht is het hoofdkwartier van het Rode Kruis afdeling Maastricht, Meerssen en Mergelland. Het pand is sinds 1966 een rijksmonument.[1]
Geschiedenis
bewerkenOp 5 augustus 1870 vond de eerste bijeenkomst plaats om een comité van het Rode Kruis op te richten voor Maastricht en omstreken.[2] De eerste voorzitter van burgemeester Hendrik Raat en de na hem volgende burgemeesters werden ook op hun beurt voorzitter.[2]
Het pand Cortenstraat 7 werd gebouwd in 1832 als koetshuis voor het ernaast gelegen pand Cortenstraat 5. Door bemiddeling van burgemeester en voorzitter Leopold van Oppen werd dit pand in 1941 verkocht aan het Rode Kruis. Het pand werd verbouwd om het groter te maken. Het ontwerp was van de hand van architect Alphons Boosten. Hierbij werd een extra verdieping gebouwd, waarbij het oorspronkelijke dak werd opgetild en op de nieuwe verdieping werd geplaatst. De binnendeuren naar nummer 5 werden dichtgemaakt, maar ogen intact.
Bouw
bewerkenHet pand heeft een brede lijstgevel met hardstenen segmentboogomramingen en is gebouwd volgens een L-vormige plattegrond. De gevel bestaat uit zes traveeën. Aan de voorzijde van het pand bevinden zich drie dakkapellen. Vóór 1942 was er sprake van drie ramen en twee koetspoorten. Twee kamers op de begane grond aan de noordzijde waaronder de bestuurskamer hebben nog (delen van) het originele interieur in Lodewijk XVI-stijl.[3] Er bevindt zich een buste van burgemeester Van Oppen. In het tuinhuis bevindt zich een régence-schoorsteenmantel.[1]
-
Bestuurskamer in Lodewijk XVI-stijl.
-
Schoorsteenmantel en buste van Van Oppen
-
Schoorsteenmantel
-
Tuinhuis
Schilderingen
bewerkenIn het trappenhuis bevindt zich een muurschildering van de hand van Jef Schipper die op 14 mei 1942 onthuld werd.[4] De schildering is een allegorische voorstelling van de hulp en opvang door het Rode Kruis van de bewoners uit de arbeiderswijk Blauwdorp die op 21 november 1941 getroffen was door een bom van een Engelse bommenwerper, waarbij 24 doden en 120 gewonden vielen.[5] Erbij staan de teksten In de herberg was voor hen geen plaats LUC 2,3, Wij werden liefdevol opgenomen 27 nov '41 en Aangeboden door de getroffenen 14 mei '42. De artiest heeft ook een aantal schilderingen aangebracht in de bestuurskamer van onder meer verpleegster Florence Nightingale, oprichter van het Rode Kruis Henri Dunant en brancarddragers.
-
Allegorische schildering uit 1942 in het trapportaal.
-
Een schildering voorstellende Henri Dunant.
-
Een schildering voorstellende Florence Nightingale.
Gedenkstenen
bewerkenIn de hal bevinden zich drie gedenkstenen. De teksten luiden:
- Dit Roode-Kruis-gebouw
- getuigende van de werkdadige toewijding van het
- afdeelingsbestuur onder 30 jarig voorzitterschap
- van Mr. L.B.J. van OPPEN
- heden
- 13 dec 1941
- ongeveer twee maanden na diens overlijden
- dankbaar in gebruik genomen door
- de Maastrichtsche transport en verpleegcolonne
- in memoriam
- J.A. BEX[6]
- ploegcomm. transportcolonne
- v.h. Ned. Roode Kruis afd. Maastricht
- ald. geb. 5 febr. 1894
- hij sneuvelde
- in toegewijden dienst ten bate der gewonden
- te Werkendam
- 11 mei 1940
- in memoriam
- MIA PISTERS[7]
- helpster 1e klas van het
- Ned. Roode Kruis, afd. Maastricht en o.,
- geb. te Amby 4 oct. 1916
- zy sneuvelde op 7 mei 1948 te Mangoendjaja by
- Pangandaran (Java) by de uitoefening van haar
- menschlievende taak.
-
Gedenksteen opening in 1941
-
Gedenksteen J.A. Bex
-
Gedenksteen Mia Pisters
Noten en referenties
- ↑ a b Monumentenregister, Monumentnummer: 26953, Cortenstraat 7 6211 HT te Maastricht , 2011.
- ↑ a b Rode Kruis, Afdeling Maastricht Meerssen Mergelland, Geschiedenis: hoe het begon, 7 november 2018.
- ↑ Open Monumentendag, Rode Kruisgebouw, 2020.
- ↑ Maastrichtse gevelstenen, Oorlogsmonumenten.
- ↑ Mestreechter Steerke, Bom op Blauwdörp.
- ↑ Sergeant J.A. Bex kwam om doordat zijn schip Actinia op de rivier de Merwede op een magnetische mijn voer. Zie Sliedrecht - Het lot van de Actinia op 11 mei 1940.
- ↑ Mia Pisters maakte onderdeel uit van een mobiel Rode Kruisteam dat werd beschoten toen zij een rivier op Java wilden oversteken, waarbij zij dodelijk werd getroffen. Zie Maria Hubertina Pisters 1916-1948.