Ruys (schip, 1938)
Het MS Ruys was een passagiers- en koopvaardijschip van de Koninklijke Paketvaart Maatschappij (KPM). De Ruys en haar twee zusterschepen, de Bossevain en de Tegelberg, vormden de drie grootste schepen van de KPM. Zij werden vernoemd naar de drie oprichters van de KPM. Deze vlaggenschepen van de KPM stonden in Zuid-Afrika bekend als `The Great White Yachts'.
 Ruys
| ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Het MS Ruys in de haven van Adabya
| ||||
| Geschiedenis | ||||
| Werf | N.V. Koninklijke Maatschappij De Schelde | |||
| Gedoopt | Ruys | |||
| In de vaart genomen | 26 maart 1938 | |||
| Uit de vaart genomen | september 1968 | |||
| Thuishaven | Batavia (1928-1949) en Amsterdam (1949-1968) | |||
| Eigenaren | ||||
| Eigenaar | 1947 Koninklijke Paketvaart Maatschappij 1965 Koninklijke Java-China Paketvaart Lijnen N.V. 1987 Tung Ho Steel Enterprise Co. | |||
| Algemene kenmerken | ||||
| Lengte | 164,5 meter | |||
| Breedte | 22 meter | |||
| Diepgang | 11,06 meter | |||
| Tonnenmaat | 14.155 brt | |||
| Passagiers | 654 en 221 leden bemanning | |||
| Voortstuwing en vermogen | 3× schroeven, 3x Sulzer 25 9/16 x 47 1/4 dieselmotoren, 10.800 pk | |||
| Vaart | 17 knopen | |||
| ||||
De Ruys is niet te verwarren met het latere motorschip Willem Ruys van de Koninklijke Rotterdamsche Lloyd.
Kenmerken
bewerkenDe Ruys is gebouwd door Koninklijke Maatschappij De Schelde, Scheepswerf en Machinefabriek te Vlissingen, werfnummer 204.[1]
De Ruys bood plaats aan 654 passagiers, waarvan 82 in de 1e klas, 72 in de 2e klas en 500 in de 3e klas. De bemanning bestond uit 221 personen. Na modernisering in 1961 werd dit 131 1e klas passagiers, 84 2e klas en 179 3e klas. De Ruys en haar zusterschepen zetten nieuwe standaarden wat betreft luxe. Het waren ook de eerste motorschepen die met drie schroeven werden uitgerust.
De drie zusterschepen waren ingericht door beroemde Nederlandse artiesten met gebruik van ebbenhout, armaturen van antiek glas en Venetiaanse glasverlichtingsornamenten. Op deze luxueuze schepen had elke hut een privébadkamer. Maritiem historicus Reuben Goossens beschrijft op zijn website uitvoerig het interieur van de drie – vrijwel identieke – schepen Boissevain, Tegelberg en Ruys. "With all three ships now operating on the same service, they soon became very popular, due to their stunning interiors, the ultimate in service and the cuisine was rated as some of the best at sea!".[2]
Vaarroutes
bewerkenNa een proefvaart in 1937 vertrekt op 7 april 1938 de Ruys vanuit Amsterdam voor zijn eerste reis naar Nederlands-Indië. Zij arriveert op 12 mei 1938 te Tandjong Priok,[1] de haven van Batavia (Nederlands-Indië), die haar thuishaven zou worden.[3] De Ruys voer vooral tussen Indonesië, Australië en Afrika.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog kwam de Ruys onder Britse vlag te varen. In 1942 werd de Ruys in Sydney verbouwd tot troepentransportschip, met een capaciteit voor 2800 militairen. De Ruys kwam – grijsgeschilderd – vooral te varen op de Middellandse Zee. De Ruys en haar zusterschepen nemen deel aan landingen in Noord-Afrika en Italië. De Ruys vervoerde tijdens de oorlog 85.843 geallieerde troepen.[3]
De Ruys speelde een belangrijke rol bij de redding van de opvarenden van het zusterschip Marnix van St. Aldegonde. Op 27 oktober 1943 voeren op de Middellandse Zee in konvooi de Ruys, de Tegelberg en de Sloterdijk (1940-1966) van de KPM. Tijdens een aanval door Duitse onderzeeërs bij Kaap Bougaroni werd de Marnix geraakt en zonk. Ook de Ruys zelf was doelwit van een torpedobommenwerper, maar het schip verdedigde zich en het vliegtuig werd verdreven en waarschijnlijk neergeschoten. Ondanks dat de opdracht om door te varen, kwam de Ruys daarna de Marnix te hulp door alle sloepen te strijken en 1076 man over te nemen, terwijl zij al 2800 man aan boord had.[4] Gezagvoerder P.M. Verstelle van de Ruys, Lieutenant Morgan, bombardier Docksey en tweede officier Scheybeler werden hiervoor na de oorlog koninklijk onderscheiden.[4][5][6][7][8] De overige opvarenden van de Marnix werden door een torpedojager en een Amerikaanse bergingsploeg aan boord genomen; alle opvarenden werden gered.
Tijdens de politionele acties tussen Nederland en Nederlands-Indië. Daarna werd de lijn uitgebreid met de zeer lucratieve dienst Azië - Zuid-Afrika - Zuid-Amerika (ASAS).[9]
Na de oorlog ging de Ruys in 1949 varen voor de Koninklijke Java-China Paketvaart Lijnen (RIL). Met het oog op de groei in de luchtvaart legt de RIL zich als een van de eerste rederijen toe op het stimuleren van vakanties aan boord van haar schepen. In 1967 besloot de directie de schepen te vervangen door snellere vrachtschepen. In 1968 werd de Ruys uit de vaart gehaald en gesloopt in Kaohsiung (Taiwan).[1]
Gezagvoerders
bewerken- K U Noordenbos (1938-? en 1946-?)
- Petrus Mattheus Verstelle (1941-1946)
- J M van Noorden[10])
- J.H. Verwijs (rond 1954 - volgens passagierslijst)
- Prins (ten tijde van de brand in Buenos Aires, 1958)
- Mei 1959 - mei 1961 C H Gosselink
- Mei 1961 - ?? A J van Ankeren
- ?? - september 1963 H A Scheybeler
- September 1963 - ?? P H Zweers
- September 1964? - augustus 1965 E M Drukker
- September 1965 - februari 1966 J H W Voigt
- Maart 1966 - augustus 1968 J D Jelijs
Voetnoten
- ↑ a b c Stichting Maritiem Historische Data - Schip. www.marhisdata.nl. Gearchiveerd op 27 oktober 2021. Geraadpleegd op 26 december 2020.
- ↑ KPM, MS Boissevain, Tegelberg & Ruys - Part 1 - 1937/38 to 1942. ssmaritime.com. Gearchiveerd op 19 januari 2021. Geraadpleegd op 26 december 2020.
- ↑ a b (en) Nederlandse troepentransportschepen in Britse dienst - TracesOfWar.nl. www.tracesofwar.nl. Gearchiveerd op 24 januari 2021. Geraadpleegd op 26 december 2020.
- ↑ a b Scheybeler, Henri Antonie - TracesOfWar.nl. www.tracesofwar.nl. Gearchiveerd op 2 november 2022. Geraadpleegd op 27 december 2020.
- ↑ Ministerie van Defensie, Verstelle, P.M. (6 juni 1944). Gearchiveerd op 2 november 2022. Geraadpleegd op 27 december 2020.
- ↑ Ministerie van Defensie, Verstelle, P.M. (28 augustus 1950). Gearchiveerd op 2 november 2022. Geraadpleegd op 27 december 2020.
- ↑ Ministerie van Defensie, Morgan, S.N. (5 februari 1945). Gearchiveerd op 2 november 2022. Geraadpleegd op 27 december 2020.
- ↑ Ministerie van Defensie, Docksey, E. (5 februari 1945). Gearchiveerd op 2 november 2022. Geraadpleegd op 27 december 2020.
- ↑ Zie ook: Gedetailleerd overzicht van de gevaren routes van jaar tot jaar
- ↑ Provinciale Zeeuwse Courant, p.21. Krantenbank Zeeland (3 mei 1947). Geraadpleegd op 27 december 2020.
Bronnen
- The Three KPM Liners, een rijk geïllustreerde particuliere website van maritiem historicus Reuben Goossens
- Stichting Maritiem Historische Databank
- Maritime Timetable Images, twee brochures van de Ruys en haar zusterschepen, oktober 1937 en augustus 1938.
- "Ruys History", een memoriam artikel, RIL Post VOL, XV No. 9 SEPTEMBER 1968, pagina 170-171.
- Ruys 1938 - 1968, artikel op DerbySulzers.com, een particuliere website over Sulzermotor gedreven treinen en schepen, bevat een beschrijving van álle vaarroutes van de Ruys.
- Nederlandse troepentransportschepen in Britse dienst, artikel op Traces of War, een uitgebreide verzamelwebsite over o.a. WO II.
- Identiteitsbewijs van persoon die met de Ruys in 1946 werd gerepatrieerdeen tweede identitietisbewijs en een derde
- KONINKLIJKE JAVA-CHINA-PAKETVAART LIJNEN N.V. Reglement voor de dienst aan board der schepen
- Op reis met het ms "Ruys" (27 september - 23 oktober '46), een fotorapportage van een reis met 2200 militairen naar Nederlands-Indië
- Brieven van een Nederlandse soldaat, een beschrijving door een soldaat van de reis van Southampton naar Batavia, 1946
- Passagierslijst Passagierslijst van de m.s. "Ruys", gedateerd 5 april 1946 vertrek uit Batavia.
- Gedrukte passagierslijst MS Ruys 1954 sailing from the Far East for Mauritius, Lourenço Marques, South Africa and South America on the 3rd of April 1954
- Herman Broersma, Ms “RUYS” 1938-1968-2018, verslag van de brand in een der ruimen op het voorschip van de Ruys in Buenos Aires in 1958, uit 1966.
- Ton Roskam, Big Bang, een verslag van een explosie op de Ruys in 1965, Blad Vereniging van Oud-Personeel van de Koninklijke Java-China Paketvaart Lijnen.
- H. Slettenaar, Boissevain Ruys Tegelberg; beknopte biografie van drie zusterschepen, 2008