Skapoliet is een mineraalgroep uit de isomorfe reeks tussen marialiet en meioniet. Beide behoren tot de tectosilicaten.

scapoliet
Scapoliet
Mineraal
Chemische formule Na4[Cl(Al3Si9O24)] Marialiet

Ca4[CO3(Al6Si6O24)] Meioniet

Kleur Kleurloos, wit, grijs, groengrijs, blauwachtig, roze, violet, oranje
Streepkleur Wit
Hardheid 5-6
Glans Glasglans, parelmoerglans
Breuk Schelpvormig, ruw
Kristaloptiek
Brekingsindices Ne 1,540 tot 1,548, No 1,549-1,567
Dubbele breking -0,007-0,020
Dispersie 0,017
Luminescentie Soms geel of oranje
Pleochroïsme Met blote oog waarneembaar
Lijst van mineralen
Portaal  Portaalicoon   Aardwetenschappen

Eigenschappen

bewerken

Het doorzichtig tot doorschijnend witte, grijze, gele, vaalbruine of roze scapoliet heeft een glasglans, een witte streepkleur en de splijting is duidelijk volgens de kristalvlakken [100] en [110]. Scapoliet heeft een gemiddelde dichtheid van 2,66 en de hardheid is 6. Het kristalstelsel is tetragonaal en het mineraal is niet radioactief.

Naamgeving

bewerken

De naam van het mineraal scapoliet is afgeleid van de Griekse woorden skapos ("staf") en lithos, dat "steen" betekent.

Voorkomen

bewerken

Scapoliet is een mineraal dat voorkomt als verweringsproduct van plagioklazen uit gabbro's. De typelocatie van scapoliet is het Otter Lake in Canada. Afzettingen bevinden zich in Myanmar (Mogok), waar gele, roze violette en blauwe kristallen te vinden zijn. Enige vertonen een kattenoogeffect. Gelijksoortige skapolieten komen ook voor in Sri Lanka (Balangoda in Ratnapura). Gele skapolieten worden gewonnen in Canada, lichtgele in Brazilië. Afzonderlijke doorzichtige kristallen kunnen 40 x 10 cm groot worden. Edelsteenskapolieten komen ook voor in Tanzania, Kenia, Madagaskar en Mozambique. Grote geslepen stenen zijn zeldzaam. In het Smithsonian Institution in Washington bevinden zich onder andere een geslepen steen van 288 karaat, een geslepen skapoliet-kattenoog van 29,9 karaat uit Myanmar en een zware geeloranje geslepen steen uit Tanzania. Het wordt verder gevonden in Brevik, Noorwegen.

Zie ook

bewerken
Zie de categorie Scapolite van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.