Schoondijke

dorp in de Zeeuwse gemeente Sluis, Nederland

Schoondijke (Zeeuws: Schoôndieke) is een dorp in de gemeente Sluis in de Nederlandse provincie Zeeland. Het dorp ligt in Zeeuws-Vlaanderen, zo'n vijf kilometer ten zuiden van Breskens en zes kilometer ten noordoosten van Oostburg. Schoondijke heeft 1.375 inwoners (2023).

Schoondijke
Plaats in Nederland Vlag van Nederland
Schoondijke (Zeeland)
Schoondijke
Situering
Provincie Vlag Zeeland Zeeland
Gemeente Vlag Sluis Sluis
Coördinaten 51° 21′ NB, 3° 33′ OL
Algemeen
Oppervlakte 13,58[1] km²
- land 13,45[1] km²
- water 0,13[1] km²
Inwoners
(2023-01-01)
1.375[1]
(101 inw./km²)
Woning­voorraad 709 woningen[1]
Overig
Woonplaats­code 2971
Detailkaart
Kaart van Schoondijke
Schoondijke in de gemeente Sluis
Portaal  Portaalicoon   Nederland

Geschiedenis

bewerken

Het dorp werd reeds in de middeleeuwen genoemd (als "Vulendike", "Sconendica" en "Sconendike", tegenwoordig ook Oud-Schoondijke genoemd), maar lag toen op een iets andere plek. Ten gevolge van militaire inundaties is Oud-Schoondijke verdwenen. Het nieuwe Schoondijke bevindt zich in de Generale Prins Willempolder 2e deel die in 1652 gereed kwam. Het is een kruiswegdorp.

Schoondijke is tijdens de Tweede Wereldoorlog vlak voor de bevrijding ernstig getroffen door granaten en vliegtuigbommen. Het dorp is na de oorlog nagenoeg volledig herbouwd in een voor die tijd typisch kaarsrecht stratenplan en typische architectuur. Dit is nog goed te zien aan het voormalige gemeentehuis en de drie kerken in het dorp.

Schoondijke was tot 1970 een zelfstandige gemeente en ging toen op in de voormalige gemeente Oostburg. Tot Schoondijke behoorde de buurtschap Sasput en de rooms-katholieke parochie had tot eind 2002 een kerkje in de noordelijk gelegen buurtschap Slijkplaat.

Centrum

bewerken
 
Protestantse kerk

Het centrum van het dorp wordt gevormd door het dorpsplein ("de Brink"). Net naast het dorpsplein was er een rotonde, waar vier hoofdwegen tezamen kwamen. Hier bevond zich een hotel, oorspronkelijk voor handelsreizigers bedoeld. Dit is gemoderniseerd maar de oude gevelsteen is er nog steeds. Sinds de aanleg van de rondweg bij Schoondijke als deel van de Rijksweg 61 in 2013, rijdt het doorgaande verkeer niet meer door het dorp. In 2017 werd het centrum opnieuw ingericht, waarbij de rotonde is verdwenen en plaats heeft gemaakt voor een plein.[2][3]

Scholen

bewerken

Schoondijke had een lagere landbouwschool, later de landbouwpraktijkschool. Dit was een unieke instelling. Begin 21e eeuw is deze gesloten. Op deze plek bevindt zich nu het "Technopark", met technisch georiënteerde bedrijven.

Hiernaast heeft Schoondijke in de jaren 50 van de 20e eeuw nog een katholieke middelbare school gekend, die was gevestigd in een kamp van nissenhutten ten oosten van het dorp. Later is deze naar het centraler gelegen Oostburg verhuisd.

Tot het begin van de 21e eeuw had Schoondijke drie basisscholen. Hiervan is er sinds de zomer van 2017 nog slechts een over.[4]

Monument

bewerken
 
Hulsters Molen

Aan de rand van het dorp staat de korenmolen Hulsters Molen, een rijksmonument (monumentnummer 31528).

Zie ook

Natuur en landschap

bewerken

Schoondijke ligt centraal in de Generale Prins Willempolder 2e deel, in het zeekleipoldergebied op een hoogte van ruim 1 meter. Deze polder is een grote, strak ingedeelde, renaissancepolder. Direct ten westen van de kom ligt de Molenkreek, en in het oosten ligt de Gaternissekreek. In het noorden loopt de Tragel met de gelijknamige buurtschap.

Zie ook

bewerken

Nabijgelegen kernen

bewerken

Breskens, Groede, Oostburg, IJzendijke, Hoofdplaat

Zie de categorie Schoondijke van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.