Shamarpa

Shamarpa
	Mipam Chökyi Lodrö;
Tibetaans	ཞྭ་དམར་པ་
Wylie	zhwa dmar pa
Traditioneel Chinees	夏瑪巴
Vereenvoudigd Chinees	夏玛巴
Hanyu pinyin	Xiàmǎbā
Portaal	Tibet

Shamarpa (ook: shamar rinpoche) is de titel voor de tweede lama binnen de karma kagyü, een van de vier belangrijkste scholen binnen het Tibetaans boeddhisme. De shamarpa is een tulku, ofwel in Tibet een lama die uit mededogen is geïncarneerd om gelovigen te leiden op het pad naar verlichting.

Geschiedenis

Eerste shamarpa

De eerste shamarpa wordt als zodanig betiteld nadat tweede karmapa Karma Pakshi al tijdens zijn leven voorspelde dat zijn bewustzijn in twee personen tot uitdrukking zou komen. Dit waren de derde karmapa Rangjung Dorje en vervolgens werd de eerste shamarpa Khädrub Dragpa Sengge erkend die diens belangrijkste leerling werd. De karmapa, houder van de Zwarte Kroon, gaf hem een identieke robijn-rode kroon en noemde hem "shamarpa", dat Houder van de Rode Kroon betekent.

Wanneer de karmapa te jong was om leiding te geven aan de karma kagyülinie was het de taak van de shamarpa de leiding over te nemen en het werd tevens de taak van de shamarpa om de reïncarnatie van de karmapa te vinden en vice versa. Omdat de kagyülinie zich voornamelijk in Kham concentreerde, werd het klooster Yangpachen bij Lhasa in U-Tsang aan de shamarpa toegewezen.

Verbod op reïncarnatie

De tiende shamarpa had na de dood van zijn broer en de zesde pänchen lama, Lobsang Pälden Yeshe, gerekend op een groter deel van diens erfenis. Met behulp van de koning Rana Bahadur van Nepal en trijders probeerde hij met twee invasies in Tibet in 1788 en 1791 zijn vermeende deel terug te halen, wat na inmenging van Chinese troepen mislukte. De shamarpa kreeg de schuld van de ellende hij veroorzaakte en kreeg een verbod tot reïncarnatie.

Karmapa-controverse

In 1964 werd het verbod tot reïncarnatie ongedaan gemaakt door de veertiende dalai lama en na het overlijden van de zestiende karmapa ondernam de veertiende shamarpa Mipam Chökyi Lodrö] de traditionele taak op zich om een nieuwe karmapa te vinden. Hij erkende in 1992 Trinley Thaye Dorje als nieuwe karmapa, terwijl dezelfde zomer Pema Dönyö Nyinje, de twaalfde tai situ, Orgyen Trinley Dorje aanwees die zowel China als de dalai lama werd erkend. Dit voorval staat bekend als de Karmapa-controverse.

Lijst van shamarpas

zhwa dmar	Naam	Leven	Wylie
1.	Khädrub Dragpa Sengge	1283-1349	grags pa seng ge
2.	Khanchög Wangpo	1350-1405	mkha' spyod dbang po
3.	Chöpel Yeshe	1406-1452	chos dpal ye shes
4.	Chödrag Yeshe	1453-1524	chos grags ye shes
5.	Könchog Yenlag	1525-1583	dkon mchog yan lag
6.	Mipam Chökyi Wangchug	1584-1630	chos kyi dbang phyug
7.	Yeshe Nyingpo	1631-1694	ye shes snying po
8.	Pälchen Chökyi Döndrub	1695-1732	dpal chen chos kyi don grub
9.	Könchog Gewey Jungne	1733-1740	dkon mchog dge ba'i 'byung gnas
10.	Mipam Chödrub Gyatso	1741/1742-1792	chos grub rgya mtsho
11.	Naar verluidt een arts die onderdook	?	-
12. (11)	Tugsay Jamyang	1892-1946	'jam dbyangs rin po che
13. (12)	Trinley Künkyab	1947 - ca. 1950	'phrin las kun khyab
14. (13)	Mipam Chökyi Lodrö	1952-2014	mi pham chos kyi blo gros

Externe link

(en) Officiële website

Zie de categorie Shamarpa's van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.