Sijpe

De Sijpe of Zijpe, Gronings 't Siep is een voormalige veenrivier in het Oldambt op de grens met Fivelingo, die ontsprong in het de venen rond het toenmalige Sapmeer. De rivier is lrond 1900 gekanaliseerd als Siepkanaal, dat via het Grootmaar en het Hondshalstermaar uitmondde in het Termunterzijldiep. De Syp wordt in 1503 voor het eerst vermeld. Aan de zuidkant lag een dijkje, de Zijdwendinge, die moest voorkomen dat het veenwater de landerijen van Noordbroeksterhamrik zou overstromen. Op een kaart uit 1648 staat de rivier nog getekend als de Zijpe. Het riviertje werd in de 17e en 18e eeuw eeuw ook wel Swetmaar of Swaagmaar, in de 19e eeuw Siepsloot genoemd,.

De loop van de Sijpe werd in 1585 doorsneden door een scheepvaartkanaal tussen Groningen en de Dollard. Bij Stootshorn kwam een sluis te liggen. Om scheepvaartverkeer naar alle kanten mogelijk te maken, moesten 62 bruggetjes worden verwijderd. Het kanaal raakte al snel in verval; de sluis werd in 1612 afgebroken en het materiaal opnieuw gebruikt voor een sluis in het toekomstige Winschoterdiep bij Foxhol.

Vergelijkbare namen

Het watertoponiem (hydroniem) Sijpe kwam in Oost-Groningen vaker voor, onder andere bij Nansum en Westerlee en in het hoogveen rond het Hoetmansmeer. Een document uit 1391 noemt de Letze off die Zyp ... gelegen tusschen die Westerlee ende de Medum en dat Revier off Zypen, gelegen tusschen Meden ende Muntendam. Een kaart uit 1648 spreekt ook over de Muntendamster Sijpe en de Drosten Sijpe als ontginningsgreppels rond het voormalige Sappemeer.

Zie ook

• Siepkanaal
• Hondshalstermaar

Bronnen, noten en/of referenties