Solarpunk
Solarpunk is een beweging die optimistische vooruitzichten voor de toekomst aanmoedigt in het licht van de huidige milieuproblemen, zoals klimaatverandering en vervuiling[1], en sociale ongelijkheid.[2] Solarpunk richt zich op hernieuwbare energiebronnen en de hele technologie daaromheen, zoals zonne- en windenergie.[3] Maar solarpunk schenkt ook aandacht aan low-tech en bezigheden die ook goed zijn voor het milieu, zoals tuinieren of het gebruik van niet-gemotoriseerde voertuigen. In Vlaanderen en Nederland wordt de circulaire economie of kringloopeconomie ook gezien als een strategie om de milieueffecten te verminderen en kan ook als onderwerp dienen voor solarpunk[4].
Solarpunk omvat een veelheid aan media zoals literatuur (speculatieve fictie), beeldende kunst, architectuur, mode, muziek en games.[5]
Geschiedenis
bewerkenDe vroege ideeën van solarpunk zijn terug te voeren tot 2008[6]; in dat jaar publiceerde een blog met de naam Republic of the Bees: "From Steampunk to Solarpunk." De post begint met de conceptualisering van solarpunk als een literair genre geïnspireerd op steampunk.
Solarpunk's directe afstamming is van steampunk en cyberpunk.[6] Steampunk stelt zich een nieuwe geschiedenis en wereld voor met stoom als de belangrijkste energiebron in plaats van de traditionele elektriciteit van vandaag. Solarpunk beeldt zich in hoe een toekomst met hernieuwbare energiebronnen als de primaire energiebron eruitziet.[1] Cyberpunk verbeeldt toekomsten met geavanceerde technologieën die vaak een gebrek aan waardering voor de mensheid vertonen. Zowel cyberpunk als solarpunk verbeelden potentiële toekomsten vanuit het perspectief van zorgen voor het heden. Terwijl cyberpunk echter benadrukt hoe het mis kan gaan, stelt solarpunk zich voor hoe dingen beter kunnen worden.
Literatuur
bewerkenSolarpunk-fictie, die romans, korte verhalen en poëzie omvat, werpen een optimistische kijk op de toekomst of een alternatief heden waarin de milieueffecten van de mensen gereduceerd zijn, vergeleken met de huidige realiteit. Solarpunk is ook deel van het speculatieve fictiegenre.[3]
Solarpunk zijn dus positieve verhalen over de nabije of verre toekomst waar technologie ten dienste staat van een meer gezonde en rechtvaardige planeet[7]. In de Lage Landen bestaan nauwelijks boeken die zich profileren als solarpunk, buiten 'Als Meubels Konden Spreken' van Wendy Wuyts (2019)[8] en 'Universitas - Solarpunk Aesthetics' (Engels) van Dustin Jacobus[9]. Een voorbeeld van een wereld die onder solarpunk geclassificeerd kan worden (maar zich niet zo heeft geprofileerd), is die van het land Thule in de trilogie 'Kinderen van Moeder Aarde' geschreven door Thea Beckman (1985-1989).
Meer recente boeken die zich expliciet als solarpunk profileren zijn vaak bundels van kortverhalen onder andere:
- Glass and Gardens: Solarpunk Summers en Glass and Gardens: Solarpunk Winters [10] (Glas en Tuinen: Solarpunk Zomers en Glas en tuinen: Solarpunk Winters) bewerkt door Sarena Ulibarri.[11]
- Sunvault: Stories of Solarpunk and Eco-Speculation (Sunvault: Verhalen van Solarpunk en Eco-Speculatie) bewerkt door Wagner en Wieland. [12]
- Solarpunk: Ecological and Fantastical Stories in a Sustainable World (Solarpunk: Ecologische en Fantastische Verhalen in een Duurzame Wereld) bewerkt door Fernandes en Lodi-Ribeiro. [13]
- Wings of Renewal: A Solarpunk Dragon Anthology (Vleugels van Vernieuwing: Een Solarpunk Draken verhalenbundel) bewerkt door Arsenault en Pierson [14]
Esthetiek
bewerkenDe solarpunk-esthetiek maakt gebruik van natuurmotieven (zoals spiralen) en is zeer decoratief.[1] Er is sterke inspiratie vanuit art-nouveau- en de arts-and-craftsbeweging[15], en legt vooral nadruk op handwerk zoals we in de arts-and-craftsbeweging. De esthetiek staat steeds ten dienste van het weergeven van een rechtvaardige en duurzame samenleving[16]. Er kunnen elementen van steampunk esthetiek in voorkomen en kleding die verwijst naar diverse culturele achtergronden.
Steden worden vaak weergegeven in solarpunk kunst. Deze bevatten vaak verticale bossen, zonnepanelen in grootse gebouwen geïntegreerd[17]. Er wordt gestreefd naar een balans tussen techniek en natuur.
Politiek
bewerkenSolarpunk heeft geen specifiek politiek gedachtegoed. Solarpunks worden wel aangemoedigd om te handelen in overeenstemming met solarpunk-overtuigingen en om bij te dragen aan het realiseren van de optimistische toekomst die ze voor ogen hebben.[3] Solarpunks oefenen de beweging op verschillende manieren uit, zoals het creëren van ecodorpen tot kleinere acties zoals het kweken van eigen eten en doe-het-zelf.[5]
Zie ook
bewerken- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Solarpunk op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- Voetnoten
- ↑ a b c (en) Boffa, Adam, At the Very Least We Know the End of the World Will Have a Bright Side. Longreads. Geraadpleegd op 7 May 2019.
- ↑ (en) Jacobs, Suzanne, This sci-fi enthusiast wants to make “solarpunk” happen. Grist. Geraadpleegd op 7 May 2019.
- ↑ a b c (en) Hamilton, Jennifer, Explainer: ‘solarpunk’, or how to be an optimistic radica. The Conversation.
- ↑ Wendy Wuyts, Solarpunk voor circulaire economie. [dode link]
- ↑ a b (en) Peskoe-Yang, Lynne, What You Can Learn From the Solarpunk Movement. Rewire. Geraadpleegd op 7 May 2019.
- ↑ a b (en) Is Ornamenting Solar Panels a Crime? - e-flux Architecture - e-flux. www.e-flux.com. Geraadpleegd op 8 mei 2019.
- ↑ Wat is solarpunk?. Gearchiveerd op 7 augustus 2020.
- ↑ Solarpunk voor circulaire economie. [dode link]
- ↑ Dustin Jacobus, Universitas.
- ↑ (en) Ulibarri, Sarena (7 januari 2020). Glass and Gardens: Solarpunk Winters (Engels). worldweaverpress, p. 274.
- ↑ (en) Ulibarri, Sarena (5 juni 2018). Glass and Gardens: Solarpunk Summers. Worldweaverpress, p. 258.
- ↑ (en) Wagner, Wieland, Phoebe, Brontë (29 augustus 2017). Sunvault: Stories of Solarpunk and Eco-Speculation. Upper Rubber Boot Books, p. 253. ISBN 9781937794750.
- ↑ (en) Fernandes,Lodi-Ribeiro, Gerson, Fabio (7 augustus 2018). Solarpunk: Ecological and Fantastical Stories in a Sustainable World. World Weaver Press, p. 286. ISBN 9780998702292.
- ↑ (en) Arsenault, Pierson, Claudie, Brenda (25 october 2015). Wings of Renewal: A Solarpunk Dragon Anthology. Incandescent Phoenix Books, p. 542. ISBN 9780692547274.
- ↑ (en) Heer, Jeet, "The New Utopians", The New Republic, 10 november 2015. Geraadpleegd op 8 mei 2019.
- ↑ (en) Simons, The Look of Solarpunk (17-12-2020). Geraadpleegd op 19-01-2023.
- ↑ (en) Hogue, Pascal, What Is Solarpunk Architecture and How Does It Fit Into the Built Future?. Geraadpleegd op 19-01-2023.