Cryptogamen
Cryptogamen, wetenschappelijke naam Cryptogamae, is een informele naam die in de biologie inconsistent wordt gebruikt voor wat ook wel "lagere planten" of "sporenplanten" genoemd worden. In termen van plantensystematiek zijn cryptogamen geen "goede" eenheid: het is zeker geen monofyletische groep. Het gaat meestal om organismen die tot de Plantae ("planten") gerekend werden (worden, of kunnen worden) maar die geen bloemen, vruchten of zaden vormen: zij planten zich voort met sporen.
Etymologie
bewerkenDe naam cryptogamen kan afgeleid worden van het Oudgrieks κρυπτός, kruptós "verborgen" en γαμεῖν, gameîn "huwen". Dit staat tegenover de Phanerogamae of fanerogamen (Oudgrieks: φανερός, phanerós, "zichtbaar"), een naam voor de overige planten, de zaadplanten of Spermatofyta (Oudgrieks: σπέρμα, spérma, "zaad" en φυτόν, phutón, "plant").
Omgrenzing van de cryptogamen
bewerkenBekende groepen cryptogamen zijn wolfsklauwen, varens, paardestaarten, mossen en algen (waaronder de korstmossen).
| Thallophyta, lagere planten Arrhizophyta |
Cryptogamae sporenplanten |
Prokaryoten, Protophytae, Schizophyta, Monera |
Bacteria | ||
| Algen s.l. | Cyanophyta | ||||
| thallofyten zonder archegonia |
Algae s.s. | ||||
| Fungi, schimmels |
|||||
| appendix: Lichenes | |||||
| Cormophyta Embryophyta Plantae (s.s.) |
Archegoniatae | Bryophyta s.l. Astelocormophyta |
Hepaticae | ||
| Musci | |||||
| Anthocerotae | |||||
| Tracheophyta hogere planten Rhizophyta Stelocormophyta |
Vaatcryptogamen Pterophyta, varens |
Lycophyta | |||
| Pteridophyta | |||||
| Phanerogamae, fanerogamen |
Spermatofyta Lignophyta |
Gymnospermae | |||
| Angiospermae Anthophyta |
Monocotyledonae | ||||
| Dicotyledonae | |||||
Schimmels (Fungi, inclusief de lichenen) werden in het verleden ook wel tot deze groep gerekend, maar dat is inmiddels achterhaald: ze vormen een apart rijk dat meer verwant is aan de dieren dan aan de planten.