Stadsherberg
Een stadsherberg was in Nederland een herberg waar reizigers onderdak vonden die na zonsondergang nog bij de stadspoort of in de haven aankwamen en dus de stad niet meer in mochten. Stadsherbergen werden door het stadsbestuur verpacht aan de uitbater.
Ze bevonden zich vaak net buiten de stadspoort, in vestingtorens of aan de haven, buiten de stad zelf. Later werden stadsherbergen ook wel binnen de poorten gebouwd, en kwamen er voornamere gelegenheden (herenlogementen) voor het huisvesten van belangrijke gasten.
Voorbeelden van stadsherbergen
bewerken- Bekend zijn de Oude Stadsherberg (uit 1613) en Nieuwe Stadsherberg (uit 1662) in Amsterdam. De laatste stond op een steiger in het water van het IJ waar nu de westzijde van het Stationseiland ligt.[1][2]
De Oude Stadsherberg werd in 1755 afgebroken. De Nieuwe Stadsherberg werd in 1872 afgebroken, toen men begon met de aanplemping van de stationseilanden. Deze werden aangelegd tussen 1870 en 1880 voor de bouw van het Centraal Station. Sinds 2023 bevindt zich ongeveer op de plek van de Nieuwe Stadsherberg onder het water van het Open Havenfront de ondergrondse Fietsenstalling Stationsplein.
- De Kampveerse toren in Veere
- De voormalige Stadsherberg in Enkhuizen (1598), in 1958 wegens bouwvalligheid afgebroken
- Verschillende Rotterdamse stadsherbergen, waarvan de oudste uit 1412 dateerde
Zie ook
bewerkenExterne links
bewerken- Hier gebeurde het: het Oude Stadsherberg in het IJ, www.onsamsterdam.nl; 1 mei 2021
- Een hotel midden in het IJ, www.amsterdam.nl; 26 januari 2023
- Nieuwe Stadsherberg, www.amsterdam.nl/stadsarchief; 23 april 2019
- ↑ John Dehé, "Een slaafsch en ongezond bedrijf": de geschiedenis van het openbaar vervoer (Uitgeverij Verloren, 2005)
- ↑ Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad: Toen en nu: Open Havenfront (foto omstreeks 1865)