Stekelskinken

geslacht uit de onderfamilie Lygosominae

Stekelskinken[1] (Egernia) zijn een geslacht van hagedissen die behoren tot de familie skinken (Scincidae).

Stekelskinken
Doornstaartskink (Egernia stokesii)
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:Lacertilia (Hagedissen)
Infraorde:Scincomorpha (Skinkachtigen)
Familie:Scincidae (Skinken)
Onderfamilie:Egerniinae
Geslacht
Egernia
Gray, 1838
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Stekelskinken op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

Naam en indeling

bewerken

De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door John Edward Gray in 1838. Er zijn zeventien verschillende soorten, inclusief drie soorten die voor het eerst wetenschappelijk zijn beschreven in 2011. In oudere literatuur worden deze soorten nog niet vermeld.

Vroeger was het soortenaantal hoger, maar veel soorten zijn op basis van nieuwe inzichten in andere geslachten geplaatst, zoals Bellatorias, Liopholis en Lissolepis.

Uiterlijke kenmerken

bewerken

Stekelskinken bereiken een lichaamslengte van ongeveer 15 tot 20 centimeter. De lichaamskleur is bruin tot grijs, vaak met vlekken, lengtestrepen of dwarsbanden. De staart is bij veel soorten ongeveer even lang of langer dan het lichaam, maar er zijn enkele uitzonderingen. Een aantal soorten, zoals de doornstaartskink (Egernia stokesii) en de platte doornstaartskink (Egernia depressa) hebben een zeer korte staart die bezet is met lange, puntige stekels. De staart wordt bij deze soorten als wapen gebruikt, bij verstoring wordt de staart richting de vijand gehouden.[2]

De lichaamsschubben zijn gekield tot stekelachtig, vooral op de flanken en de staart. De pariëtale schubben aan de kop zijn duidelijk uit elkaar gelegen. De gehooropening hebben duidelijke lobachtige schubben aan de achterzijde.[2]

Verspreiding en habitat

bewerken

Alle soorten komen endemisch voor in Australië en leven in de staten New South Wales, Noordelijk Territorium, Queensland, Victoria, West-Australië en Zuid-Australië.[3]

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan twaalf van de zeventien soorten een beschermingsstatus toegekend. Van de soort Egernia douglasi zijn te weinig gegevens bekend om een inschatting te maken, deze soort wordt beschouwd als 'onzeker' (Data Deficient of DD). Alle andere vermelde soorten worden gezien als 'veilig' (Least Concern of LC).[4]

Soorten

bewerken

Het geslacht omvat de volgende soorten:

Naam Auteur Verspreidingsgebied
Egernia cunninghami Gray, 1832 Australië (New South Wales, Queensland, Victoria, Zuid-Australië)
Egernia cygnitos Doughty, Kealley & Donnellan, 2011 Australië (West-Australië)
Egernia depressa Günther, 1875 Australië (Noordelijk Territorium, West-Australië, Zuid-Australië)
Egernia douglasi Glauert, 1956 Australië (West-Australië)
Egernia eos Doughty, Kealley & Donnellan, 2011 Australië (West-Australië)
Egernia epsisolus Doughty, Kealley & Donnellan, 2011 Australië (West-Australië)
Egernia formosa Fry, 1914 Australië (West-Australië)
Egernia hosmeri Kinghorn, 1955 Australië (Noordelijk Territorium, Queensland)
Egernia kingii Gray, 1838 Australië (West-Australië)
Egernia mcpheei Wells & Wellington, 1984 Australië (New South Wales, Queensland)
Egernia napoleonis Gray, 1838 Australië (West-Australië)
Egernia pilbarensis Storr, 1978 Australië (West-Australië)
Egernia richardi Peters, 1869 Australië (Noordelijk Territorium)
Egernia rugosa De Vis, 1888 Australië (Queensland)
Egernia saxatilis Cogger, 1960 Australië (New South Wales, Victoria)
Doornstaartskink (Egernia stokesii) Gray, 1845 Australië (New South Wales, Noordelijk Territorium, Queensland, West-Australië, Zuid-Australië)
Egernia striolata Peters, 1870 Australië (New South Wales, Noordelijk Territorium, Queensland, Victoria, Zuid-Australië)

Bronvermelding

bewerken