Telchinia encedon

Telchinia encedon is een vlinder uit de familie Nymphalidae. De wetenschappelijke naam van de soort is gepubliceerd in 1758 door Carl Linnaeus in de tiende editie van Systema naturae.

Telchinia encedon
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Arthropoda (Geleedpotigen) Klasse: Insecta (Insecten) Orde: Lepidoptera (Vlinders) Superfamilie: Papilionoidea Familie: Nymphalidae Onderfamilie: Heliconiinae Geslachtengroep: Acraeini Geslacht: Telchinia
Soort
Telchinia encedon (Linnaeus, 1758) Originele combinatie Papilio encedon
Synoniemen
Acraea lycia Fabricius Acraea encedon (Linnaeus, 1758) Hyalites encedon (Linnaeus, 1758)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Telchinia encedon op Wikispecies
Portaal    Biologie Insecten

Verspreiding en leefgebied

Deze vlindersoort komt voor in het Afrotropisch gebied waaronder Senegal, Gambia, Burkina Faso, Guinee-Bissau, Guinee, Sierra Leone, Liberia, Ivoorkust, Ghana, Togo, Benin, Nigeria, Kameroen, Gabon, Congo-Kinshasa, Oeganda, Kenia, Tanzania, Angola, Zambia, Malawi, Mozambique, Namibië, Zimbabwe, Botswana, Zuid-Afrika, Eswatini, de Comoren, Madagaskar, Saoedi-Arabië en Jemen.

Habitat

Deze algemene soort wordt voornamelijk aangetroffen in savannes, kapvlakten, bosranden, bewoonde gebieden en met riet begroeide oevers van rivieren en beken.

Waardplanten

De rups leeft op:

• Commelinaceae
  • de giftige Commelina (onder andere op Commelina benghalensis en Commelina longifolia)
  • Murdannia nudiflora (L.) Brenan
• Fabaceae
  • Aeschynomene afraspera J.Léonard
  • Pleurolobus salicifolium (Poir.) H.Ohashi & K.Ohashi
• Urticaceae
  • Pouzolzia
  • Scepocarpus hypselodendron (Hochst. ex A.Rich.) T.Wells & A.K.Monro
  • Urtica dioica L. (exoot)

Bijzonder kenmerk

Deze vlinder scheidt bij aanraking een gelige, schuimende vloeistof uit, waarin zich het uiterst giftige blauwzuur bevindt. Deze stof komt niet uit de waardplant van de rups, maar wordt door de vlinder zelf aangemaakt.

Ondersoorten

• Telchinia encedon encedon (Linnaeus, 1758) (tropisch Afrika)
  • = Hyalites (Hyalites) encedon encedon (Linnaeus, 1758)
  • = Papilio encedonia Linnaeus, 1767
  • = Papilio lycia Fabricius, 1775
  • = Acraea sganzini Boisduval, 1833
  • = Acraea daira Godman & Salvin, 1884
  • = Acraea braunei Staudinger, 1885
  • = Acraea usagarae Vuillot, 1891
  • = Acraea lycia encedonoides Le Doux, 1931
• Telchinia encedon rathjensi (Le Doux, 1933) (Zuidwest-Saudi-Arabië, Jemen)
  • = Acraea encedon rathjensi Le Doux, 1933

Bronnen, noten en/of referenties

• Vlinderencyclopedie, (6e druk 2010) Rebo Productions B.V., Lisse. ISBN 978 90 366 2806 8.
• (en) Mark C. Williams (2023). Genus Telchinia Hübner, 1819. Afrotropical Butterflies. Metamorphosis, Official Journal of the Lepidopterists' Society of Africa. Geraadpleegd op 31-3-2024.
• POWO (2024). Pleurolobus salicifolius op Plants of the World Online. Facilitated by the Royal Botanic Gardens, Kew. Published on the Internet. Geraadpleegd op 31-3-2024.
• POWO (2024). Commelina longifolia op Plants of the World Online. Facilitated by the Royal Botanic Gardens, Kew. Published on the Internet. Geraadpleegd op 31-3-2024.