Natriumpyrofosfaat

Natriumpyrofosfaat of tetranatriumdifosfaat is een kleurloos natriumzout van pyrofosforzuur. Het behoort tot de pyrofosfaten. De molecuulformule is Na₄P₂O₇. De naam difosfaat wordt ook wel gebruikt. Als toevoeging aan levensmiddelen heeft natriumpyrofosfaat het E-nummer E 450c.

Natriumpyrofosfaat
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van tetranatriumdifosfaat
Algemeen
Molecuul­formule	Na4P2O7
Andere namen	natriumdifosfaat
Molmassa	265,90 g/mol
SMILES	[O-]P(=O)([O-])OP(=O)([O-])[O-].[Na+].[Na+].[Na+].[Na+]
InChI	1S/4Na.H4O7P2/c;;;;1-8(2,3)7-9(4,5)6/h;;;;(H2,1,2,3)(H2,4,5, 6)/q4*+1;/p-4
CAS-nummer	7722-88-5
EG-nummer	231-767-1
PubChem	24403
Wikidata	Q418504
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Gevaar
H-zinnen	H315 - H319 - H335
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P280 - P305+P351+P338 - P261
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vast
Kleur	kleurloos
Dichtheid	2,53 g/cm³
Smeltpunt	(anhydride) 970 °C (decahydraat) 79,5 °C
Oplosbaarheid in water	67 g/L
Matig oplosbaar in	water
Onoplosbaar in	ammonia, ethanol
Brekingsindex	1,425
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Productie

Natriumpyrofosfaat kan in een tweestapsreactie gewonnen worden uit natriumwaterstoffosfaatdodecahydraat. In ethanol wordt deze stof omgezet in natriumwaterstoffosfaatdihydraat, dat bij 500 °C in natriumpyrofosfaat wordt omgezet.

${\ce {2Na2HPO4 . 12H2O -> 2Na2HPO4 . 2H2O + 20H2O}}$

${\ce {2Na2HPO4 . 2H2O -> Na4P2O7 . 10H2O + 11H2O}}$

Toepassingen

Natriumpyrofosfaat wordt gebruikt in was- en afwasmachinespoelmiddelen en tandpasta, als emulgator van vetten en oliën en als waterontharder, in bakpoeders en bij de kaasbereiding.

Ook wordt de stof gebruikt voor de stabilisering van waterstofperoxide en als decahydraat als dispersiemiddel in een waterzuiveringsinstallatie volgens DIN 18123.

Bronnen, noten en/of referenties

---