Thea Beckman
Thea Beckman, schrijversnaam van Theodora (Thea) Beckmann-Petie (Rotterdam, 23 juli 1923 – Bunnik, 5 mei 2004), was een Nederlandse schrijfster van (historische) kinder- en jeugdboeken en verhalen.[1]
Thea Beckman | ||||
---|---|---|---|---|
Thea Beckman in 1974
| ||||
Algemene informatie | ||||
Volledige naam | Theodora Beckmann-Petie | |||
Geboren | 23 juli 1923 | |||
Geboorteplaats | Rotterdam | |||
Overleden | 5 mei 2004 | |||
Overlijdensplaats | Bunnik | |||
Land | Nederland | |||
Werk | ||||
Genre | Jeugdboeken | |||
Uitgeverij | Lemniscaat | |||
Dbnl-profiel | ||||
(en) IMDb-profiel | ||||
|
Levensloop
bewerkenDe schrijfster trouwde op 11 juli 1945 met Dirk Hendrik Beckmann (1912-1993), met wie ze twee zonen en een dochter kreeg.[2] Ze gebruikte de schrijversnaam Thea Beckman op verzoek van haar uitgever, die de naam Beckmann te Duits vond overkomen.
Beckman is sociale psychologie gaan studeren aan Universiteit Utrecht toen haar kinderen het huis uit gingen. Ze studeerde naar eigen zeggen vooral om haar frustraties op te ruimen. Ze vond het als kind al heerlijk om naar school te gaan. Maar door de economische crisis van de jaren dertig kwam haar vader zonder werk en daarna brak de Tweede Wereldoorlog uit. Ze was blij dat ze alsnog gestudeerd had. Ze koos voor sociale psychologie omdat ze geïnteresseerd was in de mens en deze studie goed te combineren met schrijven. In 1981[2] studeerde ze af met een scriptie over de invloed van boeken op kinderen.
Beckman wist al op haar elfde dat ze schrijfster wilde worden. Tijdens het schrijven zette ze muziek op. Het liefst had ze spannende muziek aan, dan kreeg ze naar eigen zeggen een spannend verhaal. Voordat ze met schrijven begon, trof ze veel voorbereidingen. Ze verzamelde zo veel mogelijk gegevens en ging samen met haar man op reis. Na het overlijden van haar man bleef ze reizen, hoewel met minder plezier. Veel van de boeken van Beckman hebben een historische achtergrond. Ze schreef naar eigen zeggen gewoon een boek, zoals ze vond dat het geschreven moest worden. Ze deed dat zo spannend, interessant en zo goed mogelijk. Daarbij romantiseerde ze de historie, omdat ze vooral spannende en avontuurlijke boeken wilde schrijven. "En wie het op wil pikken, gaat zijn gang maar", aldus Thea Beckman.
Beckmans bekendste boek is Kruistocht in spijkerbroek uit 1973 waarvoor zij in 1974 de Gouden Griffel kreeg en een Europese prijs voor het beste historische jeugdboek. Dit boek gaat over de kinderkruistocht van 1212. In 2003 werd de 80ste verjaardag van Beckman uitgebreid gevierd in Utrecht. Haar uitgever Lemniscaat presenteerde toen ook haar laatste boek, Gekaapt. Ook werd aangekondigd dat Kruistocht in Spijkerbroek verfilmd zou gaan worden. Het scenario voor deze film is nog uitgebreid met Thea Beckman besproken, maar het eindresultaat heeft zij niet meer gezien omdat de film uitkwam toen ze al overleden was. In 2005/2006 is het verfilmd door Ben Sombogaart onder de titel Crusade in Jeans. In 2008 werd het boek door het Nationaal Jeugd Musical Theater bewerkt tot de musical Kruistocht in spijkerbroek.
In haar tweede trilogie (bestaande uit Kinderen van Moeder Aarde, Het helse paradijs en Het Gulden Vlies van Thule) heeft Beckman een vrouwenmaatschappij op touw gezet. Mensen deugden volgens haar niet, maar ze veronderstelde dat als vrouwen op hun eigen wijze het land zouden kunnen besturen, ze waarschijnlijk wel vreedzamer met elkaar en de aarde zouden omgaan. Een ideologie had Beckman niet. Ze was niet godsdienstig en het socialisme, communisme en liberalisme trokken haar ook niet. Haar hele carrière lang is ze een feminist genoemd, soms als geuzennaam en soms als scheldwoord. Zelf heeft ze het altijd belangrijk gevonden zelfvoorzienend te zijn.[2] Het was haar voormalig uitgever die voorstelde een historische roman over een pittig meisje te schrijven, wat uiteindelijk het boek Hasse Simonsdochter werd. Naar eigen zeggen is dit de enige keer dat het niet toevallig was dat ze op een soortgelijk karakter uitkwam.[2]
Ze stierf op 80-jarige leeftijd in haar woning in Bunnik. Ze werd gecremeerd in Crematorium Daelwijck in Utrecht.
De gemeente Bunnik eerde haar in 2016 door een pad naar haar te vernoemen. Dit pad ligt tegenover de straat waar ze jarenlang woonde.
In 2024, twintig jaar na het overlijden van Thea Beckman, publiceerde literair journalist Vivian de Gier de biografie van Thea Beckman: ‘Geef me de ruimte. Het eigenzinnige leven van Thea Beckman’. Met deze goed ontvangen biografie promoveerde De Gier aan de Universiteit Maastricht en kreeg zij een C.C.S. Cronestipendium toegekend voor literair talent.[3]
- ↑ Kunstbus, biografie
- ↑ a b c d Een Leven Lang: vraaggesprek met kinderboekenschrijfster Thea Beckman. NPO Radio 1. NPS (11 mei 1995). Gearchiveerd op 27 maart 2019. Geraadpleegd op 27 maart 2019.
- ↑ de Gier, Vivian (10 oktober 2024). [www.theabeckman.nu 'Geef me de ruimte'. Het eigenzinnige leven van Thea Beckman]. Balans. ISBN 9789463823579.
Bibliografie
bewerken- De ongelofelijke avonturen van Tim en Holderdebolder (1957) (Eerste boek van Thea Beckmann)
- Bertus en het wonderkrijtje (1964) (onder schrijversnaam Thea Beckmann)
- Met Korilu de Griemel rond (1970) (later hernoemd tot Zwerftocht met Korilu; Zilveren Griffel 1971)
- Mickey en de Fiebeldewiebels (1972)
- Heremetijd... Wat een lastpost! (1973)
- Kruistocht in spijkerbroek (1973; Gouden Griffel 1974; Europese prijs voor beste historische jeugdboek 1974, in 2006 verfilmd)
- Mijn vader woont in Brazilië (1974)
- Trilogie over de Honderdjarige Oorlog tussen Engeland en Frankrijk
- Geef me de ruimte! (1976)
- Triomf van de verschroeide aarde (1977)
- Het rad van fortuin (1978)
- Vertel eens een verhaaltje (1977) - samengesteld door Thea Beckman, met vier verhalen van haar hand: 'De jarige heks', 'Spoken op bestelling', 'De griezel op de Grobbeberg', 'Willem Niesman'
- Stad in de storm (1979; Zilveren Griffel 1980) - over Utrecht in het rampjaar 1672 en de tornado van 1674
- Wij zijn wegwerpkinderen (1980) - gaat over Yvonne die samen met haar broertjes in een weeshuis woont. Als Yvonne erachter komt dat ze helemaal geen wees is, komt ze in actie
- De gouden dolk (1982) - over de Tweede Kruistocht van 1147-1149
- Hasse Simonsdochter (1983) - over de vrouw van Jan van Schaffelaar (hierin als personage ook Geert van Wou)
- Wonderkinderen (1984)
- Trilogie, een toekomstromancyclus, zes eeuwen na de Derde Wereldoorlog
- Kinderen van Moeder Aarde (1985)
- Het helse paradijs (1987)
- Het Gulden Vlies van Thule (1989)
- De val van de Vredeborch (1988)
- Een bos vol spoken (1988)
- Het geheim van Rotterdam (1990)
- Het wonder van Frieswijck (1991) Kinderboekenweekgeschenk, opnieuw uitgebracht in 2005
- De Stomme van Kampen (1992) - over de doofstomme schilder Hendrick Avercamp
- De verloren schat (1993)
- De doge-ring van Venetië (1994) - de novice Thomas maakt samen met de monnik Matthias een lange reis naar Venetië om een belangrijke relikwie te kopen die hun klooster meer aanzien zal geven
- Saartje Tadema (1996) - over het weesmeisje Saartje dat opgroeit in het Burgerweeshuis te Amsterdam
- Vrijgevochten (1998) - Jasper wordt als slaaf gevangengenomen nadat hij op de Anne-Maria heeft aangemonsterd
- Gekaapt! (2003) - het laatste boek van Beckman
Thea Beckmanprijs
bewerkenNa haar overlijden vernoemt het Historisch Nieuwsblad de in 2003 ingestelde Bontekoeprijs (voor beste historische jeugdboek) naar Beckman. In 2009 werd de prijs onder de naam Archeonprijs uitgereikt, maar vanaf 2011 weer als Thea Beckmanprijs.[1][2]
Literaire prijzen
bewerken- Zilveren Griffel 1971 voor Met Korilu de Griemel rond.
- Gouden Griffel 1974 voor Kruistocht in spijkerbroek.
- Prijs van de Amstelveense, Amsterdamse, Rotterdamse, Haagse en Nijverdalse Kinderjury voor Mijn vader woont in Brazilië.
- Prix de la Divulgation historique 1976 voor Kruistocht in spijkerbroek.
- Zilveren Griffel 1980 voor Stad in de storm.
- Vlag en Wimpel 1981 voor Wij zijn wegwerpkinderen.
- Huib de Ruyter-prijs 1984 van de Vereniging van docenten geschiedenis en staatsinrichting in Nederland voor haar historische romans.
- Eervolle vermelding van de Nederlandse Kinderjury 1988 (13-16 jaar) voor Het helse paradijs.
- Prijs van de Nederlandse Kinderjury 1989 (6-9 jaar) voor Een bos vol spoken.
- Prijs van de Nederlandse Kinderjury 1989 (13-16 jaar) voor De val van de Vredeborch.
- Eervolle vermelding van de Nederlandse Kinderjury 1990 (13-16 jaar) voor Het Gulden Vlies van Thule
- Eervolle vermelding van de Nederlandse Kinderjury 1991 (10-12 jaar) voor Het geheim van Rotterdam.
- Prijs van de Nederlandse Kinderjury 1991 (13-16 jaar) voor Het geheim van Rotterdam
- Eervolle vermelding van de Nederlandse Kinderjury 1993 (13-16 jaar) voor De Stomme van Kampen.
- Dr. Fehrman-prijs 1993 van de stad Kampen
- Eervolle vermelding van de Nederlandse Kinderjury 1994 (10-12 jaar) voor De verloren schat.
- Eervolle vermelding van de Nederlandse Kinderjury 1995 (13-16 jaar) voor De doge-ring van Venetië.
- Eervolle vermelding van de Nederlandse Kinderjury 1997 (13-16 jaar) voor Saartje Tadema.
- Historisch Nieuwsblad Bontekoeprijs 2003 voor Gekaapt.
Thea Beckman was lid van de jury voor de Kluwer-prijs 1985 en in 1986.
Externe links
bewerken- Koninklijke bibliotheek - dossier Beckman (gearchiveerd)
- Biografie bij Lemniscaat (gearchiveerd)
- Portret in Digitaal Vrouwenlexicon Nederland
- Website over Thea Beckman: https://www.theabeckman.nu
- ↑ Citefout: Onjuist label
<ref>
; er is geen tekst opgegeven voor referenties met de naamKunstbus
- ↑ Website van de Thea Beckmanprijs, sinds 2011