Toyota (rallysport)

(Doorverwezen vanaf Toyota Gazoo Racing WRT)

Het Japanse merk Toyota is hedendaags opererend onder de vlag van Toyota Gazoo Racing WRT actief in het wereldkampioenschap rally met de Toyota Yaris WRC. In haar eerste incarnatie stond het bekend als het Toyota Team Europe dat onder leiding stond van Ove Andersson, welke gebaseerd was in Keulen, Duitsland, en waarmee het vanaf de jaren zeventig tot eind jaren negentig tientallen WK-rally's wist te winnen en ook tot drie keer toe het wereldkampioenschap bij de constructeurs op naam schreef. Het team in huidige opzet staat onder leiding van viervoudig wereldkampioen Tommi Mäkinen en kent zijn basis in Puuppola, nabij Jyväskylä, in Finland. Toyota maakte in 2017 in deze incarnatie haar terugkeer in het WK rally.

Toyota Gazoo Racing WRT
Algemene informatie
Nationaliteit Vlag van Japan Japan
Basis Keulen, Duitsland (1e inc.)

Puuppola, Finland (2e inc.)

Hoofd Ove Andersson (1e inc.)

Jari-Matti Latvala (2e inc.)

Technisch hoofd Gerd Pfeiffer (1e inc.)

Tom Fowler (2e inc.)

Opgericht 1973
Statistieken in het Wereldkampioenschap rally
Actieve jaren 19731999, 2017–heden
Deelnames ± 200
Kampioenschappen 4 (1993, 1994, 1999, 2018)
Overwinningen 60
Eerste rally Portugal 1973
Eerste overwinning Finland 1975
Laatste overwinning Monza 2020
Laatste rally Monza 2020
2021 seizoen
Auto Yaris WRC
Rijders Vlag van Frankrijk Sébastien Ogier
Vlag van Verenigd Koninkrijk Elfyn Evans
Vlag van Finland Kalle Rovanpëra
Startnummers 1, 33 en 69
Deelnames 0
Overwinningen 0
Punten 0
Plaats in stand -
Portaal  Portaalicoon   Autosport

Geschiedenis

bewerken

1973-1987: Beginjaren en eerste resultaten

bewerken
 
De Celica Twincam Turbo waar Toyota midden jaren tachtig de Safari successen mee wist te boeken

De Zweedse rallyrijder Ove Andersson, toen al befaamd door zijn overwinningen in Monte Carlo en de Acropolis Rally, startte in 1972 zijn samenwerking met de Japanse constructeur Toyota, die op dat moment nog een lichtgewicht waren in de internationale rallywereld. Omdat het te duur was om telkens auto's uit Japan te laten overvliegen, creëerde Andersson een basis op Europees grondgebied om vanuit daar de rallyauto's te prepareren. In 1973 richtte hij vervolgens Andersson Motorsport op, in het begin opererend vanuit Zweden, maar later vanuit het centraal gelegen Brussel, in België, waar het team in 1975 omgedoopt zou worden tot Toyota Team Europe (TTE). Andersson was in de rallysport daarmee de eerste in zijn soort die met een eigen team een constructeur vertegenwoordigde in hun rallyactiviteiten, iets wat in latere jaren een vaker voorkomende zaak zou worden. In hetzelfde jaar wonnen ze met Hannu Mikkola in een Toyota Corolla ook hun eerste rally in het wereldkampioenschap rally, in Finland (formeel won Toyota eerder met Walter Boyce de Amerikaanse Press-on-Regardless in 1973, alleen was dit geen fabrieksgesteunde inschrijving). Na een wijziging in de technische reglementen voor de rallyauto's in de late jaren zeventig, begon de interesse vanuit Japan grotere vormen aan te nemen en inherent ook de te besteden budgetten. In 1979 verplaatste het team zich naar Keulen, in Duitsland, waar het een permanent hoofdkwartier in zou vinden (later ook voor Toyota's sportieve activiteiten buiten de rally's om). Met rijders als Björn Waldegård en Per Eklund begon het een grotere stempel te drukken met hun resultaten in WK-rally's. Waldegård verbrak de lange droogte voor Toyota toen hij in 1982 de WK-ronde van Nieuw-Zeeland wist te winnen. Met de opkomst van vierwielaandrijving in de sport, dit ook onder het mom van de nieuwe Groep B reglementen, zag Toyota vervolgens de focus grotendeels verleggen op resultaten in langeafstandwedstrijden, aangezien zij daar meer marktwaarde in zagen voor hun productiemodellen. Dit bleek succesvol, want met de Toyota Celica TCT wonnen ze tussen 1984 en 1986 drie keer achtereenvolgens de Safari Rally. In dat laatste jaar kreeg de Groep B klasse na een serie van dodelijke ongelukken een competitieverbod opgelegd na afloop van het seizoen, en werden ook de plannen voor de toekomstige Groep S klasse, waarvoor TTE al op dat moment een rallyauto op basis van de MR2 aan het ontwikkelen was, opzijgeschoven voor de al bestaande Groep A klasse.

1988-1992: Opmars in het kampioenschap

bewerken
 
Carlos Sainz actief met de Toyota Celica Turbo 4WD (ST185) in zijn tweede kampioenschapjaar in 1992

Deze schifting zag Toyota alsnog de kans grijpen om voor het eerst met een vierwielaangedreven rallyauto een serieuze gooi te doen naar overwinningen en titels in het WK rally, en het team zou in het 1988 seizoen de Toyota Celica GT-Four (ST165) introduceren in het kampioenschap als een van de grootste concurrenten voor de op dat moment oppermachtige Lancia Delta Integrale. Juha Kankkunen won er in 1989, in Australië, de eerste WK-rally mee, in een seizoen waar het team en de auto zich als een bewezen opponent toonde tegenover Lancia. Het team had zich dat jaar ook in de diensten van Carlos Sainz versterkt met een aanstormend talent in de sport. Sainz greep met Toyota in Griekenland, in 1990, naar zijn WK-debuutoverwinning, en zou in het resterende seizoen met nog eens drie overwinningen de rijderstitel voor het eerst op zijn naam schrijven. Het allround succes was nu een feit voor Toyota, maar ook in de specialistische evenementen bewees Toyota nog steeds een grootmacht; een 46-jarige Waldegård greep datzelfde jaar in de Safari met het team naar zijn laatste zege toe in het WK. In 1991 hield de nieuwe reputatie van Toyota grotendeels stand. Kopman Sainz kwam dat seizoen zelfs tot vijf overwinningen, maar hij liep de titel dit keer net mis aan Kankkunen, nu in dienst bij Lancia. Daarnaast zou ook Armin Schwarz voor het eerst winnen met het team, in Catalonië. In het 1992 seizoen introduceerde Toyota de Celica ST185, een auto die het hele jaar te lijden had van een slechte handelbaarheid, maar in de handen van Sainz wel uiterst betrouwbaar bleek. Zeker op het moment wanneer de Lancia's van Kankkunen en vooral Didier Auriol met problemen te kampen kregen, sloeg Sainz toe, en nog altijd met maar liefst vier overwinningen zou hij dat jaar voor de tweede keer wereldkampioen worden. Het totaalplaatje hield in dat Toyota bij de constructeurs echter opnieuw haar meerdere moest erkennen in Lancia, al zou dit de laatste keer bewijzen.

1993-1999: Gevestigde naam en grootste successen

bewerken
 
De Celica GT-Four (ST205) van Didier Auriol uit 1995 in de iconische Castrol kleurstelling
 
Sainz actief met de Corolla WRC in Monte Carlo in 1999

Onder de nieuwe vlag van Toyota Motorsport GmbH., waar TTE nu onderdeel van werd, zag Toyota in 1993 en 1994 de meest succesvolle seizoenen hebben in hun gehele geschiedenis in het kampioenschap. Een teruggekeerde Juha Kankkunen greep in het eerstgenoemde jaar naar zijn vierde wereldtitel toe met het team, terwijl de eveneens van Lancia overgekomen Auriol in het laatstgenoemde jaar voor het eerst wereldkampioen zou worden. Belangrijker was echter dat Toyota voor het eerst in beide seizoenen eindelijk ook de titel bij de constructeurs wist te winnen, waarmee het ook gelijk de eerste niet-Europese constructeur was die dit wist te volbrengen. De ST185 werd voor het 1995 seizoen vervangen door de exotisch ogende Celica ST205 (Toyota hamerde nog altijd op het gebruik van een Celica-model). Hoewel de auto competitief was, bewees voornamelijk de concurrentie van andere Japanse constructeurs als Subaru en Mitsubishi steeds grotere vormen aan te nemen. Toyota zou dat jaar alleen met Auriol op het asfalt in Corsica weten te winnen. Tijdens de technische nakeuring na de finish van de WK-ronde van Catalonië werd het team van Toyota betrapt op het gebruik van een illegale modificatie in het turbosysteem van de Celica ST205. Het bleek van het team een ingenieuze vinding die de prestaties aanzienlijk verbeterde, maar duidelijk niet conform de reglementen was. Als straf werd Toyota door de overkoepelende organisatie FIA gestript van de dat jaar door de constructeur en rijders behaalde punten, en daarnaast voor het 1996 seizoen verbannen uit het kampioenschap als een officieel deelnemende constructeur. Ondanks deze afgang wist Ove Andersson het management van Toyota te overtuigen om in 1997 terug te keren in het kampioenschap met de introductie van de nieuwe World Rally Car reglementen. In Finland debuteerde het team uiteindelijk de Toyota Corolla WRC met rijders Auriol en Marcus Grönholm. Er werd weer op een volledige campagne ingezet voor het 1998 seizoen, waar Auriol nu binnen het team gezelschap kreeg van een terugkerende Carlos Sainz. De Spanjaard won gelijk de seizoensopener in Monte Carlo en profileerde zich dat jaar als een van de grote kanshebbers op de wereldtitel. Het zag er ook lange tijd goed uit voor Sainz, zeker nadat zijn naaste concurrent Tommi Mäkinen al vroeg uitviel tijdens de allesbeslissende slotronde van het kampioenschap in Groot-Brittannië. Met de finish van de laatste klassementsproef letterlijk in zicht, begaf de motor van Sainz's Corolla WRC het echter, en zou de titel alsnog in handen vallen van Mäkinen. Het 1999 seizoen zag Auriol dit keer als de titel kanshebber binnen het team, en hij zou in China ook naar Toyota's enige overwinning van het jaar grijpen. Uiteindelijk zou hij de titelstrijd verliezen aan opnieuw een ontketende Mäkinen, maar het duo Auriol en Sainz brachten met hun resultaten het team van Toyota na vijf jaar droogte wel hun derde wereldtitel bij de constructeurs. Het bleek een waardig afscheidscadeau voor Toyota's rallyactiviteiten, aangezien de constructeur eerder in het seizoen al had aangekondigd hun activiteiten in het kampioenschap te stoppen, met de ogen inmiddels gericht op een aanstaande intrede in de Formule 1, die uiteindelijk in 2002 zou plaatsvinden.

2017: Langverwachte terugkeer

bewerken

Nadat Toyota de Formule 1 al na afloop van 2009 de rug had toegekeerd, en ondanks het sinds 2012 lopende LMP1 programma, duurde het na jarenlange speculatie tot januari 2015 dat Toyota met de aankondiging kwam een terugkeer te maken in het wereldkampioenschap rally vanaf het 2017 seizoen, met als nieuwe rallyauto de Toyota Yaris WRC. In de zomer van datzelfde jaar werd Tommi Mäkinen bevestigd als de aangewezen teammanager. In tegenstelling tot Toyota's overige autosport activiteiten die nog altijd vanuit Keulen worden geopereerd, zouden de nieuwe rallyactiviteiten zijn uitvalbasis krijgen in Finland, nabij Jyväskylä, daar waar het preparatieteam van Tommi Mäkinen Racing al gevestigd is.

 
Toyota's CEO Akio Toyoda en Tommi Mäkinen tijdens de presentatie van de Yaris WRC in 2016
 
Esapekka Lappi actief tijdens de WK-ronde van Portugal in 2017

Onder de vlag van Toyota Gazoo Racing WRC maakte de Yaris WRC in 2017 zijn competitieve debuut in Monte Carlo, met rijders Jari-Matti Latvala en Juho Hänninen. Al tijdens de tweede ronde van het kampioenschap in Zweden wist Latvala, die al tweede eindigde in Monte Carlo, voor het eerst sinds Toyota's terugkeer te winnen. Esapekka Lappi, die later in het seizoen zijn opwachting maakte bij het team, zou de huidige "thuisrally" in Finland als debuutzege op zijn naam weten te schrijven.

Officiële teambenaming

bewerken
Periode Naam
1975-1992 Toyota Team Europe
1993-1995, 1997-1999 Toyota Castrol Team
2017-heden Toyota Gazoo Racing WRT

Complete resultaten in het wereldkampioenschap rally

bewerken
Seizoen Auto Rijders 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Pos. Punten
1973 Toyota Celica MON ZWE POR KEN MAR GRI POL FIN OOS ITA VST GBR FRA 10 25
  Ove Andersson DNF DNF 8
1974 Toyota Corolla POR KEN FIN ITA CAN VST GBR FRA 4 32
  Ove Andersson 4 DNF
  Björn Waldegård DNF 4
1975 Toyota Corolla
Toyota Celica
MON ZWE KEN GRI MAR POR FIN ITA FRA GBR 7 32
  Achim Warmbold DNF
  Ove Andersson DNF 3 DNF
  Björn Waldegård DNF
  Hannu Mikkola 1 DNF
1976 Toyota Corolla
Toyota Celica 2000 GT
MON ZWE POR KEN GRI MAR FIN ITA FRA GBR 6 35
  Ove Andersson 2 DNF 5
  Hannu Mikkola DNF DNF 3 DNF
1977 Toyota Corolla
Toyota Celica 2000 GT
MON ZWE POR KEN NZL GRI FIN CAN ITA FRA GBR 3 68
  Hannu Mikkola DNF DNF DNF DNF 2
  Pentti Airikkala DNF
  Ove Andersson 3 DNF
  Jean-Luc Thérier DNF DNF
1978 Toyota Celica 2000 GT MON ZWE KEN POR GRI FIN CAN ITA IVK FRA GBR 6 50
  Jean-Luc Thérier DNF DNF DNF DNF
  Leif Asterhag DNF DNF
  Ove Andersson 4 DNF
  Tapio Rainio 6
  Markku Saaristo 10
1979 Toyota Celica 2000 GT MON ZWE POR KEN GRI NZL FIN CAN ITA FRA GBR IVK 5 58
  Leif Asterhag DNF DNF
  Jean-Luc Thérier DNF DNF DNF DNF DNF
  Ove Andersson 3 DNF 5
  Timo Mäkinen DNF
  Tapio Rainio 7 11
1980 Toyota Celica 2000 GT MON ZWE POR KEN GRI ARG NZL FIN ITA FRA GBR IVK 5 58
  Ove Andersson 6 6 DNF
  Jean-Luc Thérier DNF DNF
  Hannu Mikkola DNF
  Tapio Rainio 7
  Björn Waldegård DNF
  Per Eklund 7
1981 Toyota Celica 2000 GT MON ZWE POR KEN FRA GRI ARG BRA FIN ITA GBR IVK 8 54
  Björn Waldegård 3 DNF DNF 9 DNF DNF
  Per Eklund DNF 6 DNF 2 6
  Tapio Rainio DNF
1982 Toyota Celica 2000 GT MON ZWE POR KEN FRA GRI NZL BRA FIN ITA IVK GBR 5 41
  Björn Waldegård DNF 1 3 7
  Per Eklund 2 2 2 9
  Ove Andersson DNF
1983 Toyota Celica TCT MON ZWE POR KEN FRA GRI NZL ARG FIN ITA IVK GBR 6 24
  Björn Waldegård 12 1 DNF
  Juha Kankkunen 6 DNF 7
  Per Eklund 3 DNF
1984 Toyota Celica TCT MON ZWE POR KEN FRA GRI NZL ARG FIN ITA IVK GBR 4 62
  Björn Waldegård DNF 1 5 DNF DNF
  Juha Kankkunen DNF DNF 5 DNF
  Per Eklund DNF 3
1985 Toyota Celica TCT MON ZWE POR KEN FRA GRI NZL ARG FIN ITA IVK GBR 5 44
  Björn Waldegård 2 DNF 8 2 DNF
  Juha Kankkunen 1 DNF DNF 1 5
1986 Toyota Celica TCT MON ZWE POR KEN FRA GRI NZL ARG FIN IVK ITA GBR VST 6 20
  Björn Waldegård 1 1 5
  Lars-Erik Torph 2 2 4
  Erwin Weber 4 3
  Robin Ulyate 4
  Steve Millen DNF
1987 Toyota Supra 3.0i
Toyota Supra Turbo
MON ZWE POR KEN FRA GRI VST NZL ARG FIN IVK ITA GBR 7 22
  Björn Waldegård DNF 6 WD
  Lars-Erik Torph 3 DNF WD
  Robin Ulyate DNF WD
1988 Toyota Supra Turbo
Toyota Celica GT-Four (ST165)
MON ZWE POR KEN FRA GRI VST NZL ARG FIN IVK ITA GBR 5 46
  Juha Kankkunen 5 DNF DNF DNF DNF DNF
  Kenneth Eriksson 4 6 DNF DNF 6 DNF
  Björn Waldegård DNF DNF 3
  Jimmy McRae DNF
1989 Toyota Supra Turbo
Toyota Celica GT-Four (ST165)
ZWE MON POR KEN FRA GRI NZL ARG FIN AUS ITA IVK GBR 2 101
  Juha Kankkunen 5 DNF 3 DNF DNF 1 5 3
  Björn Waldegård DNF DNF 4
  Carlos Sainz DNF DNF DNF DNF 3 3 2
  Ian Duncan 5
  Kenneth Eriksson DNF 4 2 4
1990 Toyota Celica GT-Four (ST165) MON POR KEN FRA GRI NZL ARG FIN AUS ITA IVK GBR 2 131
  Carlos Sainz 2 DNF 4 2 1 1 2 1 2 3 1
  Mikael Ericsson 7 3 4 DNF DNF 6
  Armin Schwarz 5 DNF DNF DNF 7
  Björn Waldegård 1
1991 Toyota Celica GT-Four (ST165) MON ZWE POR KEN FRA GRI NZL ARG FIN AUS ITA IVK SPA GBR 2 128
  Carlos Sainz 1 1 DNF 1 2 1 1 4 DNF 6 DNF 3
  Armin Schwarz 4 DNF DNF 5 9 3 8 1
  Mats Jonsson 2
  Leif Asterhag 10
  Björn Waldegård 4
  Mikael Ericsson 2 6 6
1992 Toyota Celica Turbo 4WD (ST185) MON ZWE POR KEN FRA GRI NZL ARG FIN AUS ITA IVK SPA GBR 2 116
  Carlos Sainz 2 3 1 4 DNF 1 2 3 1 1
  Armin Schwarz DNF DNF 5 DNF 5
  Markku Alén DNF 4 5 DNF 3 4
  Mikael Ericsson 4
  Ian Duncan 6
1993 Toyota Celica Turbo 4WD (ST185) MON ZWE POR KEN FRA GRI ARG NZL FIN AUS ITA SPA GBR 1 157
  Didier Auriol 1 EX 2 DNF 3 3 3 DNF 2 6
  Juha Kankkunen 5 2 1 DNF 1 5 1 1 3 1
  Mats Jonsson 1
  Markku Alén 2
  Ian Duncan 3
  Yasuhiro Iwase 4
  François Chatriot 3
  Yves Loubet DNF
  Hannu Mikkola 7
1994 Toyota Celica Turbo 4WD (ST185)
Toyota Celica GT-Four (ST205)
MON ZWE POR KEN FRA GRI ARG NZL FIN AUS ITA SPA GBR 1 151
  Juha Kankkunen 2 1 DNF 4 3 DNF 2 9 2 7 2
  Didier Auriol DNF 2 3 1 DNF 1 5 2 1 6
  Andrea Aghini DNF 3
  Ian Duncan 1
  Yoshio Fujimoto DNF
1995 Toyota Celica GT-Four (ST205) MON ZWE POR KEN FRA GRI ARG NZL FIN AUS ITA SPA GBR DSQ 260
  Didier Auriol DNF 5 5 1 2 DNF EX
  Juha Kankkunen 3 4 2 10 3 DNF 3 DNF
  Armin Schwarz DNF 9 4 DNF 4 5 DNF
  Thomas Rådström 3
  Yoshio Fujimoto 1 27 7
In 1996 neemt Toyota vanwege een straf niet als constructeur deel aan het wereldkampioenschap rally.
1997 Toyota Corolla WRC MON ZWE KEN POR SPA FRA ARG GRI NZL FIN IND ITA AUS GBR
  Didier Auriol 8 DNF 8 3 DNF
  Marcus Grönholm DNF 5
  Neal Bates DNF 8
  Freddy Loix 5
1998 Toyota Corolla WRC MON ZWE KEN POR SPA FRA ARG GRI NZL FIN ITA AUS GBR 2 85
  Carlos Sainz 1 2 DNF 2 7 8 2 4 1 2 4 2 DNF
  Didier Auriol 14 6 4 DNF 1 6 DNF 2 2 4 DNF 3 DNF
  Thomas Rådström DNF
  Freddy Loix 2
  Marcus Grönholm 7 DNF
1999 Toyota Corolla WRC MON ZWE KEN POR SPA FRA ARG GRI NZL FIN CHN ITA AUS GBR 1 109
  Carlos Sainz DNF 2 3 2 DNF 3 5 2 6 3 3 DNF 2 DNF
  Didier Auriol 3 4 2 3 2 5 3 DNF 4 DNF 1 3 DNF DNF
  Martin Brundle DNF
Tussen 2000 en 2016 neemt Toyota niet als constructeur deel aan het wereldkampioenschap rally.
2017 Toyota Yaris WRC MON ZWE MEX FRA ARG POR ITA POL FIN DUI SPA GBR AUS 3 241
  Jari-Matti Latvala 2 1 6 4 5 9 2 20 21 7 DNF 5 DNF
  Juho Hänninen 16 23 7 DNF 7 7 6 10 3 4 4 DNF
  Esapekka Lappi 10 4 DNF 1 21 DNF 9 6
2018* Toyota Yaris WRC MON ZWE MEX FRA ARG POR ITA FIN DUI TUR SPA GBR AUS 3 161
  Jari-Matti Latvala 3 7 8 DNF DNF 25 7
  Ott Tänak 2 9 14 2 1 DNF 9
  Esapekka Lappi 7 4 11 6 8 5 3
* Seizoen loopt nog.
bewerken
Commons heeft media­bestanden in de categorie Toyota WRC cars.