Tramlijn Antwerpen - Tholen

(Doorverwezen vanaf Tramlijn 77 (NMVB)/Antwerpen)

De tramlijn Antwerpen - Tholen was een tramlijn van Antwerpen via Bergen op Zoom naar Tholen.

Tramlijn Antwerpen - Tholen
Tramlijn Antwerpen - Tholen op de kaart
Spoorwijdte
Antwerpen - Zandvliet: kaapspoor (1887-1919)
Antwerpen - Zandvliet: meterspoor (1919-1960)
Zandvliet - Tholen: kaapspoor
Aangelegd doorStoomtramweg-Maatschappij Antwerpen - Bergen op Zoom - Tholen
Geopend
Antwerpen - Zandvliet: 4 September 1887
Zandvliet - Bergen op Zoom: 7 September 1887
Bergen op Zoom - Tholen: 15 September 1882
Gesloten
Antwerpen - Zandvliet: 5 November 1960
Zandvliet - Tholen: 15 October 1934
Huidige statusopgebroken
Geëlektrificeerd
Antwerpen - Oorderen: 18 November 1929
Oorderen - Zandvliet: 4 Januari 1931
Aantal sporen1
Traject
uexSTRd tramlijn 50 van Boom
tramlijn 52 van Mechelen
uexABZg+rd tramlijn 41 van Turnhout
tramlijn 42 van Lier
uexHSTd Antwerpen-Rooseveltplaats
uexSTRuexKHSTad Antwerpen-Klapdorp
uexKRWluexKRWg+rd
duexHST Antwerpen-Leien
duexHST Antwerpen-Ellermanstraat
duexmKRZo lijn 12B, Schijnpoort - Dokken & Stapelplaatsen opgebroken
duexHST Antwerpen-Dam
duexABZgr tramlijnen 61, 64, 65
duexhKRZWae Albertkanaal
duexABZg+r tramlijn van Merksem
duexHST Antwerpen-Luchtbal
duexHST Afwijkingspoor
duexABZgr tramlijn 75 naar Lillo
duexWBRÜCKE1 verlegd Schijn
duexHST Dokken 196-198
duexHST Wilmarsdonck-dorp
duexABZgl tramlijn 73 naar Kruisschans
duexHST Oorderen
duexHST Bevende Brug
duexHST Kruiske
duexWBRÜCKE1 verlegd Schijn
duexHST Boomke Redoute
duexABZg+r tramlijn 75 van Ekeren
duexHST Blauwhoef
duexABZgl tramlijn 75 naar Lillo
duexHST Beirendrecht-drijhoek
duexHST Beirendrecht-dorp
duexHST Santvliet-dorp
duexHST Santvliet-Tol
duexmKRZ Strategische spoorlijn Boom - Stabroek opgebroken
duexHST Santvliet-Grens
duxZOLL grens België - Nederland
duexHST Kabeljauw
duexHST Ossendrecht
duexHST Graanhandel
duexHST 't Leeuwtje
duexHST Hoogerheide
duexHST Woensdrecht
duexHST De Vijver
duexHST Oude Tol
duexHST Vosje
duexHST Borgvliet
duexHST Raaiberg
vSTR+l-dSTRquxmdKRZoKSTReq lijn van Vlissingen
vSTR-uexv-HST Fort
dSTRexdKBSTaduexvSHI2gl-d Jansen Wagonbouw
xvSTRexdSTR+luexmdKRZexmdABZqld stamlijn Bergen op Zoom opgebroken
xvÜSTlexdSTRuexdHST De Vier Winden
dSTRxvÜSTxluexdABZgl+luexdSTR+rd
vBHFexdBSTuexdHSTuexvSTR- Bergen op Zoom
exv-SHI2+l + vSTR
uexv-SHI2r + exvSHI2gr-
uexvSTR- +
SPLerexvSTR-uexvSTR- lijn naar Roosendaal
dexvSTRl-uexmdKRZ stamlijn Bergen op Zoom opgebroken
duexHST Noordgeest
duexBHF Vogelenzang
duexABZgr tramlijn naar Steenbergen opgebroken
duexHST Slikkenburg
duexhKRZWae+GRZq Eendracht, grens Noord-Brabant - Zeeland
duexKHSTe Tholen

Geschiedenis

bewerken

Het gedeelte tussen Bergen op Zoom en Tholen werd geopend op 15 september 1882 door de Stoomtramweg-Maatschappij Bergen op Zoom - Tholen. In 1887 werd de lijn verlengd vanuit Antwerpen door de Stoomtramweg-Maatschappij Antwerpen - Bergen op Zoom - Tholen, die inmiddels de aandelen van de Stoomtramweg-Maatschappij Bergen op Zoom - Tholen had overgenomen.

In Nederland waren er haltes in Tholen (pas na de aanleg van de oude Tholense brug in 1928 stopte de tram in de stad zelf, voor die tijd was er een veerverbinding), Halsteren, Bergen op Zoom, Hoogerheide, Calfven, Ossendrecht en de rijksgrens bij Kabeljauw (ook gespeld Kabeljouw). Bij Kabeljauw was er een rangeerterrein en een douanepost. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was de grensovergang bij Kabeljauw gesloten. Deze halte werd toen een keerpunt voor de trams. Het gebouw van de douanepost werd in 1945 vernietigd door de inslag van een V1.

 
Internationale reizigersdienstregeling in 1933

In 1919 besloot de NMVB het Belgische kaapspoor gedeelte te versmallen naar meterspoor om het aan te laten sluiten op het Antwerpse netwerk. Hierdoor werd de doorgaande verbinding verbroken en moesten reizigers voortaan overstappen in Zandvliet. Op 18 november 1929 wordt de kortere route via Oorderen in gebruik genomen. Voorheen reed de tram langs Stabroek en Hoevenen. Op 3 mei 1931 is de lijn van Antwerpen tot net over de Nederlandse grens (Kabeljauw) het nieuwe overstappunt geëlektrificeerd. Kort daarna werd het Nederlandse deel van de lijn gesloten en opgebroken in 1934.

 
Lijnfilm voor lijn 77, in gebruik sinds 1946 op de standaard-trams

Tot 1935 reed de tram naar Zandvliet onder de lijnletter S en daarna onder het lijnnummer 77. De tramlijn naar Zandvliet is op 5 november 1960 verbust en kort daarna opgebroken. Na de Tweede Wereldoorlog is de busverbinding van Antwerpen naar Bergen op Zoom verplaatst naar de route via Kapellen en Putte, waarop rechtstreekse bussen hebben gereden.

Zie ook

bewerken