Transitiehuis
Een transitiehuis is in de Belgische strafuitvoering een woonvorm voor een klein aantal gedetineerden om het laatste deel van hun straf uit te zitten. Deze strafuitvoeringsmodaliteit werd in 2019 voor het eerst in gebruik genomen in Mechelen.
Geschiedenis
bewerkenIn 2012 werd vzw De Huizen opgericht ter promotie van het idee van detentiehuizen naar analogie met internationale voorbeelden zoals Exodus Nederland. In kleinere, beter maatschappelijk geïntegreerde omgevingen is de kans op recidive namelijk aanzienlijk kleiner dan in mastodont gevangenissen. De organisatie werd mede opgericht door Hans Claus, directeur van de gevangenis van Oudenaarde, die vanuit zijn ervaring pleit voor een radicaal andere visie op detentie.[1] In 2013 stelde de Liga voor Mensenrechten dit idee voor binnen het project Gedifferentieerde strafuitvoering.[2]
Eind 2017 verklaarde Claus dat justitieminister Geens in 2019 twee 'transitiehuizen' wil openen voor gevangenen die bijna vrij komen. Na evaluatie wil hij deze detentievorm uitbreiden, maar investeert tegelijk 1 miljard euro in een nieuwe mega-gevangenis in Haren voor 1190 gedetineerden.[3][4] Op 9 september 2019 werd het eerste transitiehuis geopend in Mechelen en in januari 2020 opende[5] een tweede in Edingen.[6] Enkele hindernissen moesten hiervoor echter wel worden overwonnen. De wet externe rechtspositie van veroordeelden tot een vrijheidsberovende straf en de bijbehorende strafuitvoeringsmodaliteiten uit 2006 werd aangevuld met een Hoofdstuk II bis: Plaatsing in het transitiehuis, waardoor de rechtspositie van gedetineerden in transitiehuizen ook juridisch verankerd werd.[7] Na een openbare aanbesteding [8] werd gekozen om het transitiehuis in Mechelen en Edingen te laten uitbaten door G4S Care, een gespecialiseerde afdeling van de private veiligheidsdienst G4S.[9][10] De keuze om de uitbating over te laten aan een private speler riep bij sommige academici weerstand op, aangezien zij de maatschappelijke re-integratieve en normaliserende doelstellingen niet kunnen rijmen met de commerciële houding van een private, winstgedreven organisatie als G4S.[11] Ook in de Kamer kwamen vragen van volksvertegenwoordigers die de keuze voor een private organisatie niet begrepen. Zij waren verbaasd dat de Vlaamse organisaties met expertise inzake resocialisatie en herstel, die hetzelfde werk doen in de traditionele gevangenissen, buitenspel werden gezet.[12]
- ↑ Ronny De Coster, Gevangenisdirecteur Hans Claus vertelt over het leven achter de tralies in Oudenaarde. Het Laatste Nieuws (4 oktober 2019). Geraadpleegd op 6 oktober 2019.
- ↑ Ellen Provoost, Twee ‘detentiehuizen’ per gemeente als vervanging van klassieke gevangenissen. Het Laatste Nieuws (5 maart 2013). Geraadpleegd op 6 oktober 2019.
- ↑ Louise Hantson, Vrijheidsberoving anno 2017: van mega-gevangenis tot klein detentiehuis. MO* (21 november 2017). Geraadpleegd op 6 oktober 2019.
- ↑ Nieuwe gevangenis Haren kost 1 miljard €. Bouwkroniek.be (23 november 2018). Gearchiveerd op 6 oktober 2019. Geraadpleegd op 6 oktober 2019.
- ↑ Omstreden transitiehuis opent de deuren nadat grootste deel van bezwaren werd weggenomen. www.nieuwsblad.be. Geraadpleegd op 20 mei 2020.
- ↑ Helen Goedgebeur, Eerste "transitiehuis" ooit in ons land opent de deuren: wat is het en wie woont er?. VRT NWS (9 september 2019). Geraadpleegd op 6 oktober 2019.
- ↑ 17 MEI 2006. - Wet betreffende de externe rechtspositie van de veroordeelden tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer toegekende rechten in het raam van de strafuitvoeringsmodaliteiten.. www.ejustice.just.fgov.be. Geraadpleegd op 20 mei 2020.
- ↑ Zoektocht naar kandidaten voor het uitbaten van eerste transitiehuizen voor gedetineerden. HLN. Geraadpleegd op 20 mei 2020.
- ↑ Koninklijk Besluit van 22/07/2019 tot bepaling van de financiele tussenkomst van de federale staat voor het transitiehuis te mechelen en te edingen. www.etaamb.be. Geraadpleegd op 20 mei 2020.
- ↑ Eerste Waalse transitiehuis opent deuren in Edingen | Federale Overheidsdienst Justitie. justitie.belgium.be. Gearchiveerd op 29 september 2020. Geraadpleegd op 20 mei 2020.
- ↑ KU Leuven Blogt, Strafuitvoering in commerciële handen: moreel onverantwoord. KU Leuven blogt (12 april 2019). Geraadpleegd op 20 mei 2020.
- ↑ Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers: integraal verslag met vertaald beknopt verslag van de toespraken: Commissie voor Justitie 18/09/2019 via: https://www.dekamer.be/doc/CCRI/pdf/55/ic012.pdf