Trimellietzuuranhydride

chemische verbinding

Trimellietzuuranhydride of TMA is een organische verbinding met als brutoformule C9H4O5. De stof komt voor als kleurloze en reukloze hygroscopische kristallen of poeder, dat traag reageert met water. Ze is oplosbaar in watervrije, polaire oplosmiddelen zoals N-methylpyrrolidon en dimethylformamide.

Trimellietzuuranhydride
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van trimellietzuuranhydride
Structuurformule van trimellietzuuranhydride
Algemeen
Molecuul­formule C9H4O5
IUPAC-naam 1,3-dioxo-2-benzofuraan-5-carbonzuur
Andere namen benzeen-1,2,4-tricarbonzuur-1,2-anhydride, 4-carboxyftaalzuuranhydride, 1,2,4-benzeentricarbonzuuranhydride, 1,3-dioxo-5-ftalaancarbonzuur, TMA
Molmassa 192,12506 g/mol
SMILES
C1=CC2=C(C=C1C(=O) O)C(=O)OC2=O
InChI
1S/C9H4O5/c10-

7(11)4-1-2-5-6(3-4)9(13)14-

8(5)12/h1-3H,(H,10,11)
CAS-nummer 552-30-7
EG-nummer 209-008-0
PubChem 11089
Wikidata Q1675143
Beschrijving Kleurloze kristallen of poeder
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
CorrosiefSchadelijkSchadelijk voor de gezondheid
Gevaar
H-zinnen H317 - H318 - H334 - H335
EUH-zinnen geen
P-zinnen P261 - P280 - P305+P351+P338 - P342+P311
Hygroscopisch? ja
Opslag Gescheiden van sterk oxiderende stoffen. Droog en goed gesloten bewaren.
EG-Index-nummer 607-097-00-4
MAC-waarde 0,04 mg/m³
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand vast
Kleur kleurloos
Dichtheid 1,53 g/cm³
Smeltpunt 161 - 163,5 °C
Kookpunt 240 - 245 °C
Dampdruk < 10 Pa
Goed oplosbaar in N-methylpyrrolidon, dimethylformamide
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Synthese

bewerken

Trimellietzuuranhydride kan worden bereid door trimellietzuur te verwarmen.

Toepassingen

bewerken

Trimellietzuuranhydride is een comonomeer voor polyimide-, polyesterimide- en polyamide-imideharsen, die geschikt zijn voor coatings die bestand zijn tegen hoge temperaturen en die een grote chemische bestendigheid hebben. Het wordt ook gebruikt als "vernetter" van epoxyharsen en voor de synthese van weekmakers voor pvc. De wereldwijde productiecapaciteit van TMA werd geschat op 100.000 ton/jaar in 2000.[1]

Toxicologie en veiligheid

bewerken

De stof reageert hevig met oxiderende stoffen. Ze reageert traag met water (hydrolyse), met vorming van trimellietzuur.

Trimellietzuuranhydride is irriterend voor de ogen, de huid en de luchtwegen. Inademing van het poeder of de damp kan op astma lijkende reacties teweegbrengen.

Herhaalde of langdurige inademing kan schadelijke effecten hebben op de longen, op het bloed (bloedarmoede) en astma veroorzaken.

bewerken