Universiteit Twente

universiteit in Enschede, Nederland
(Doorverwezen vanaf Universiteit van Twente)

De Universiteit Twente (UT) is een Nederlandse universiteit voor technische en sociale wetenschappen in de Overijsselse stad Enschede, in de regio Twente. In juni 2021 studeren er 12.038 bachelor- en masterstudenten in vakgebieden als technische geneeskunde, robotics, informatica, bestuurskunde, scheikundige technologie, technische natuurkunde, geo-informatie wetenschappen en aardobservatie, natuur- en sociale wetenschappen. Er werken 1.810 wetenschappelijke en 1.340 ondersteunende medewerkers.[1]

Universiteit Twente
University of Twente
Universiteit Twente
Afkorting UT
Motto High tech, human touch
Locatie Enschede, Nederland
Opgericht 1961
Rector Prof. dr. ir. A. (Tom) Veldkamp
Studenten 12.038 (juni 2021)[1]
Personeel 3.150 (juni 2019)[1]
Lid van CESAER, EUA, 4TU
Website
Portaal  Portaalicoon   Onderwijs

De universiteit ligt tussen Hengelo en Enschede op het voormalig landgoed Drienerlo grenzend aan de woonwijk Twekkelerveld. Het is de grootste campusuniversiteit van Nederland[bron?]: studentenwoningen, stafwoningen, sport- en cultuurvoorzieningen, winkels en alle faculteitsgebouwen liggen allemaal op hetzelfde terrein.

Twente werkt met de andere technische universiteiten van Nederland samen in de 4TU-federatie.

Campus Universiteit Twente
Torentje van Drienerlo van Wim T. Schippers
Het Ding, kunstwerk op het campusterrein gemaakt door studenten

Oriëntatie

bewerken

Hoewel de universiteit oorspronkelijk een technische hogeschool was, worden er verschillende niet-technische studies aangeboden, zoals Techniekfilosofie, International Business Administration, European Public Administration, Gezondheidswetenschappen, Communicatiewetenschap, en Psychologie. Toch wordt de universiteit vaak in een adem genoemd met de technische universiteiten Eindhoven en Delft. Gezamenlijk werken deze universiteiten vanaf 2007 als federatie, oorspronkelijk onder de naam 3TU en sinds de toevoeging van Wageningen University in 2015 als 4TU.

In de jaren 80 werd door rector Van den Kroonenberg het motto "de ondernemende universiteit" gelanceerd, dat de universiteit tot 2009 heeft gehouden. Dit ondernemende karakter blijkt onder andere uit het aantal bedrijven dat vanuit de universiteit gestart is: meer dan 700. Daarnaast werkt de UT samen met de provincie Overijssel en de gemeente Enschede in Kennispark Twente. Deze samenwerking heeft als doelstelling om 10.000 nieuwe hoogwaardige arbeidsplaatsen voor Twente te creëren, op basis van meer en betere spin-offbedrijven, innovatie met het bedrijfsleven en het ontwikkelen van een inspirerende omgeving voor kennisintensieve bedrijven.

Geschiedenis

bewerken
 
Horsttoren, een van de eerste gebouwen van de universiteit. (Architect: Dick van Mourik)

Op 1 december 1961 verscheen in het Staatsblad de wet tot vestiging van een derde Technische Hogeschool in Nederland, en wel in Enschede, dat werd verkozen als vestigingsplaats boven Arnhem, Zwolle en Deventer. Dat de gemeente Enschede het landgoed Drienerlo beschikbaar stelde voor de eerste campusuniversiteit van Nederland heeft waarschijnlijk bijgedragen aan de keuze voor Enschede. De dies natalis van de UT wordt niet gevierd op 1 december, maar op de laatste vrijdag van november.

Na het besluit tot vestiging werd in de daaropvolgende jaren met de bouw begonnen. Op 14 september 1964 werd de Technische Hogeschool Twente (THT) in aanwezigheid van rector magnificus Berkhoff officieel geopend door Koningin Juliana en Prins Bernhard. De eerste lichting bestond uit tweehonderd studenten, onder wie vier meisjes. De THT had toen vier afdelingen: Algemene Wetenschappen; Werktuigbouwkunde, Elektrotechniek en Chemische Technologie.

In 1966 vierde de THT haar eerste lustrum met 634 studenten, onder wie 14 vrouwen. Het jaar daarna, 1967, begon de THT, met als leus Twente de medicijn, de strijd om de nieuw op te richten medische faculteit binnen te halen. Dit mislukte, de medische faculteit werd toegewezen aan de Universiteit Maastricht. In 1968 gaf de minister toestemming voor de start van drie nieuwe studierichtingen: Toegepaste Wiskunde, Technische Natuurkunde en Technische Bedrijfskunde.

De eerste vrouwelijke ingenieur van het THT studeerde in 1972 af. Het jaar daarop kreeg de THT toestemming om de opleiding Bestuurskunde te beginnen. In dat jaar werd de woonplicht voor eerstejaars afgeschaft; deze hoefden voortaan niet meer op de campus te wonen.

Maatschappijwetenschappen

bewerken

In 1976 werd de opleiding bestuurskunde opgericht en in 1977 een opleiding Toegepaste Onderwijskunde. Aangezien de toeloop naar de technische faculteiten stokte, was dit een belangrijke aanzet tot verdere groei van de hogeschool. De duizendste ingenieur die zijn hele opleiding aan de THT had gevolgd studeerde in 1978 af. De naam van de THT werd dat jaar veranderd in TH Twente, hogeschool voor technische en maatschappijwetenschappen.

De opleiding informatica ging in 1980 van start met 150 eerstejaars. De nieuwe opleiding toegepaste onderwijskunde had in dat jaar al 40 eerstejaars. In 1980 werd ook de eerste studentenvereniging, C.S.V. Alpha, opgericht. Naar verluidt was het beleid van de universiteit jarenlang dat studentenverenigingen niet pasten in het campusconcept. Verschillende studenten hadden, naast de studie- en sportverenigingen die op de campus aanwezig waren, toch behoefte aan verenigingen voor studenten met gelijke interesses.

Minister Deetman van onderwijs gaf in 1983 geen toestemming voor een serie nieuwe opleidingen die de TH Twente had willen verwezenlijken. Spraak- en taalpathologie kwam er niet, civiele techniek werd binnen bestuurskunde opgericht en de filosofische opleiding WWTS (Wijsbegeerte van Wetenschap, Techniek en Samenleving) mocht alleen als post-propedeutische opleiding worden aangeboden.

Twee jaar later, in 1985, werd een vestiging in Leeuwarden geopend waar studenten hun eerste jaar konden volgen; 40 studenten kozen dat jaar voor die mogelijkheid. Deze vestiging werd met ingang van het collegejaar 2005-2006 weer gesloten.

Universiteit

bewerken

Sinds 1986 voert de TH Twente de naam Universiteit Twente. Het jaar daarop werd civiele techniek, net als werktuigbouwkunde, procestechnologie en informatica, een afstudeervariant van technische bedrijfskunde.

Het computernetwerk van de UT werd in 1989 in gebruik genomen; het bestond toen uit 2000 aansluitpunten.

Civiele techniek begon in 1991 als vrije studierichting onder de naam Civiele technologie en management. Een andere nieuwe studie, toegepaste communicatiewetenschappen mocht in 1992 niet starten als vrije studie, maar het jaar daarop, in 1993, werd toestemming verkregen om de opleiding vorm te geven als bovenbouwstudie. Dat jaar startte ook de nieuwe opleiding Bedrijfsinformatietechnologie.

Toegepaste communicatiewetenschappen werd in 1998 een zelfstandige opleiding. Een andere nieuwe opleiding, Telematica startte in 1999. In 2001 begonnen Biomedische technologie en Industrieel Ontwerpen en in 2002 Psychologie.

Op 20 november 2002 was er een grote brand in het toenmalige TWRC-faculteitsgebouw, door brandstichting in het voormalige rekencentrum door een medewerker. Dit gebouw bevatte toen nog steeds de meeste netwerkvoorzieningen, daarom werd door deze brand een groot gedeelte van het computernetwerk van de universiteit verwoest. Een jaar later werd het gebouw heropend. Het wordt nu Cubicus genoemd en dient als huisvesting voor de faculteit Gedragswetenschappen.

In 2003 startte Technische Geneeskunde als een variant van geneeskunde. Gevolgd door Advanced Technology in 2004. De nieuwste opleidingen van de universiteit zijn Creative Technology, International Business Administration (een variant van Bedrijfskunde) en ATLAS (University College).

Op 1 oktober 2005 werd Mr. Pieter van Vollenhoven - lid van het Koninklijk Huis en echtgenoot van Prinses Margriet - door de Universiteit Twente benoemd tot praktijkhoogleraar Risicomanagement.

De raad van bestuur van de universiteit besloot dat vanaf 2020 de Engelse taal op de universiteit in al zijn geledingen de formele voertaal is. Ook voor bijvoorbeeld de huisarts en in de supermarkt die gevestigd zijn op de campus geldt dit in principe.

Campusgedachte

bewerken

De Universiteit Twente was de eerste Nederlandse universiteit die werd opgezet volgens een "campusgedachte". Volgens deze filosofie zou alles wat een student nodig had tijdens zijn verblijf aan de universiteit, zowel voor studie als voor het sociale leven, op één centrale campus aanwezig moeten zijn. Dit zou de studie en de geestelijke vorming van de studenten ten goede komen. Zodoende werd de campus ruim opgezet en bood het - naast veel groen - plaats aan alle faculteitsgebouwen, aan sportvoorzieningen, de Universiteitsbibliotheek, winkels, een mensa en ruimtes voor sociale activiteiten. Verder werd er niet alleen voorzien in huisvesting voor alle studenten, maar werd het wonen op de campus ook van de stafleden verwacht. De traditionele studentenverenigingen, zoals die tot dan toe in andere universiteitssteden bestonden, werden van de campus geweerd. Groepen studenten die buiten het universiteitsterrein in verenigingsverband samen dingen ondernamen, pasten niet in het campusidee dat de bedenkers ervan (naar Amerikaans model) voor ogen hadden.[2][3]

Vanaf de jaren 1970 werd de campusgedachte langzamerhand losgelaten, en de voorheen "gesloten gemeenschap" vermaatschappelijkte. Er kwam samenwerking met instanties van buiten, zoals onderzoeksinstellingen en bedrijven, het werd studenten toegestaan om vanaf een bepaald leerjaar buiten de campus te wonen. Toch zou het nog tot 1980 duren voordat de eerste studentenvereniging het levenslicht zag. Op 28 april 1980 werd de algemene christelijke studentenvereniging C.S.V. Alpha opgericht. Daarna begonnen ook andere studenten samen gezelligheidsverenigingen te vormen. Drienerloos Studenten Corps Cheiron ontstond in 1981,[4] AEGEE kreeg een eigen afdeling in 1987[5] en Taste werd anderhalf jaar later in 1988[6] opgericht als algemene studentenvereniging, gevolgd door Rossinant in 1991 als jaarclub.[4] De universiteit maakte ondertussen ook diverse veranderingen door en begon in te zien dat gezelligheidsverenigingen een toegevoegde waarde waren voor studerend Enschede.

 
De Pakkerij in Enschede

In 1992 werd Ben Veltman, voormalig rector-magnificus van de TU Delft, voorzitter van het College van Bestuur. Hij had ervaring met het studentenleven in Delft, en besloot dat er buiten de campus óók voorzieningen voor studenten moesten komen. Het bedrijf Polaroid besloot tegelijkertijd naar een moderner pand te verhuizen, en daardoor kwam in de binnenstad van Enschede de Pakkerij vrij. Veltman startte samen met enkele anderen een lobby, en omdat het gemeentebestuur van Enschede er wel brood in zag om een echte studentenstad te worden, lukte het de universiteit het pand aan de Oude Markt voor de neus van de Bijenkorf weg te kapen. Nadat het bestemmingsplan was gewijzigd door de gemeente, begon een uitgebreide verbouwing van het pand. In de zomer van 1996 was alles rond en werd de Pakkerij verbouwd voor de huisvesting van de gezelligheidsverenigingen.[3][7][8][9] Na de zomer nam C.S.V. Alpha, samen met AEGEE-Enschede, A.S.V. Taste en DSCC/DJCR 'Audentis et Virtutis' (een fusie van Cheiron en Rossinant) haar intrek in De Pakkerij.[10]

Faculteiten

bewerken

De Universiteit Twente heeft de volgende faculteiten met bijbehorende bachelor- en masteropleidingen:

Instituten

bewerken

Het grootste deel van het onderzoek van de UT is ondergebracht in multidisciplinaire onderzoeksinstituten. Deze instituten overlappen en doorkruisen de faculteiten in een matrixstructuur. De UT kent drie grote instituten:

  • MESA+
  • TechMed Centre
  • Digital Society Institute

Rectores magnifici

bewerken

Eredoctoraten

bewerken

Studentenleven

bewerken

Het studentenleven speelt zich af bij studie- en studenten(sport)verenigingen. Zie voor een opsomming:

De Batavierenrace die in 1973 nog van Nijmegen naar Rotterdam liep, werd in 1974 verplaatst naar het traject Nijmegen - Enschede. Deze estafette wordt jaarlijks gelopen.

bewerken
Commons heeft media­bestanden in de categorie University of Twente.