Van Buurenmonument
Het Van Buurenmonument is een gedenkteken in de Nederlandse stad Amsterdam, ter herinnering aan Lucas van Buuren.[1]
| Van Buurenmonument | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Het monument met op de achtergrond een gevelsteen van Trapman (maart 2013)
| ||||
| Kunstenaar | Piet Kramer | |||
| Jaar | 1936 geplaatst 1937 | |||
| Materiaal | graniet | |||
| Locatie | Coöperatiehof, Amsterdam | |||
| Monumentstatus | Rijksmonument | |||
| Monumentnummer | 527807 | |||
| ||||
Achtergrond
bewerkenLucas van Buuren (Amsterdam, 29 juli 1865 – Hilversum, 16 maart 1953) was opzichter in Amsterdam. Zijn vader Johannes van Buuren was schoenmaker en secretaris van de Bouwmaatschappij tot Verkrijging van Eigen Woningen.[2] De Bouwmaatschappij was opgericht in 1868 en was de eerste door arbeiders georganiseerde woningbouwvereniging in Amsterdam.[3] Zij was onder meer verantwoordelijk voor de bouw van de dubbeltjespanden. Lucas van Buuren was bijna vijftig jaar lid van de Bouwmaatschappij en geruime tijd voorzitter. Hij was daarnaast bestuurslid van de Stichting Onze Woning. Van Buuren werd in 1933 benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau en in november van dat jaar gehuldigd met een bronzen plaquette aan de Rivierenlaan[4], gemaakt door Jan Schultsz.[5] Bij zijn afscheid in december 1936 als voorzitter van de Bouwmaatschappij kreeg Van Buuren de zilveren medaille van Amsterdam aangeboden en een gedenkteken dat werd geplaatst in het centrale plantsoen van de Coöperatiehof.[6]
De Coöperatiehof is een woningcomplex met leeszaal dat werd uitgevoerd tussen 1926 en 1928 door de Bouwmaatschappij en was ontworpen door architect Piet Kramer.[7] Kramer was een belangrijk vertegenwoordiger van de Amsterdamse School. Hij ontwierp in de jaren 20 onder meer arbeiderswoningen in de nieuwe wijken Amsterdam-Zuid en Amsterdam-West, waaronder -samen met Michel de Klerk- het complex De Dageraad (1919-1922) en de Haagse Bijenkorf (1924-1926). Kramer ontwierp ook het Van Buurenmonument.[8]
Beschrijving
bewerken.jpg)
Het bolvormig monument heeft een korte voet die rust op een kompasroos. Die kompasroos is een terugkerend onderdeel bij Piet Kramer, zie bijvoorbeeld zijn brug 543 in het Amsterdamse Bos. Het geheel staat op een ronde klinkerbestrating te midden van een plantsoen. Op de bol zijn rondom opschriften in de Amsterdamse Schoolstijl aangebracht: "L. van Buuren", "Amsterd. pionier v. Volkshuisvesting", "Voorz. ver. bouwmij. t.v.v. Eigen Woningen" en "Aangeboden door de leden 19 dec 1936".[9]
Waardering
bewerkenHet gedenkteken werd in 2004 als rijksmonument in het Monumentenregister opgenomen. Het is "van algemeen belang vanwege de sociaal-, cultuur- en kunsthistorische en typologische waarde, alsmede wegens de ensemblewaarde als beeldbepalend onderdeel van het complex Coöperatiehof."[1] Het gehele complex geniet ook bescherming als rijksmonument.
Zie ook
bewerken- Lijst van beelden in Amsterdam-Zuid
- Lijst van bouwwerken van Piet Kramer
- Lijst van rijksmonumenten in Amsterdam-Zuid
- ↑ a b Informatie over rijksmonumentnummer 527807
- ↑ Beekers, W. (2012) Het bewoonbare land : Geschiedenis van de volkshuisvestingsbeweging in Nederland. Amsterdam: Boom. ISBN 9789461056573
- ↑ Stieber, N. (1998) Housing design and society in Amsterdam : Reconfiguring Urban Order and Identity, 1900-1920 Chicago/Londen: The University of Chicago Press. ISBN 0226774171
- ↑ "Woningblok in Zuid voltooid. De heer L. van Buuren gehuldigd", Algemeen Handelsblad, 26 november 1933
- ↑ Buitenkunst Amsterdam:Anno 1933. Schultsz maakte voor de Bouwmaatschappij twee gevelstenen die werden geplaatst op de hoeken Rivierenlaan-Maasstraat en Rivierenlaan-Dintelstraat en de plaquette die is aangebracht in de gevel nabij de laatstgenoemde hoek. In 1964 kreeg de Rivierenlaan de naam President Kennedylaan.
- ↑ "Huldiging van den heer L. van Buuren", De Gooi- en Eemlander, 21 december 1936
- ↑ Verbeeldingsblog: PIET KRAMER – Van Buuren-monument
- ↑ NAi noemt Hildo Krop als mogelijke beeldhouwer, op grond van Monumenten in Nederland. Noord-Holland. Het werk wordt niet vermeld in Krops oeuvre-catalogus bij Koopmans (1997) en Lagerweij-Polak (2012). Gezien de context in Monumenten in Nederland wordt met het daar vermelde beeldhouwwerk mogelijk gedoeld op de kop van wethouder Wibaut aan het Henriëtte Ronnerplein, gemaakt door Willem IJzerdraat en na de oorlog vervangen door een exemplaar van Frits Sieger.
- ↑ Buitenkunst AmsterdamL Van Buurenmonument (geraadpleegd 20 augustus 2024)
