Vlaamse Club voor Kunsten, Wetenschappen en Letteren

De Vlaamse Club voor Kunsten, Wetenschappen en Letteren werd in 1923 te Brussel opgericht door August Vermeylen en Irénée van der Ghinst. Onder de 28 stichtende leden (volgens het Staatsblad van 28 september 1923) bevonden zich politici, professoren, doctoren en kunstenaars. Onder haar stichtende leden telde de vereniging heel wat Vlaamsgezinden zoals; Louis Franck, Frans van Cauwelaert, Edward Anseele, Herman Teirlinck, Frans Theelen, Hendrik J. van de Wijer[1], Frans Daels, Edgard De Bruyne, Julius Hoste (jr.), Edmond van Dieren, Julien Kuypers en Jules Lagae. Tot het eerste bestuur behoorden naast Vermeylen en Van der Ghinst ook Albert Carnoy, Fernand Victor Toussaint van Boelaere,[2] Ernest Claes, Alfred Hegenscheidt, Theo Zels, Raoul Hoornaert en Omer Wattez.

De Vlaamse Club wilde de verzuiling in het Vlaamse gemeenschapsleven doorbreken om aldus een tegenwicht te vormen tegen de Franstalige dominantie in Brussel. De Club had onder meer tot doel om ontmoetingen te stimuleren van mensen die elkaar kenden, waardeerden en elkaars opinie respecteerden. Zo stelde zij zich ook tolerant op ten opzichte van Franstalige gasten die de bijeenkomsten bijwoonden. Hoewel pluralistisch was de vereniging tijdens het interbellum eerder van linkse signatuur. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de Club gekaapt door aanhangers van de Nieuwe Orde (voorzitter: August Ghysels). Na de oorlog verraadden de activiteiten (tentoonstellingen, banketten en vooral lezingen) een vrij behoudsgezind karakter op artistiek vlak, hoewel de clubruimte ook werd opengesteld voor meer vernieuwende activiteiten, zoals dat gebeurde tijdens de beginperiode van het literaire tijdschrift Tijd en Mens. Een van de terugkerende pijnpunten was de bekommernis om een eigen lokaal. De discussievraag uit het interbellum of vrouwen mochten worden toegelaten, geraakte van de baan: in 1948 deden voor het eerst twee vrouwen hun intrede in de raad van bestuur en in 1985 werd Georgette Van Straelen-Van Rintel de eerste vrouwelijke voorzitter. Het aantal leden steeg nooit boven de vijfhonderd. Na de Tweede Wereldoorlog was Herman Liebaers enige tijd als secretaris en voorzitter lid van het bestuur.

De vereniging heeft tot doel kunst, wetenschap en letteren te bevorderen en wil in het bijzonder de Vlaamse culturele uitstraling in Brussel en omgeving bevorderen en dit in een Europees en internationaal perspectief.

Van 1981 tot 2009 had de Vlaamse Club ook een algemeen cultureel tijdschrift, Ons Brussel, opgericht door Achiel Samoy.[3] Al in mei 2010 verscheen het eerste nummer van een nieuw tijdschrift onder dezelfde naam.[4]

Het archief van de Vlaamse Club wordt beheerd door het AMVB.

Poëzieprijs

bewerken

Een van de initiatieven van de Club was de toekenning van een eigen poëzieprijs. Tot de laureaten kunnen onder meer Roger M.J. De Neef (1980),[5] Leopold M. Van den Brande, Dirk van Bastelaere, Roel Richelieu Van Londersele, Paul Rigolle, Tom Lanoye, Willie Verhegghe en Frans Deschoemaeker gerekend worden.

Voorzitters

bewerken
voorzitter periode
August Vermeylen 1923-1929
Herman Teirlinck 1929-1930
Irénée van der Ghinst 1930-1932
Julien Kuypers 1932-1941
August Ghijsels 1941-1945
Julien Kuypers 1945-1946
Fernand Toussaint van Boelare 1946-1947
Franz De Backer 1947-1954
Leo Van Hoorick 1954-1964
Herman Liebaers 1964-1965
Marcel Luwel 1965-1971
Jeroom Depraetere 1971-1974
Ivo De Nijs 1974-1976
Jos Vleugels 1976-1982
Georgette van Straelen – van Rintel 1982-1989
Achiel Samoy 1989-1995
Eduard Celens 1995-2006
Fernand Brouwers 2006-2007
Yvette van Olst 2007-2009
Willy van de Borne 2009-2012
Walter De Decker 2012-2020
Gino Asselman 2020-2021
Filip Vanheer 2021-2022
Erwin Wolff 2022-2023
John Wubbe 2023-
bewerken