Waterstofjodaat

Waterstofjodaat of joodzuur is een sterk monoprotisch zuur van jood, met als brutoformule HIO₃. Het behoort tot de groep der halogeenzuurstofzuren en is een sterke oxidator. De stof komt voor als een witte kristallijne vaste stof, in tegenstelling tot andere halogeenbevattende oxozuren (chloorzuur en broomzuur) die alleen in waterige oplossingen voorkomen. Waterstofjodaat is extreem goed oplosbaar in water. Zouten van waterstofjodaat worden jodaten genoemd.

Waterstofjodaat
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van waterstofjodaat
Molecuulmodel van waterstofjodaat
Algemeen
Molecuul­formule	HIO3
IUPAC-naam	waterstofjodaat
Molmassa	175,91061 g/mol
SMILES	OI(=O)=O
InChI	1S/HIO3/c2-1(3)4/h(H,2,3,4)
CAS-nummer	7782-68-5
EG-nummer	231-962-1
PubChem	24345
Wikidata	Q408822
Beschrijving	Witte vaste stof
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Gevaar
H-zinnen	H272 - H314
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P220 - P280 - P305+P351+P338 - P310
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vast
Kleur	wit
Dichtheid	4,62 g/cm³
Smeltpunt	110 °C
Oplosbaarheid in water	2690 g/L
Goed oplosbaar in	water
Onoplosbaar in	ethanol, chloroform en di-ethylether
Evenwichtsconstante(n)	pKa = 0,75
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Synthese

Waterstofjodaat kan bereid worden uit een oxidatie van di-jood met een sterke oxidator (salpeterzuur, chloorgas, chloorzuur of waterstofperoxide) in een waterige oplossing.

${\ce {I2 + 6 H2O + 5 Cl2 <=> 2 HIO3 + 10 HCl}}$

Toepassingen

Waterstofjodaat kent toepassingen als oxidator en zwak zuur in de analytische scheikunde. Het kan worden gebruikt om bepaalde zwak of sterk basische oplossingen te standaardiseren, met methylrood of methyloranje als pH-indicator.

Zie ook

• Waterstofchloraat
• Waterstofbromaat