Wikipedia:Café Exact/Archief 2015

isotopen

gruwelijke onzin (Polonium-210)

Sinds 31 maart 2013 vermeldde het lemma Sigaret de volgende info, afkomstig van een anoniem:

radioactieve stoffen in tabak en sigarettenrook is polonium 210 (afkomstig van lood 210)

In het lemma lood (element) lees ik dat lood 210 een synthetische radio-isotoop betreft. Ik kan de andere bijdragen van deze anoniem niet beoordelen. Misschien een kundig chemicus, maar dan heeft hij bij de colleges natuurkunde kennelijk zitten slapen. – Maiella (overleg) 19 jan 2015 19:56 (CET)

Dat er polonium-210 in tabaksrook zit, is correct. Dat komt niet van lood-210, maar vervalt naar lood-206. Het ontstaat door bètaverval uit bismuth-210. Zie uraniumreeks voor de hele vervalreeks. Paul B (overleg) 19 jan 2015 20:07 (CET)

Ja, maar dat bismut-210 ontstaat op zijn beurt wel weer uit lood-210. En aangezien de halveringstijd van lood-210 veel langer is dan van bismut-210 (22 jaar tegenover 5 dagen), en aangezien de halveringstijd van polonium-210 een half jaar is, zul je voornamelijk lood en polonium aantreffen en haast geen bismut. En zo vind ik het best te rechtvaardigen dat 210-Po - weliswaar via een kort tussenstapje - afkomstig is uit 210-Pb. Erik Wannee (overleg) 20 jan 2015 07:52 (CET)

Inderdaad, ik had niet verder terug gekeken in de reeks. Misschien moet het tabelletje op Lood (element) worden aangepast, want lood-210 is dan niet zonder meer een synthetische radio-isotoop maar komt ook in zeer kleine hoeveelheden in de natuur voor. Daarnaast suggereert die tabel dat alfaverval naar kwik-206 de dominante vervalwijze is, maar dat is beslist niet zo: bijna 100% vervalt naar polonium-210 en slechts een fractie vormt kwik-206. Al met al lijkt er dus meer mis met lood (element) dan met wat Maiella aantrof op sigaret. Paul B (overleg) 20 jan 2015 12:41 (CET)

P.S. Uiteindelijk komt al die rommel vermoedelijk van uranium-238. Paul B (overleg) 20 jan 2015 12:44 (CET)

Helemaal mee eens; ik zie dat het tabelletje op Lood (element) daarnet is aangepast. En wie die uranium-238 uitgevonden heeft: Het spul zou verboden moeten worden! Erik Wannee (overleg) 20 jan 2015 18:01 (CET)

De schuldige supernova is ontploft. Er klopt nog iets niet met de relatieve aanwezigheid. Op lood (element) komen we meer dan een procent te kort. Dat kan toch allemaal geen lood-210 zijn, want dan is het meer dan "sporen". Op isotopen van lood staan ranges, die in som van maxima boven 100% uitkomen. Peve (overleg) 20 jan 2015 19:20 (CET)

Fout zelf al gevonden: lood 204 komt 1,4% voor en niet synthetische radio-isotoop zoals er stond Peve (overleg) 20 jan 2015 19:28 (CET)

(bwc) Op isotopen van lood tellen de percentages onder 'isotopische verhouding' precies op tot 100%. De verschillende bereiken onder 'natuurlijk voorkomen' lijken me geen probleem: dat de maximale waardes daar tot meer dan 100% optellen, is onvermijdelijk. De verschillende isotopen zullen nooit allemaal tegelijk aan hun maximum zitten. Als we het vereenvoudigen tot een geval waarbij we twee isotopen hebben en de hoeveelheid van de minst abundante schommelt tussen 5% en 10%, dan zal de meest abundante dus schommelen tussen 90% en 95%, maar uiteraard zal dat 90% zijn wanneer de andere 10% is en 95% wanneer de andere 5% is. Lost dat het probleem op, of zie ik iets over het hoofd? Paul B (overleg) 20 jan 2015 19:29 (CET)

Op lood (element) is dan wel vrij veel misgegaan. Misschien goed om de verschillende andere pagina's ook eens na te lopen... Paul B (overleg) 20 jan 2015 19:32 (CET)

Ik vraag me af, of er niet veel meer lood-210 voorkomt dan "sporen". Als dat zo een gezondheidsrisico oplevert en als dat in een labo zo merkbaar was voor Marie Curie in sigarettenrook en als dat de genoemde intensiteit alfastraling oplevert, dan moet dat toch minstens 0,1% of zo zijn. Ik vraag me ook af, wat onder voorkomen verstaan wordt: voorkomen in looderts, voorkomen algemeen in de aardkorst, ... Peve (overleg) 20 jan 2015 20:01 (CET)

Polonium-210 is een alfastraler met een vrij korte halfwaardetijd, die bij het roken rechtstreeks in contact komt met levend longweefsel. Dat verklaart naar mijn idee afdoende dat het (1) in zeer kleine hoeveelheden aantoonbaar is en (2) ook in sporenhoeveelheden (kennelijk in het algemeen gezien als < 100 ppm, 0,01%) een gezondheidsrisico kan vormen. Marie Curie isoleerde het uit meerdere tonnen pekblende (uraniumerts) en hield daar kennelijk genoeg polonium aan over om ook met haar instrumentarium de straling ervan te kunnen meten. Ook lood-210 heeft geen heel lange halfwaardetijd. Het is een bètastraler, en kennelijk wordt de verhouding met andere radionucliden wel gebruikt om de ouderdom van gesteenten te bepalen. De relatieve abundantie (RA) is het percentage van die isotoop dat wordt gevonden in de chemische stof. M.a.w. een RA van 52,4% voor lood-208 betekent dat van de hoeveelheid lood in 'de natuur' 52,4% die isotoop is. Als looderts dan bijv. 10% lood bevat, bevat het (bij benadering, er zijn vast regionale variaties) 5,24% lood-208. Het lijkt er overigens op dat het polonium-210 in tabaksproducten afkomstig is van lood-210 dat op de bladeren wordt afgezet en dat uiteindelijk ontstaat uit het verval van radon-226. Dat maakt dan wel dat de relatieve abundantie van lood-210 niet direct een zinvolle maat is: het lood-210 is niet zozeer meegekomen met natuurlijk lood maar specifiek ontstaan uit andere radioactieve isotopen. We zouden dan dus moeten weten hoeveel van die rommel er op tabaksbladeren belandt. Evengoed lijkt het me onwaarschijnlijk dat in de tabak als geheel meer dan sporenhoeveelheden van lood-210 en polonium-210 aangetroffen worden: een inwendige dosis van 0,1 microgram Po-210 is kennelijk al dodelijk (Litvinenko bezweek vermoedelijk aan ca. 1 microgram) dus reken maar uit hoe snel dat een acuut probleem zou worden bij 100 ppm of meer daarvan in tabak. Het zal sowieso minder dan 0,1 ppm moeten zijn, anders zou het roken van een gram tabak al dodelijk zijn. Wat natuurlijk betekent dat 'sporen' op zichzelf niets zegt over het gevaar van de betreffende isotoop, alleen dat er heel weinig van te vinden is vergeleken met de meer voorkomende isotopen van dat element. Paul B (overleg) 20 jan 2015 20:50 (CET)

Fosfaatmest zou 100 ppm uranium bevatten http://articles.mercola.com/sites/articles/archive/2014/02/10/radioactive-fertilizer.aspx zie ook bron 7 bij sigaret. Het gaat dus niet alleen over tabak, maar over alle gewassen bemest met kunstmatige fosfaatmest. In bron 7 staat dat Marie Curie polonium vond in sigaretten, maar niet in de as ervan, waaruit ze besloot dat het polonium in rook was opgegaan. Peve (overleg) 21 jan 2015 17:14 (CET)

Die 100 ppm uranium is lastig te vertalen naar een hoeveelheid Pb-210 of Po-210 vanwege de lange halfwaardetijd van uranium-238 vergeleken met de vervalproducten. Ik vermoed dat het probleem met tabak vooral is dat het spul bij inhaleren diep in de longen terechtkomt, en daar kennelijk ook blijft. In de bron staat overigens met geen woord dat Curie polonium aantrof in sigaretten. Hunt deed dat in 1964. Paul B (overleg) 21 jan 2015 18:48 (CET)

Inderdaad het was Hunt. Marie Curie staat erboven en door diagonaal lezen dacht ik dat she = Marie. In de bron die ik aanhaal staat dat polonium uit groenten zich ophoopt in lever, nieren... Peve (overleg) 21 jan 2015 19:12 (CET)

Radium-228

Ik constateer dezelfde problematiek bij de thoriumreeks. Radium-228 wordt aldaar in een tabel gekwalificeerd als een synthetische radio-isotoop, terwijl thorium-232 in de vrije natuur voorkomt. Bijvoorbeeld (relatief veel) in Noorwegen. – Maiella (overleg) 21 jan 2015 17:53 (CET)

Ik was er al een beetje bang voor. Er is kennelijk veel te makkelijk 'syn' ingevuld bij de relatieve abundantie. In dit geval zouden daar zelfs gewoon percentages moeten kunnen staan omdat alle isotopen radioactief zijn, en er dus geen 'sporen' van radioactieve isotopen zijn naast vrijwel 100% aan stabiele isotopen. Paul B (overleg) 21 jan 2015 18:50 (CET)

Actinium

Op dit lemma lees ik:

Daarnaast zijn er 26 isotopen bekend die alleen op kunstmatige basis geproduceerd kunnen worden.

De auteur is kennelijk de Thoriumreeks vergeten. – Maiella (overleg) 21 jan 2015 22:18 (CET)

Bij dit lemma vind ik een tabel [meest stabiele isotopen] met driemaal de kwalificatie [syn]. Commentaar overbodig. – Maiella (overleg) 21 jan 2015 22:59 (CET)

Francium

In het lemma lees ik:

Het langstlevende en tevens enige natuurlijk voorkomende isotoop is 223Fr en heeft een halveringstijd van 22 minuten.

Ik mag aannemen dat dit correct is. Aanklikken van het getal 100 in de tabel (sic) geeft een interne link naar [syn], u welbekend. – Maiella (overleg) 22 jan 2015 14:18 (CET)

Dat is kennelijk al in 2004 misgegaan... Paul B (overleg) 22 jan 2015 14:58 (CET)

gruwelijk en onzin, lees: Kernfysica

In de eerste plaats mijn excuses naar de betreffende anoniem. Misschien heb ikzelf even zitten slapen, dat zou zomaar kunnen. Het is vreselijk om te constateren dat onze wikipedie al jarenlang onzin als waarheid verspreidt. Wie voelt zich geroepen om al deze radio-actieve(!) lemmata te controleren? Dit betreft vooral de kwalificatie Synthetische radio-isotoop. – Maiella (overleg) 22 jan 2015 15:43 (CET)

radiaal, axiaal, tangentiaal

Dag medewetenschappers, naar aanleiding van deze discussie zit ik met de vraag of het zinvol/wenselijk/mogelijk is om een of meerdere artikelen aan te maken over begrippen zoals radiaal, axiaal, tangentiaal, transversaal etc. Want de termen worden op allerlei plaatsen gebruikt, maar ik acht het zeer denkbaar dat veel lezers de begrippen niet kennen. Daarom is het handig om naar een verklarend artikel te kunnen linken. Paul B en ik hebben geen helder idee hoe je dat het beste zou kunnen aanpakken, zonder veredelde doorverwijspagina's te maken. En zou er voor elk begrip dan een apart artikeltje moeten komen of één overkoepelend artikel dat de begrippen en hun onderlinge relaties uiteenzet?
Graag jullie reacties. Erik Wannee (overleg) 16 feb 2015 14:12 (CET)

O, nu bedenk ik ineens dat er ook een hele riedel aan medische termen bestaan. Even daarnaar gezocht, en ik zie dat daarover al de nodige artikeltjes zijn aangemaakt, zoals Anatomische terminologie en Craniaal, Proximaal (anatomie), Temporaal etc. etc. Erik Wannee (overleg) 16 feb 2015 14:18 (CET)

Op de Engelstalige Wikipedia hebben zij dit artikel en:Geometric terms of location. Mvg JRB (overleg) 16 feb 2015 14:48 (CET)

Helaas is dat artikel niet volledig. Precies de betekenis van radiaal waar Erik en ik de discussie om waren begonnen (een radiaal magnetisch veld) staat er niet tussen. Bovendien betwijfel ik of de titel van dat artikel gangbaar is. Paul B (overleg) 16 feb 2015 14:53 (CET)

De term "Radial" staat wel op het Engelse artikel. Er is ook een artikel en:Radial. --VanBuren (overleg) 16 feb 2015 15:35 (CET)

Als je al weet wat het is, kun je wel een verband zien, maar echt handig is het niet. Paul B (overleg) 16 feb 2015 16:52 (CET)

en:Radial is geen artikel maar een doorverwijspagina. Erik Wannee (overleg) 16 feb 2015 16:42 (CET)

Maar misschien moeten we eens kijken of we een artikel à la en:Geometric terms of location kunnen maken. Dan zouden alle termen zoals 'radiaal' daarheen moeten redirecten. Dan de vraag: Hoe vertalen we 'Geometric terms of location' naar een mooi Nederlandstalig begrip? Erik Wannee (overleg) 16 feb 2015 16:46 (CET)

Een eventuele titel is een lastige, waar jij rustig de tijd voor zou moeten nemen. Kijk ook eens naar het artikel Hout zagen, waar zij met soortgelijke problematiek te maken hebben gehad. Er blijkt bijvoorbeeld een artikeltje Axiaal te hebben bestaan, dat in 2009 is weggegooid, vermoedelijk omdat het een woordenboekdefinitie was. Het risico dat de serie artikelen, die jij nu voorstelt om die redenen weer zal worden weggegooid, loop je nu nog meer dan toen. Mvg JRB (overleg) 16 feb 2015 17:24 (CET)

Het is destijds zelfs tweemaal verwijderd. De eerste keer (op 23 mrt 2009) was de inhoud, aangemaakt door een anoniem: "'Axiaal: loodrecht op de lengte as." Dat is natuurlijk onzin, want axiaal is juist parallel aan de lengteas. De tweede verwijdering was wegens kindergekwebbel. Erik Wannee (overleg) 16 feb 2015 17:57 (CET)

In de astronomie wordt trouwens radieel en tangentieel gebruikt. Hobbema (overleg) 17 feb 2015 20:38 (CET)

Tangentieel lijkt mij ook elders de beste keus. Over radiaal/radieel ben ik niet helemaal zeker. Paul B (overleg) 17 feb 2015 20:44 (CET)

Het Groene Boekje kent 'radiaal', 'tangentieel' en 'axiaal' als bijvoeglijke naamwoorden. Tenzij dat in grove tegenspraak is met het gebruik in de diverse exacte wetenschappen, zouden we daar denk ik niet van moeten afwijken. Paul B (overleg) 17 feb 2015 20:46 (CET)

Het was op college in Leiden, zie bv hier. Hobbema (overleg) 17 feb 2015 20:51 (CET)

Exacte wetenschappers zijn natuurlijk notoir slechte taalgebruikers ;) Maar 'radiële component' klinkt mij, als bèta, inderdaad wel natuurlijker in de oren in deze context dan 'radiale component'. Google en Google Books tikken mij daar echter stevig op de vingers... Paul B (overleg) 17 feb 2015 20:59 (CET)

witte heroïne

In het Redactielokaal heb ik het kopje [witte heroïne] toegevoegd. Intussen begrijp ik dat het gaat om een wit poeder of bruine kristallen of zoiets. Zie aldaar. – Maiella (overleg) 28 feb 2015 03:05 (CET)

Beelden van het Europees Zuidelijk Observatorium

Een mooi plaatje voor de sfeer

Beste exacten,

Ik werd door een Duitse wiki-collega gewezen op het bestaan van een website van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht waarop heel veel (prachtige) video's en afbeeldingen staan. Deze zijn allemaal onder de Creative Commons Attribution 3.0 Unported License uitgegeven. Wellicht zijn er hier mensen met liefde voor de astronomie die bij onbekende planeten, sterren(stelsels) enzovoorts (links naar) video's willen plaatsen die op deze website staan. Onze Duitse collega was al begonnen met het plaatsen van links naar video's hier op de Nederlandstalige Wikipedia, maar stuitte daar op de taalbarrière. Dit wil zeggen dat hij de linkbeschrijvingen in het Duits of Engels neerzette. Ik heb hem erop gewezen dat dit niet kan, maar wellicht kunnen wij hem helpen vertalen, dan wel zelf links plaatsen.

Met vriendelijke groet, Sikjes (overleg) 28 feb 2015 15:49 (CET)

Meetkundige plaats en Omhullende (meetkunde)

Zie deze verandering van de introductie. Ik heb daarom ook de introductie op Omhullende aangepast. Maar mochten deze veranderingen toch bezwaarlijk zijn, dan moeten dus beide artikelen hersteld worden. ErikvanB (overleg) 31 jan 2015 21:00 (CET)

Lijkt me prima, maar heb de introzin van omhullende nog wat verder aangepast. Lymantria _overleg 1 feb 2015 16:47 (CET)

De genoemde verandering van de introductie vind ik een stap terug, de oorspronkelijke formulering is minder vaag en daardoor duidelijker. Bob.v.R (overleg) 3 mrt 2015 06:00 (CET)

Voor 'Meetkundige plaats' heb ik de oorspronkelijke inleidende zin teruggezet. Bij 'Omhullende (meetkunde)' lijkt me de huidige formulering ook wel werkbaar. Bob.v.R (overleg) 3 mrt 2015 15:53 (CET)

notatie breuken

In lopende tekst liever dia+^go⁄_naal of ver ti/caal? Ik heb vandaag en:Template:Sfrac geporteerd naar hier, hij lijkt goed te werken. --BDijkstra (overleg) 2 mrt 2015 22:12 (CET)

Op het gevaar af een ondankbare cynische zeurpiet te lijken: wat mij betreft kunnen deze wiskundesjablonen het ronde archief in. $2{\frac {2}{3}}$ en $2\ 2/3$ lijken me voor de meeste gevallen goed genoeg. De laatste kan natuurlijk ook gewoon met tekst (2 2/3) of eventueel met de betreffende unicode-tekens: 2⅔. Het gebruik van een schuine streep met versprongen teller en noemer komt op mij overigens wat ouderwets over, behalve wellicht voor simpele breuken als 5/6. De hele santenkraam aan speciale wiskundesjablonen lijkt er vooral op gericht enkele (al dan niet vermeende) tekortkomingen van de LaTeX-ondersteuning 'op te lossen'. Dat zou echter moeten gebeuren door de LaTeX-ondersteuning te verbeteren (die bijvoorbeeld al veel beter is met MathJax en ongetwijfeld ook in de toekomst nog wel wat beter zal worden) en niet door die te omzeilen (en zo lezers - denk aan voorleessoftware - en bewerkers het leven nog moeilijker te maken door het invoeren van een batterij aan afwijkende sjablonen). Paul B (overleg) 3 mrt 2015 01:14 (CET)

Ikzelf zou de sjablonen ook liever in het ronde archief doen. Echter, de consensus is dat LaTeX niet in lopende tekst hoort. MathJax ziet er in veel gevallen beter uit, maar is na een aantal jaren nog steeds "experimenteel" en wordt dus niet voorgeschoteld aan gewone lezers. Ik weet niet hoe voorleessoftware omgaat met LaTeX-code, maar op en-wiki heb ik voorbeelden gezien om dit soort sjablonen voorleesvriendelijk te maken. --BDijkstra (overleg) 3 mrt 2015 10:13 (CET)

Wat ik niet prettig vind aan het gebruik van <math>... </math> is dat het resultaat vele malen groter op het scherm verschijnt dan de lopende lettergrootte, en dan ook veel te veel ruimte inneemt. Gewoon lelijk. De oplossing van van Bdijkstra ziet er dan veel beter uit. --VanBuren (overleg) 3 mrt 2015 12:49 (CET)

Met name de opmerkingen van VanBuren kan ik alleen maar onderschrijven. Of er horizontale of schuine breukstrepen toegepast worden staat daar los van (ook LaTeX kent beide:frac en over). Schuine breukstrepen zijn voor onechte breuken soms minder geschikt, maar in principe is dat natuurlijk ook deels aan de schrijver van het artikel (en het is volgens mij niet zo dat breuken alleen in 'wetenschappelijke' artikelen gebruikt worden). Voor ik kennismaakte met {{breuk}} gebruikte ik wel eens super- en subscript: ¹/₅ of ²/₃. De eenvoudiger breuken (zoals ¼, ½ en ¾) staan 'gewoon' in Unicode. Richard 3 mrt 2015 15:52 (CET)

PS: buiten het feit dat het daarvoor niet bedoeld heet te zijn, is math in scriptstyle (bijv. $\scriptstyle {\frac {1}{10}}$) ook niet zaligmakend. Het wordt sowieso wat 'vetter'. Richard 3 mrt 2015 15:57 (CET)

\frac en \over zorgen allebei voor een horizontale streep. Het eerste is LaTeX, het tweede is 'platte' TeX en is daarom niet aan te raden, maar het werkt natuurlijk wel. Paul B (overleg) 3 mrt 2015 16:00 (CET)

Je hebt gelijk. De keren dat ik binnen 'math' de schuine deelstreep zag, was die waarschijnlijk gewoon zo ingetikt (want ook dat kan natuurlijk). Richard 3 mrt 2015 16:08 (CET)

In MathJax lijkt overigens in de lopende tekst automatisch een wat kleiner lettertype gebruikt te worden voor breuken. Wellicht dat dat zonder MathJax af te dwingen is door \tfrac te gebruiken (dat i.t.t. \scriptstyle wel precies hiervoor bedoeld is). Paul B (overleg) 3 mrt 2015 16:12 (CET)

Even een testje: \frac: ${\frac {1}{10}}$, \tfrac: ${\tfrac {1}{10}}$, \dfrac: ${\dfrac {1}{10}}$. Paul B (overleg) 3 mrt 2015 16:14 (CET)

Op zich staat het gebruik van sjablonen m.i. enigszins los van het gebruik van LaTeX: binnen de sjablonen zou indien gewenst dan wel noodzakelijk LaTeX toegepast kunnen worden. De sjablonen maken het gebruik van simpele breuken binnen een artikel wel iets eenvoudiger: {{vbreuk|1|2|3}} of <math>1\tfrac{2}{3}</math>. Richard 3 mrt 2015 16:20 (CET)

Ja en nee. De sjablonen zijn op zich eenvoudiger, maar je moet ze kennen naast de normale LaTeX-code. Voor de breuken is dat nog wel te doen, tenzij je er variabelen in wilt gebruiken, dan moet je eigenlijk weer dingen cursief gaat maken. Maar het is nog lang niet zo erg als met de {{math}}-sjabloon, gelukkig. Paul B (overleg) 3 mrt 2015 18:26 (CET)

Daarop reageer ik op mijn beurt met 'ja en nee' ;) Zoals ik al eerder zei: breuken worden (potentieel) niet alleen in wetenschappelijke artikelen gebruikt. Het is dan heel goed mogelijk dat er geen formules in het artikel voorkomen en dat iemand in dat geval voldoende heeft aan de sjablonen. Die iemand heeft op dat moment geen noodzaak tot het kennen van LaTex. Zouden de sjablonen (in het ronde archief) verdwijnen, moet je in zo'n geval wellicht alsnog LaTeX toepassen – ook als het in zo'n geval wellicht 'overkill' is. Als je de sjablonen niet gebruikt – ook prima. Heb je er dan last van dat ze bestaan? Volgens mij niet. Gewoon laten bestaan als je het mij vraagt. Richard 4 mrt 2015 10:01 (CET)

Dat ik er geen last van heb, zal er vooral mee te maken hebben dat ze eigenlijk niet worden gebruikt ({{Breuk}} bestaat al ruim vijf jaar en wordt op 13 artikelen in de hoofdnaamruimte gebruikt). Paul B (overleg) 4 mrt 2015 11:20 (CET)

Beweer je nou dat, als ze in meer artikelen gebruikt zouden worden, je er dan wel last van zou hebben? Lijkt mij vreemd. Het wordt wellicht iets anders als je in hetzelfde artikel zowel de sjablonen als <math> gebruikt, maar als het of-of is zie ik geen probleem. Het (toegegeven korte) lijstje dat je geeft, bestaat niet overwacht vooral uit niet-wetenschappelijke artikelen. Richard 4 mrt 2015 12:12 (CET)

Ik was niet helemaal serieus, maar was wel een beetje verbaasd. Inderdaad, wanneer een artikel geen wiskundige formules bevat, zou het geen groot probleem moeten zijn als deze sjablonen worden gebruikt. Al blijft het zo dat sjablonen in de lopende tekst de bewerkbaarheid altijd verminderen, en je dus altijd de afweging moet maken of de voordelen tegen die nadelen opwegen. Paul B (overleg) 4 mrt 2015 12:32 (CET)

Categoriewijzigingen

Vreemd, JRB voert binnen artikelen over natuurlijke getallen allerlei categoriewijzigingen door. Ik zie nergens overleg, ik zie nergens ook maar enige toelichting en hij reageert in het geheel niet op wat ik op zijn OP schrijf. Ik ga er voorlopig niet van uit dat zijn account is gehacked, maar ik vind dit wel verontrustend. Bob.v.R (overleg) 9 mrt 2015 14:58 (CET)

Ik vond ook de categorisatie van Priemgetal als rij van gehele getallen wat vreemd. Richard 9 mrt 2015 15:05 (CET)

Ik vermoed dat het zijn bedoeling is om elk getaltype waarvoor een OEIS-reeks is, aan de Categorie:Rij van gehele getallen toe te voegen. Het heeft immers geen zin om een apart artikel te maken over bv. de rij van priemgetallen en dat artikel vervolgens die categorie te geven? --BDijkstra (overleg) 9 mrt 2015 15:27 (CET)

Voor priemgetallen niet, maar dezelfde wijziging vond ik in 'Rij van Fibonacci' een stuk logischer overkomen. 'Fermatgetal' zou ik dan weer níét in die categorie opnemen. Richard 9 mrt 2015 15:37 (CET)

Naar aanleiding van dezelfde bewerkingen vroeg ik me af waarom Categorie:Natuurlijk getal niet in Categorie:Geheel getal zit. Nu staat Natuurlijk getal in beiden als hoofdonderwerp, wat mij wat vreemd overkomt. --MichielDMN 🐘 (overleg) 9 mrt 2015 15:52 (CET)

Volgens mij zou natuurlijk getal inderdaad prima onder geheel getal kunnen vallen. Richard 9 mrt 2015 15:58 (CET)

Hmm, eens afwachten waar JRB op uit komt, maar nu is geheel getal een ondercategorie van natuurlijk getal, waar je andersom zou verwachten. Lymantria _overleg 9 mrt 2015 15:59 (CET)

Het is niet gewenst dat dit soort grootschalige wijzigingen in categorie zonder overleg wordt doorgevoerd, en een ervaren gebruiker als JRB weet dat. Hij geeft momenteel zelfs geen toelichtingen bij welke door hem uitgevoerde categoriewijziging dan ook, dit leidt tot wrevel en tot fouten. Zolang JRB zich niet meldt, wil ik niet uitsluiten dat iemand anders op dit moment zijn account gebruikt.

Ik ben met Richardw eens dat je de Rij van Fibonacci inderdaad logisch kan categoriseren als een rij van gehele (feitelijk: natuurlijke) getallen. Bij een priemgetal en een perfect getal is het feit dat je deze getallen in een rij kan zetten een volstrekt niet-essentieel aspect, en dat verandert niet als er iemand een tabel aanlegt van deze getallen. Voor die twee artikelen is er dus geen aanleiding voor een categorisatie als 'Rij van (gehele) getallen'. Bob.v.R (overleg) 9 mrt 2015 16:32 (CET)

Rekengrapje

Een collega van mij schreef onderstaande formules op het bord. Ik weet dat het niet klopt (en waar de fout zit), maar vond het wel een aardig grapje.

$100\ \mathrm {cm}$	$=$	$1\ \mathrm {m}$
$25\ \mathrm {cm}$	$=$	${\frac {1}{4}}\ \mathrm {m}$
${\sqrt {25}}\ \mathrm {cm}$	$=$	${\sqrt {\frac {1}{4}}}\ \mathrm {m}$
$5\ \mathrm {cm}$	$=$	${\frac {1}{2}}\ \mathrm {m}$

Richard 11 mrt 2015 14:02 (CET)

Mijn antwoord daarop:

$100\ \mathrm {cm}$	$=$	$10\ \mathrm {dm}$
$25\ \mathrm {cm}$	$=$	$2,5\ \mathrm {dm}$
${\sqrt {25}}\ \mathrm {cm}$	$=$	${\sqrt {2,5}}\ \mathrm {dm}$
$5\ \mathrm {cm}$	$\approx$	$1,5811\ \mathrm {dm}$

Erik Wannee (overleg) 11 mrt 2015 15:53 (CET)

Waar (uiteraard) dezelfde denkfout achter zit, die op dezelfde manier gecorrigeerd kan worden ;) Richard 11 mrt 2015 16:17 (CET)

Eenvoudige voorstelling van de ruimtetijd

Kan iemand met verstand van natuurkunde naar bovenstaande nieuwe lemma kijken? Is deze manier van presenteren van ruimtetijd OO, onzin of een nuttige toevoeging aan Wikipedia? CaAl (overleg) 5 mei 2015 15:45 (CEST)

Het artikel is inmiddels voorgedragen voor verwijdering. Enige feedback van gebruikers met voldoende kennis van de ruimtetijd zou fijn zijn. CaAl (overleg) 11 mei 2015 10:38 (CEST)

Het aangedragen idee, vermenigvuldig de tijd-as met c, waardoor ruimtetijd-problemen tot ruimteruimte-problemen worden herleid, is theoretisch en didactisch waardevol. Een nette uitwerking daarvan naar de relativistische formules is goed verdedigbaar als onderwerp in een encyclopedie. Wel zou ik voor de titel van het lemma gaan in de richting van Ruimtetijd (Minkowski) – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door T.vanschaik (overleg · bijdragen)

Het vermenigvuldigen met c is zeer gebruikelijk en voor de hand liggend, en lijkt me geen reden om een apart artikel te handhaven. Het 'nieuwe' lijkt hem erin te zitten dat de tijdas altijd loodrecht op de ruimte-as wordt gehouden. Paul B (overleg) 11 mei 2015 18:58 (CEST)

Dat 'nieuwe' doet bij mij GOO-bellen afgaan. Of vergis ik me dan? Richard 11 mei 2015 19:25 (CEST)

Het artikel stelt dat het gebaseerd is op de uiteenzetting die Brian Greene in van zijn boeken geeft. Dan is het dus al gepubliceerd, en nog door een gezaghebbend wetenschapper ook (zij het in een populairwetenschappelijke publicatie). Paul B (overleg) 11 mei 2015 19:42 (CEST)

Ongeacht hoe origineel of nuttig deze manier van presenteren is, als het nergens gebruikt wordt is het niet relevant. --BDijkstra (overleg) 11 mei 2015 20:53 (CEST)

Maar dat weten we van allerlei 'Lijsten van' toch ook niet? Apdency (overleg) 11 mei 2015 21:04 (CEST)

Een 'Lijst van' is een encyclopedisch redactieding waarin relevante onderwerpen genoemd worden. Het gaat hier om een artikel over een onderwerp. Als er geen publicaties zijn waarin deze manier van presenteren gebruikt wordt, dan is het artikel toch niet relevant voor WP? BDijkstra (overleg) 12 mei 2015 10:33 (CEST)

Deze manier van presenteren zou uit het in het artikel genoemde boek van Brian Greene afkomstig zijn, en wordt dus op zijn minst in één publicatie gebruikt (al zou ik er graag dat boek even naast leggen - ik vind persoonlijk het huidige artikel nog niet uitblinken in helderheid). Men kan zich afvragen of één publicatie voldoende is. Paul B (overleg) 12 mei 2015 10:39 (CEST)

Ik heb het boek er naast gehouden. De hier gepresenteerde constructies zijn er niet in terug te vinden. Het betreft hier eigen onderzoek, gebaseerd op een vermoedelijk onjuiste interpretatie van teksten uit een populair-wetenschappelijk boek. Dit hoort in een encyclopedie niet thuis.Marko223

Wist je dat ... Uranus de eerst ontdekte planeet buiten de Aarde is?

Sinds 2007 ... Nee dat wist ik nog niet, want het is de grootste onzin. Tenzij bedoeld wordt dat Mars, Saturnus en Jupiter al sinds mensenheugenis bekend zijn, en dus niet behoefden te worden "ontdekt". En de nuancering dat Venus en Mercurius als binnenplaneten kennelijk niet meetellen. Dit zijn vijf planeten die met het blote oog in de hemel zichbaar zijn. Wie niet blind is ziet elke dag een zesde planeet van onze Zon, wellicht zonder het te beseffen. Resteert twee reuzen op grote afstand Uranus, Neptunus en voorheen Pluto, thans sinds 2006 een dwergplaneet. Een dergelijke nuancering is misplaatst in een portaal (het portaal Heelal). – Maiella (overleg) 14 mei 2015 01:57 (CEST)

Als het de grootste onzin is - wat ik helemaal met je eens ben - waarom schrijf je dit dan? Erik Wannee (overleg) 14 mei 2015 08:32 (CEST)

Vreemd 'Wist-je-datje' inderdaad in dat Portaal:heelal. Bedoeld is wellicht dat Uranus de eerste planeet is die sedert de uitvinding van de telescoop is ontdekt, zoals het wel correct in het artikel Uranus staat. -rikipedia (overleg) 14 mei 2015 11:59 (CEST). P.S. Ik heb het maar aangepast. -rikipedia (overleg) 14 mei 2015 12:22 (CEST)

Mijn dank. – Maiella (overleg) 19 mei 2015 23:21 (CEST)

Traumatic acid

Weet iemand wat de juiste Nederlandse vertaling is van het Engelstalige "Traumatic acid"? Zowel "Traumazuur" als "Traumatisch zuur" geven geen duidelijk zoekresultaten op Google. Of bestaat er geen Nederlandse woord voor. PieterJanR (overleg) 22 mei 2015 09:20 (CEST)

Volgens mij is het traumatinezuur. Itsme (overleg) 22 mei 2015 09:33 (CEST)

Volgens mij heeft Itsme gelijk. Overigens roept traumatisch zuur bij mij associaties met een traumatische ervaring op en traumazuur, met een traumahelikopter ;) Richard 22 mei 2015 11:52 (CEST)

Op deze pagina (en de drie daarop volgende pagina's) zijn nog meer van dergelijke curieuze, en vaak onbedoeld grappige, namen voor moleculen verzameld, waaronder erotic acid (verkeerde spelling van orotic acid), fucitol, spamol, antipain, cummingtonite en arsole. Itsme (overleg) 22 mei 2015 17:16 (CEST)

een zuivere munt, een zuivere dobbelsteen

In het lemma zuiver (statistiek) ontbreekt vermelding van een zuivere munt (kruis of munt) en een zuivere dobbelsteen. Of moet ik dit zien als het verschil tussen kansrekening en statistiek? Zodat wellicht het lemma Zuiver (kansrekening) ontbreekt. Gaarne uw commentaar. – Maiella (overleg) 27 mei 2015 00:41 (CEST)

Ik zie zelf niet heel veel in een artikel "zuiver (kansrekening)": een onzuivere dobbelsteen is simpelweg een dobbelsteen die niet zo is geconstrueerd als je van een dobbelsteen mag verwachten, en die dus geen homogene verdeling geeft. 'Zuiverheid' is dan eerder een eigenschap van die dobbelsteen dan dat het een staand begrip in de waarschijnlijkheidsrekening of de statistiek is. De interwiki's van het artikel lijken me wel nogal rommelig. De in het Duitse artikel vermelde 'Trend' heeft wel te maken met wat in het Nederlandstalige artikel wordt beschreven, maar is beslist niet hetzelfde. Paul B (overleg) 27 mei 2015 01:07 (CEST)

Het lemma vermeldt dat elke dobbelsteen in de praktijk onzuiver is. En door slijtage wordt dat nog erger, bijvoorbeeld in een automaat die dezelfde fysieke dobbelsteen telkens opnieuw werpt (dat is heel simpel) en uitleest (patroonherkenning). M.i. is een zuivere dobbelsteen alleen te realiseren d.m.v. van een digitale toevalsgenerator. – Maiella (overleg) 27 mei 2015 01:15 (CEST)

De enige echt zuivere 'dobbelsteen' zou gebruik moeten maken van een fysisch toevalsproces, zodat de resultaten echt toevallig zijn en niet 'slechts' pseudo-random. Daarvoor bestaan daadwerkelijk apparaten, die gebruikmaken van bijv. radioactief verval of thermische ruis. Digitale algoritmes kunnen onverwachte problemen hebben. De meest gênante problemen zullen er inmiddels wel uit zijn, maar een spectaculair en klassiek voorbeeld van een generator van niet-zo-heel-toevallige getallen staat als animatie op en:Linear congruential generator#Advantages and disadvantages of LCGs. Paul B (overleg) 27 mei 2015 01:53 (CEST)

Je hebt gelijk. Een digitale toevalsgenerator is al snel pseudo-random. – Maiella (overleg) 27 mei 2015 02:15 (CEST)

Nulpuntsenergie

Met deze bewerkingen stelde ik een zinsnede ter discussie die zo onduidelijk is, dat hij mijns inziens als ongewenst beschouwd moet worden. Wie iets van nulpuntsenergie weet, kan ongetwijfeld duidelijk maken welke van de mogelijke interpretaties juist of het meest juist is. Uw wijziging daar, of uw mening op Overleg:Nulpuntsenergie#Variatie in de energie of in de schattingen? is welkom. 82.171.6.217 27 mei 2015 00:12 (CEST)

Gekopieerd/verplaatst vanuit OverlegGewenst. – Maiella (overleg) 27 mei 2015 00:54 (CEST)

E-nummer bij elementen

Overgehaald vanaf de algemene helpdesk

Een reeks elementen hebben een E-nummer. (Bijvoorbeeld, goud, zilver, aluminium, koolstof, zoals te zien is op Lijst van E-nummers). Is het een idee om aan de 'Infobox element' het veld E-nummer toe te voegen, net als bij 'Infobox chemische stof' (bijvoorbeeld bij Amarant (kleurstof))? Ik kan geen goed argument bedenken waarom bij het ene wel, en het andere niet. Mvg, Timelezz (overleg) 8 apr 2015 16:20 (CEST)

Ik denk dat de genoemde elementen de pech hebben dat ze elementen zijn. Als voedingsstof is bijvoorbeeld de stof koolstof toegestaan en heeft daarom een E-nummer. Dat koolstof een elementaire stof is, staat daar op zich los van. Niettemin: het idee om mogelijkheden/parameters die de {{infobox chemische stof}} kent waar (mogelijk) van toepassing toe te voegen aan de {{infobox element}} lijkt mij een goed plan. Een element kan ook een stof zijn. Mogelijk is E-nummer niet eens de enige van die mogelijkheden/parameters. Richard 8 apr 2015 16:29 (CEST)

Wil iemand mij daarbij assisteren? Ik heb dat nog nooit gedaan en als we meerdere parameters gaan gebruiken heb ik graag wat overleg welke dat zijn. Mvg, Timelezz (overleg) 8 apr 2015 23:57 (CEST)

Wellicht is overleg over 'wat willen we er uiteindelijk in krijgen' een goede eerste stap. Die discussie zou ik zelf alleen niet hier, maar (bijvoorbeeld) in het Wikipedia:Café Exact aanzwengelen. Richard 9 apr 2015 14:48 (CEST)

Einde overgehaalde gedeelte

Vanuit een breder perspectief: waarom staat er bv. op Helium wel een {{infobox element}} maar geen {{infobox chemische stof}}? Zou het handig zijn om een {{infobox elementaire stof}} te hebben? --BDijkstra (overleg) 9 apr 2015 16:17 (CEST)

Daar stip je iets aan waar ik (heel kort) ook aan gedacht heb: je kunt op één pagina natuurlijk meerdere infoboxen gebruiken. Wat daar tegen pleit (en dat is waarom ik mijn gedachtegang die kant op afgebroken heb) is dat een infobox, en zeker dit soort infoboxen, nogal lang kunnen worden. Een te lange infobox schiet zijn doel soms al een beetje voorbij, laat staan als er twee staan.

Een gecombineerde infobox zou kunnen, maar dan komt er waarschijnlijk heel veel overlap tussen de diverse infoboxen. Richard 9 apr 2015 16:22 (CEST)

De vraag is vooral welke parameters er nog meer in moeten komen. Als ik gluur bij onze Engelstalige buren dan gebruiken ze daar een en:Template:Chembox met 'Section subtemplates'. Ik weet niet of het wenselijk is om het roer zo om te gooien. Maar ben wel benieuwd welke andere parameters er in de infobox element toegevoegd moeten worden, die er nu nog niet in staan. Of houden we het bij enkel E-nummer? Mvg, Timelezz (overleg) 15 apr 2015 23:52 (CEST)

Zoiets zei ik eigenlijk op 8 april al. Laten we eerst eens een overzicht maken van de parameters die beide infoboxen kennen:

Infobox element

Infobox chemische stof

Afbeelding Bijschrift Naam Symbool Atoomnummer Groep Periode Blok Reeks Kleur Atoommassa Elektronenconfiguratie Oxidatietoestanden Elektronegativiteit Atoomstraal Ionisatiepotentiaal1 Ionisatiepotentiaal2 Ionisatiepotentiaal3 Dichtheid Hardheid Smeltpunt Kookpunt Sublimatiepunt Tripelpunt Aggregatietoestand Smeltwarmte Verdampingswarmte vdWstraal Kristalstructuur Molair volume Dampdruk Geluidssnelheid Specifieke warmte Weerstand Warmtegeleiding

Naam afbeelding1 onderschrift1 afbeelding2 onderschrift2 afbeelding3 onderschrift3 afbeelding4 onderschrift4 Formule Molgewicht SMILES InChI IUPAC AndereNamen CAS EINECS EG VN PubChem Beschrijving Vergelijkbaar AfbWaarsch TekstWaarsch Rzinnen EUHzinnen Szinnen Carcinogeen Hygroscopisch Omgang Opslag ADR MAC LethaalRat LethaalKonijn LethaalMuis LethaalKip LethaalMens Aggregatie Kleur Dichtheid Smeltpunt Kookpunt Sublimatiepunt Vlampunt Zelfontbranding Dampdruk Brekingsindex Oplosbaarheid GoedOplIn MatigOplIn SlechtOplIn OnoplIn Dipoolmoment LogPow Viscositeit Kristalstructuur fG0g fG0l fG0s fH0g fH0l fH0s S0g S0l S0s Cpm0 Evenwicht KlassiekeAnalyse Spectra NutrientType Essentieel Voorkomen ADI AdditiefType E-nummer

Volgens mij kent 'infobox element' weinig parameters die niet geïmplementeerd zouden kunnen worden in 'infobox chemische stof'. Er zit uiteraard een stukje overlap, maar niets dat elkaar in de weg zit. Volgens mij zou het technisch mogelijk moeten zijn alle parameters die 'infobox element' ondersteunt in 'infobox chemische stof' te implementeren, waardoor een infobox ontstaat die 'alles' kan. Richard 16 apr 2015 10:58 (CEST)

ping Romaine. ed0_verleg 16 apr 2015 13:03 (CEST)

Hoewel ze elkaar wellicht niet in de weg zitten is er denk ik een wezenlijk verschil tussen elementen en chemische stoffen. Elementen zijn de zuivere atomen, terwijl de chemische stoffen gaat over moleculen in allerhande combinaties. Infobox element bevat bovendien het periodiek systeem der elementen, wat niet relevant is voor de chemische stoffen. Verder zit Infobox chemische stof tegen de maximale grote van parameters aan en daar wil ik eigenlijk niet nog meer in gaan samenvoegen. Romaine (overleg) 16 apr 2015 13:11 (CEST)

Elementen zijn ook (chemische) stoffen. "Wezenlijk verschil" / maken van dit onderscheid hier is w.m.b. niet juist. Artikelen kunnen wel gesplitst worden in element (als onderdeel van alle elementen) en element als chemische stof, in artikel zelf of naar twee artikelen. BlueKnight 16 apr 2015 13:35 (CEST)

Dus? Timelezz (overleg) 5 mei 2015 15:52 (CEST)

Zie mijn voorstel van 17 april 21:39 in subkopje. Niemand lijkt daar tegen te zijn tot nu toe? Als er geen verdere bezwaren zijn dan zou je die aanpak kunnen volgen? BlueKnight 5 mei 2015 16:26 (CEST)

Als het mogelijk is om de 'Infobox element' uit te breiden met relevante velden uit 'Infobox chemische stof' dan hoeven er in artikelen geen infoboxen te worden gestapeld. En velden in de infobox die niet worden gevuld, worden ook niet weergegeven, en staan dus niet 'in de weg'. Bob.v.R (overleg) 5 mei 2015 21:06 (CEST)

Dan moet eerst bepaald worden wélke velden relevant zijn. En zo zijn we per saldo nog geen stap verder dan op 8 april j.l. Richard 6 mei 2015 12:23 (CEST)

Ze staan "niet in de weg" maar dat is niet het punt. Het punt is of die velden wel in die context thuishoren. Voeding is een heel andere tak van wetenschap dan chemie, parameters uit beide takken onder elkaar vermelden komt vreemd, geforceerd over. Tegen het opsplitsen van een artikel over een element naar element als chemische stof en element als voedingsstof zijn er geen bezwaren voor zover ik zie? Het is ook een meer gebruikelijke praktijk. BlueKnight 7 mei 2015 22:13 (CEST)

Het essentiële verschil tussen verbindingen en elementen op dit niveau ontgaat mij ook, maar Romaine heeft een punt wat betreft de maximale omvang van de infobox chemische stof. Het inbouwen van een aantal parameters uit infobox chemische stof in die van elementen - onder dezelfde namen zodat toekomstig mergen van de twee relatief simpel blijft - moet niet al te lastig zijn. Welke wel en welke niet meegenomen moeten worden is niet zo belangrij: ik meen dat Wikipedia een groeimodel heeft, dus de actie nu voor de E-nummers kan in de toiekomst nog een keer of wat herhaald worden voor ????. Zo moeilijk / onmogelijk is dat nu ook weer niet, hooguit wat pielen op de vierkante millimeter. T.vanschaik (overleg) 11 mei 2015 10:23 (CEST)

_

Voor een mogelijk voorbeeld: Wijzig bij het lemma Goud de sjabloonkop "Infobox element" in "Gebruiker:T.vanschaik/Kladblok". Alleen in preview bekijken, niet opslaan!T.vanschaik (overleg) 13 mei 2015 11:59 (CEST)

Bij geen verdere reactie ga ik het voorbeeld zoals op mijn kladblokpagina staat overzetten naar het sjabloon "Infobox element". T.vanschaik (overleg) 20 mei 2015 16:19 (CEST)

"Gemengde zaken" wijzigen in "voeding" want meer concreet en to the point? Periodiek systeem is niet zo interessant/relevant bij artikelen over element als stof in voeding, dus evt optie voor aan/uitzetten toevoegen? BlueKnight 20 mei 2015 16:38 (CEST)

Voor een element is het juist makkelijk om "gemengde zaken" te gebruiken, zodat niet voor elk type toepassing een nieuw kopje gemaakt hoeft te worden.T.vanschaik (overleg) 21 mei 2015 10:00 (CEST)

Het sjabloon aangepast naar bovenstaand voorbeeld. T.vanschaik (overleg) 1 jun 2015 17:39 (CEST)

Isotopen

Elementen komen voor als verschillende isotopen, waar de isotopen in chemische stoffen (over het algemeen) niet van belang zijn? Stratoprutser (overleg) 16 apr 2015 18:07 (CEST)

Omdat dit offtopic is een apart kopje gemaakt. Antwoord op gestelde vraag: zwaar water. "Over het algemeen" vind ik iets te kort door de bocht maar als je alles platslaat dan is het inderdaad niet van belang. Over platslaan: het maakt bij uranium veel uit (in economisch en productietechnische opzicht) welke isotoop je hebt, er wordt daar moeite gedaan om uranium-isotopen van elkaar te scheiden (verrijkt uranium). Misschien is het "chemisch" niet van belang, maar er wordt wel veel werk van gemaakt. Kun je aangeven waarom je over isotopen begint in kader van bovenstaande discussie? Oh wacht, als een (mogelijk) argument om bij elementen infobox chemisch stof niet te gebruiken, klopt dat? BlueKnight 16 apr 2015 21:47 (CEST)

Sorry, was dat niet duidelijk? Inderdaad. Stratoprutser (overleg) 17 apr 2015 09:26 (CEST)

Jouw bijdrage heeft me wel aan denken gezet: één element wordt in de praktijk meerdere keren beschreven zoals bij uranium hierboven maar dan als isotopen. Waarom zouden elementen niet ook meerdere keren beschreven kunnen worden: als een artikel in de reeks zoals in periodiek systeem beschreven en als een artikel over de toepassing van betreffende element in voeding. In het eerste geval kan infobox elementen gebruikt worden en in tweede geval infobox chemische stof. Hoe kijk je hiertegenaan? Mvg, BlueKnight 17 apr 2015 21:39 (CEST)

IJzer (voeding) / Goud (voeding)

In antwoord op een vraag van Timelezz op "mijn" overlegpagina welke titel een artikel over goud in voeding dan wel niet zou moeten krijgen ([1]): ik zou zelf voor goud (voeding) gaan, dit in lijn met ijzer (voeding), zie ook de eerder gevoerde discussie op overlegpagina van laatstgenoemde artikel. Met vriendelijke groet, BlueKnight 9 mei 2015 14:34 (CEST)

De noodzaak van een apart artikel ontgaat me nogal. 'Goud' in voeding is elementair (blad)goud, dat niet of nauwelijks in het lichaam wordt opgenomen en ook niet noodzakelijk is voor het functioneren. Daarmee zal zo'n artikel nooit meer dan een paar regels worden. Dit in tegenstelling tot 'ijzer' dat altijd als verbinding of zout wordt opgenomen en wél essentieel is. Verder hebben we bij vele andere niet-essentiële (hulp)stoffen in voeding ook geen aparte artikelen voor het gebruik in voeding: karmijn, azoverbinding, natriumwaterstofsulfaat, etc. Bij sommige andere elementen is er nog wel iets voor te zeggen omdat ze wel essentieel zijn in de voeding (het al bestaande ijzer bijvoorbeeld, maar wellicht ook calcium, natrium, kalium, zink, fosfor). Maar om artikelen nu alleen maar op te splitsen omdat de infoboxen wat complicaties veroorzaken, lijkt me niet wenselijk. Paul B (overleg) 9 mei 2015 15:28 (CEST)

Dus in het geval van Goud een subkopje 'in voeding'. Helder. Zou een redirect van Goud (voeding) naar dat kopje wenselijk zijn? Mvg, Timelezz (overleg) 9 mei 2015 23:41 (CEST)

Dat lijkt me niet zinvol. Ik verwacht niet dat mensen zelf deze zoekterm zullen intikken, en er zijn ook geen links die nu naar Goud (voeding) verwijzen en die ge-redirect zouden moeten worden. En we moeten niet een dergelijke pagina maken alleen omdat hij van ijzer nu eenmaal ook bestaat. Dan zouden we ze moeten maken van het complete periodiek systeem, zoals Plutonium (voeding), en dat is natuurlijk onzin. Erik Wannee (overleg) 11 mei 2015 08:51 (CEST)

Een pagina Element (voeding) is alleen relevant voor die mineralen die erkend zijn als essentieel mineraal of spoorelement en mogelijk ook voor die spoorelementen waarvan er aanwijzingen zijn voor een fysiologische functie maar die (nog?) niet algemeen erkend worden als nutritioneel belangrijk, zoals vanadium en rubidium. Goud valt daar inderdaad niet onder. Itsme (overleg) 11 mei 2015 12:49 (CEST)

Erik Wannee. Ik noemde Goud (voeding) niet omdat goud nu eenmaal bestaat. Maar omdat het een stof is die door de EU goedgekeurd is additief in voedingsmiddelen. Plutonium is geen goedgekeurd voedingsadditief Mvg, Timelezz (overleg) 11 mei 2015 12:52 (CEST)

Aha! Begrepen. Gelukkig is plutonium niet toegestaan . Verder lijkt me de voorgestelde rd nog steeds niet echt zinvol. Maar uiteraard kan goud wel opgesomd worden in lijstjes van toegestane voedingsadditieven. En er zou een regeltje aan gewijd kunnen worden in het artikel over goud. Maar daarbij zou ik het laten. Erik Wannee (overleg) 11 mei 2015 15:47 (CEST)

Oké. Bedankt voor jullie input. Mvg, Timelezz (overleg) 11 mei 2015 23:40 (CEST)

:=

Op het lemma gelijkteken wordt het symbool [:=] geïntroduceerd zonder explicatie en zonder interne link (een interne link geeft praktische problemen u welbekend). Ik heb dit aldaar op de overlegpagina aan de orde gesteld. – Maiella (overleg) 1 mei 2015 17:29 (CEST)

Dan zal ik dáár reageren ;) Richard 1 mei 2015 17:35 (CEST)

Ethylgroep

Kan iemand die iets kent van scheikunde zich eens buigen over Ethylgroep? Eerst wijzigt een anoniem het aantal waterstofatomen en daarna een nieuwe rode medewerker: zie hier. Ik ken er niks van, maar het lijkt me niet pluis. Bedankt,--Queeste (overleg) 6 jun 2015 13:52 (CEST)

Intussen heeft de rode gebruiker het zelf terug gecorrigeerd, zal dus wel in orde zijn.--Queeste (overleg) 6 jun 2015 13:55 (CEST)

Wat een puinhoop. Nou ja, 5 is inderdaad correct. Paul B (overleg) 6 jun 2015 14:01 (CEST)

Zwakke kernkracht

Graag correctie/verduidelijking, zie Overleg:Zwakke kernkracht. Wammes Waggel (overleg) 1 jul 2015 19:10 (CEST)

Nieuwe IUPAC-regels

Deze anonieme edit bracht me tot de volgende vraag: hoe gaan wij om met de nieuwe IUPAC-regels? Er zijn bijv. ook veel afbeeldingen met daarop een naam volgens de oude regels. Wikiwerner (overleg) 1 jul 2015 20:35 (CEST)

Is dat nieuw? Volgens mij heb ik zulke namen al veel vaker gezien, en deze 'draft' uit 2004 gebruikt ze al: [2]. Met afbeeldingen zie ik geen groot probleem: zolang een gebruikelijke naam wordt getoond, is er niet veel aan de hand, denk ik. En ik vermoed dat het gebruik van die 'nieuwe' regels slechts langzaam zal toenemen: wetenschappers zijn nogal conservatief. Zolang de kcal/mol nog in algemeen gebruik is in aanzienlijke delen van de scheikundige gemeenschap, denk ik niet dat we massaal gebruikelijke namen als '1-butanol' moeten gaan wijzigen in 'butaan-1-ol' (behalve waar het anders echt wel wat onduidelijk wordt, zoals bij 'cyclohex-2-een-1-ol'). Die wijziging die je noemt, kan wat mij betreft worden teruggedraaid, waarbij we dan wél de 'entry' voor 'IUPAC-naam' in de infobox aan moeten passen naar wat nú de IUPAC-naamgeving is. Maar ik ben geen scheikundige van opleiding, en wellicht zijn er echte chemici die er iets anders van vinden. Paul B (overleg) 1 jul 2015 21:01 (CEST)

Alvast  Uitgevoerd zoals je aangeeft. Verdere inbreng is welkom. Wikiwerner (overleg) 1 jul 2015 21:33 (CEST)

Vernetten?

Zie dit NL artikel: Crosslinker. Het linkt naar het Engelse en:Cross-link. Blijkbaar is het daarvan afgeleid. In het Duits is het de:Vernetzung (Chemie). Er is een Nederlands woord in VanDale (papier) gedefinieerd, vernetting: een polymere keten door dwarsverbindingen omvormen tot een driedimensionale netwerkstructuur. Voor deze Engelsklinkende titel bestaat dus blijkbaar/misschien een Nederlandstalig equivalent.

Wat betreft het gebruik op NL:wiki, vernet wordt gebruikt bijvoorbeeld hier: [3]. Het woord crosslinker wordt gebruikt hier: Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Crosslinker.

Ik zou de titel van het artikel kunnen veranderen in Vernetten, maar er zijn misschien een aantal chemici die hier een mening over hebben qua professioneel gebruik en welke term de lading het beste dekt. --VanBuren (overleg) 1 jul 2015 22:20 (CEST)

De term is mij volslagen onbekend. Nou ben ik van opleiding geen chemicus maar fysicus en lees ik beroepsmatig vooral Engelstalige literatuur. En ik tref het woord zowaar wel aan in Nederlandstalige boeken op Google Books. Het woord 'vernetter' kom ik overigens niet echt tegen, dus er zal bij hernoeming wat aan de inleiding van het artikel moeten worden gesleuteld, waarbij dan de nadruk op het proces komt te liggen in plaats van op de moleculen die erbij betrokken zijn. Paul B (overleg) 1 jul 2015 22:55 (CEST)

Even gegoogled, 10 hele secondes: "crosslink" geeft als suggestie "crosslink scheikunde". Doorklikken geeft: onder andere op de eerste pagina meteen een aantal scheikundeboeken voor de middelbare school, etc. Het begrip zelf is in de Engelstalige literatuur ontwikkeld, en vervolgens als begrip inclusief de naam ongewijzigd overgenomen in het Nederlandse wetenschappelijk chemische jargon. Daarbij wordt niet alleen gebruik gemaakt van het begrip maar worden ook afgeleide woorden als crosslinken gebruikt. Het laatste wordt vervolgens als een gewoon Nederlands werkwoord vervoegd, inclusief verleden tijd en voltooid (gecrosslinkt) en tegenwoordig deelwoord (crosslinkende). Mijns inziens betekent het hernoemen van "Crosslinker" naar "Vernetter" een vorm van taalpurisme die geen recht doet aan het internationaal ontwikkelde begrippenapparaat dat de laatste decennia vooral een engelstalige basis heeft en daarnaast het anglicisme verruild voor een germanisme. – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door T.vanschaik (overleg · bijdragen)

Dank voor je reactie, Inderdaad geeft googlesearch voor 'crosslink + scheikunde' een aantal voorbeelden van het gebruik van crosslink in de Nederlandse taal. Onder andere deze link: [wp.digischool.nl/scheikunde/files/2008/12/polymeren1.ppt]. De term vernetten kom ik daar ook tegen, en ook brugverbinding. Wat ik wel "raar" vind is het gebruik van crosslinker, waarom niet gewoon crosslink. We hebben het ook in wikiartikelen over een link naar andere artikelen, niet over een linker. Ik stel dan ook voor de titel te veranderen naar Crosslink, en vernetten door te verwijzen. --VanBuren (overleg) 3 jul 2015 12:42 (CEST)
PS: de opmerking over "taalpurisme" is kortzichtig, vernetten is een gewoon Nederlands woord dat in VanDale (papier) staat, namelijk: "vernetten": een polymeerketen door dwarsverbindingen omvormen tot een driedimensionale netwerkstructuur. --VanBuren (overleg) 3 jul 2015 14:32 (CEST)

Eens met VanBuren over het Nederlandse vernetten. Overigens is er wel een (weliswaar subtiel) verschil tussen een "linker" (iets wat voor een binding zorgt) en een "link" (de binding zelf). Groucho NL _overleg 3 jul 2015 16:12 (CEST)

Ik heb een poging gedaan dat verschil in de artikelen tot uitdrukking te laten komen, maar ik weet niet of dat helemaal gelukt is. Paul B (overleg) 3 jul 2015 16:45 (CEST)

Ik heb geprobeerd het woord 'crosslinker' te vermijden. Het een typisch Engels woord, er een -er achter plakken. En dan is er wat Groucho schrijft: met "linker" wordt een molecule bedoeld die "voor een binding zorgt", maar dan blijft toch de vraag of de molecule zelf de verbinding is (als een brugverbinding) of dat de molecule ervoor zorgt dat andere moleculen binden. (Mijn scheikundekennis is inderdaad niet voldoende…) Een omschrijving zou dat helder moeten kunnen maken. VanBuren (overleg) 3 jul 2015 19:08 (CEST)

Je kunt het woord niet echt vermijden tenzij je steeds een onhandige omschrijving wilt gebruiken, of het woord 'vernetter' wilt invoeren. In de praktijk doet een crosslinker vaak de beide dingen die je noemt: hij zorgt ervoor dat twee macromoleculen verbonden raken en wordt vervolgens zelf onderdeel van die verbinding (hier niet bedoeld als verbinding (scheikunde) maar in de gewone betekenis). Die 'brug' tussen de twee delen van het nu samengestelde molecuul is dan de crosslink. Dus bij vulkanisatie werkt zwavel als crosslinker, en bestaan de crosslinks uit zwavelketens. Paul B (overleg) 3 jul 2015 19:25 (CEST)

Cumylgroep

Dit lemma beschrijft niet een cumylgroep, afgeleid van cumeen, maar een groep die is afgeleid van p-cymeen. Het plaatje heet echter Cumylgroep.png. Zie ook Overleg:Cumylgroep. Is er iemand met een juist plaatje? Wikiwerner (overleg) 3 jul 2015 14:07 (CEST)

Als ik je goed begrijp dan is volgens jou de artikeltekst onjuist. Klopt dat? Is het in dat geval een idee om het stapsgewijs aan te pakken: eerst zorgen voor een correcte artikeltekst, en daarna zoeken naar het juiste plaatje? Bob.v.R (overleg) 3 jul 2015 14:38 (CEST)

Ja, dat klopt. Ik heb alvast de tekst aangepast. Wikiwerner (overleg) 3 jul 2015 15:43 (CEST)

Aha, dit maakt voor mij de situatie in ieder geval duidelijker! Ik zie dat de aanwezige figuur is gemaakt door Capaccio. Misschien ziet hij kans om een tweede figuur te maken, zonder de H₃C-groep? Bob.v.R (overleg) 3 jul 2015 16:22 (CEST)

Ai, hij is gestopt met Wikipedia. Bob.v.R (overleg) 3 jul 2015 16:24 (CEST)

Ik zie nu dat het plaatje een .png-bestand is. Ik kan wel met Paint de methylgroep eraf halen. Hoe krijg ik die vervolgens in Commons? Wikiwerner (overleg) 3 jul 2015 18:38 (CEST)

Links onder 'Hulpmiddelen' staat een button 'Bestand uploaden'. Bob.v.R (overleg) 3 jul 2015 18:45 (CEST)

Suggestie: pas dan ook de lengte/breedte verhouding aan, zodat er niet een figuur ontstaat met een 'kale ruimte' aan de linkerkant. Bob.v.R (overleg) 3 jul 2015 18:48 (CEST)

 Uitgevoerd - Het oude plaatje staat in de weg. Daarom heb ik het plaatje een iets andere naam gegeven. Het oude plaatje heb ik genomineerd voor hernoeming. Bedankt voor de hulp! Wikiwerner (overleg) 3 jul 2015 21:58 (CEST)

Mooi gedaan! Goed weekend, Bob.v.R (overleg) 3 jul 2015 22:37 (CEST)

Ehmmm... je kunt van een plaatje toch een nieuwe versie uploaden, of vergis ik me? Richard 6 jul 2015 10:06 (CEST)

Dat lukte niet, want toen ik mijn plaatje wilde uploaden, zei Commons dat de naam, "Cumyl-group.png", al in gebruik is. Ook is de nieuwe naam: "Cumyl group.png" beter Engels. Maar voor een volgende keer: hoe maak ik een nieuwe versie aan? Wikiwerner (overleg) 6 jul 2015 13:02 (CEST)

Om van een bestaand plaatje een nieuwe versie te kunnen uploaden, moet je in commons op de pagina van de afbeelding gaan staan. Dan staat onder de bestandsgeschiedenis een link Een nieuwe versie van dit bestand uploaden. Ik zie echter dat jij op Commons nog een 'nieuwe gebruiker' bent. Wellicht heb je deze mogelijkheid op dit moment nog niet. Richard 6 jul 2015 14:27 (CEST)

Dit was inderdaad mijn eerste actie op Commons, maar dat knopje zit er wel. Wederom bedankt. Voor het plaatje van Capaccio had ik een hernoemingsverzoek ingediend; dit is uitgevoerd. De achtergebleven redirect heb ik naar mijn plaatje laten verwijzen. Wikiwerner (overleg) 6 jul 2015 15:05 (CEST)

Zoiets dacht ik al, want ook in de oudere versies van de pagina kwam ik het gecorrigeerde plaatje tegen ;) Richard 6 jul 2015 15:28 (CEST)

Wist je dat

Op de hoofdpagina van 5 augustus staat een "weet je dat" over Archimedes. Er staat dat hij Eureka riep bij de ontdekking van zijn wet. Dat lijkt me niet juist; hij riep Eureka omdat hij het principe achter die wet had ontdekt, maar die was er toen nog niet. Is er wellicht een andere manier om dat aan te geven?Ceescamel (overleg) 5 aug 2015 12:35 (CEST)

Ik heb hem hier en hier aangepast. Is hij zo goed? Wie het beter weet mag het ook rechtstreeks aanpassen. Ymnes (overleg) 5 aug 2015 13:06 (CEST)

Prima.Ceescamel (overleg) 5 aug 2015 15:21 (CEST)

Ganymedes

In de weetjesstal van 13 augustus 2015 wordt Ganymedes (maan) genoemd. In dat artikel staat onder meer he volgende: "

""Het oppervlak van Ganymedes is een ruwweg gelijke mengeling van twee soorten terrein: zeer oude, zwaar bekraterde gebieden en wat jongere (maar nog steeds oeroude) lichte gebieden. Hun oorsprong heeft duidelijk een tektonische oorsprong; de korst van Ganymedes lijkt opgedeeld in gescheiden platen, die net zoals de tektonische platen van de aarde in staat zijn zich onafhankelijk te verplaatsen en die met elkaar wisselwerken op breuklijnen. Eigenschappen herinnerend aan oude lavastromen zijn ook waargenomen. In dit opzicht kan Ganymedes misschien beter met de Aarde vergeleken worden dan met de planeten Venus en Mars, ook al is er geen bewijs van recente tektonische activiteit. Gelijkaardige ribbels en groeven komen ook voor op Enceladus, Miranda en Ariel. De donkere gebieden zijn dan weer meer gelijkwaardig aan Callisto. Beide typen terrein zijn overvloedig bedekt met kraters. De dichtheid van de kraters suggereert dat de leeftijd ongeveer 3,5 miljard jaar is, ongeveer hetzelfde als onze maan. Kraters overlappen de groeven en de groeven doorsnijden de kraters, wat aangeeft dat de groeven ook vrij oud zijn. Relatief jonge kraters met stralen van uitgeworpen materiaal zijn ook zichtbaar. In tegenstelling tot de situatie op onze maan en op Mercurius zijn de kraters echter vrij vlak en missen ze ringvormige bergen en verzakkingen in het centrum. De oorzaak hiervan is waarschijnlijk de relatief zwakke structuur van de ijskorst van Ganymedes. Deze kan zich in de loop van de geologische tijd bewegen en daarmee het reliëf uitvlakken. Zeer oude kraters waarvan het reliëf volledig verdwenen is staan bekend als palimpsesten. De grootste zichtbare kenmerken op Ganymedes zijn een donkere vlakte geheten de Galileoregio en een reeks concentrische ribbels, die een overblijfsel zijn van een zeer oude inslagkrater die door voortdurende geologische activiteit aan het gezicht onttrokken is.

Wat ik hier niet duidelijk aan vindt een aangepast zou moeten worden door een kenner:

• wat is zeer oud, oeroud en vrij oud; in mijn beleving is oeroud ouder dan zeer oud, terwijl de tekst dat andersom aangeeft; vrij oud kan van alles zijn;
• ook de term licht is hier lastig. In de eerste zin worden zowel zwaar als licht genoemd; een lezer kan denken dat licht hier als tegenstelling van zwaar wordt gebruikt; pas later blijkt dat het waarschijnlijk om kleuring gaat, want daar wordt ineens donker genoemd.

Wat me verder intrigeerde is waarom kan je Callisto af en toe wel met het blote oog zien en Ganymedes niet, als Ganymedes iets groter is dan Callisto.

Alvast bedankt, ik kwam/kom Ganymedes nog regelmatig tegen in de SF-boeken, ook al zijn die meestentijds al verschrikkelijk achterhaald.Ceescamel (overleg) 13 aug 2015 10:43 (CEST)

'Onze' tekst lijkt een vertaling van een oude versie van het Engelstalige artikel: [4]:

"Ganymede's surface is a roughly equal mix of two types of terrain: very old, highly cratered dark regions and somewhat younger (but still ancient) lighter regions marked with an extensive array of grooves and ridges. Their origin is clearly of a tectonic nature;"

Hier hebben we 'dark' weggelaten en dan krijg je direct de verwarring die je noemt. De vertaling, die hier al in 2004 is geplaatst, is ook als vertaling nog geen doorslaand succes. "Eigenschappen herinnerend aan oude lavastromen zijn ook waargenomen" is een slechte vertaling: features vertaal je hier niet met eigenschappen, en reminiscent of vertaal je ook niet met herinnerend aan, eerder die doen denken aan, of die lijken op. Voor features zou ik zo een-twee-drie geen geschikte directe vertaling weten; iets met 'kenmerk' zou kunnen, al lijkt ook dat niet echt gebruikelijk. Wellicht dat dat gewoon geherformuleerd moet worden, of wellicht dat iemand die wel goed is ingevoerd in de aardwetenschappen er iets voor weet. En wat moeten we met "Hun oorsprong heeft duidelijk een tektonische oorsprong"? Nog los van het feit dat een oorsprong geen oorsprong heeft, lijkt 'Hun' geen zinvol antecedent te hebben en in de lucht te hangen. Dat klopt ook wel: in het Engelstalige artikel lijkt 'their' terug te slaan op die 'grooves', maar die heeft de vertaler hier kennelijk voor het gemak maar weggelaten... Het huidige Engelse artikel is trouwens beslist minder stellig over de tektonische oorsprong van die 'groeven' (dat is niet het juiste woord, maar ik ben geen aardwetenschapper en ben niet in het bezit van een gespecialiseerd woordenboek).

Nou ja, het laat maar weer eens zien dat we er nog lang niet zijn, en dat stukken tekst waar bij nadere beschouwing best wel wat op aan te merken valt, gewoon tien jaar kunnen blijven staan. Inderdaad is aandacht van een kenner wenselijk, maar mijn voorstel zou zijn dat die iets nieuws neerzet en niet probeert de huidige herkauwde tekst te verbeteren. Paul B (overleg) 13 aug 2015 11:36 (CEST)

Me dunkt dat "zeer oud" en "oeroud" zullen slaan op de volgorde t.o.v. het Late Heavy Bombardment. Als je informatie over de relatieve ouderdom kunt vinden kun je dergelijke passages verduidelijken. Ik ben het met Paul B eens dat de tekst leest als een rammelende vertaling. Een "mengeling" van tektonische terreinen is bv. niet mogelijk, er wordt waarschijnlijk een "afwisseling" bedoeld.

Callisto met het blote oog zien is me nog nooit gelukt, maar de schijnbare helderheid is er groot genoeg voor (net als Ganymedes). Als dit inderdaad mogelijk is voor Callisto maar niet voor Ganymedes zal dat met de overstraling door Jupiter zelf te maken hebben. De baan van Ganymedes heeft een kleinere as ("straal") waardoor hij dichterbij Jupiter blijft. Woudloper _overleg 13 aug 2015 17:13 (CEST)

Ik ben evenmin specialist, maar waag toch een gokje. Groeven evt. vervangen door geulen, horsten of slenken ? Of desnoods maar sleuven. Groeven zitten in een grammofoonplaat, niet op een maan. Maasje 13 aug 2015 17:21 (CEST)

Beste Woudloper, ik heb de tekst enigszins aangepast. I.v.m. met de (te) vele plaatjes heb ik voorts de indeling gewijzigd. Wil je nog even nalopen? Het woord "licht" kwam te zweven, omdat men vergeten was het woord "dark" mee te nemen naar het Nederlands.Ceescamel (overleg) 15 aug 2015 12:03 (CEST)

Hier werd de laatste echt significante inhoudelijke toevoeging gedaan, inmiddels meer dan elf jaar geleden. Sindsdien zijn er hoofdzakelijk bewerkingen door bots geweest. Met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid kan dus gesteld worden dat het artikel aan actualisatie toe is. De Wikischim (overleg) 17 aug 2015 13:43 (CEST)

Vraagje over lichtkracht Proxima Centauri

Zou iemand naar deze bewerking willen kijken? Ik zie dat iemand hem als gemarkeerd gecontroleerd heeft, maar de Engelstalige wiki heeft het over 0,0017 en ik ben niet echt een kenner. Vincentsc (overleg) 21 sep 2015 09:41 (CEST)

Wat problematischer is: verschillende bronnen zijn het er niet over eens hoeveel nullen er moeten staan. enwiki noemt 0.0017 Lsun, op basis van een bron die een luminosity van 6.5e30 ergs/s = 6.5e23 W meldt. De luminosity van de zon is 3.846e26 (volgens enwiki) en dan kom je op 0.0017 Lsun uit. Ondertussen meldt https://www.eso.org/public/news/eso0307/ vrolijk dat het 0.000138 Lsun moet zijn: ruim een factor 10 minder. De absolute magnitude zijn de verschillende wikis het beter over eens (15.5-15.6), en dan kom je op 10^((4.83-15.5)/2.5) = 0.00005 Lsun uit, wat nog een factor 20 kleiner is. Uuuh. Ik ga vanavond even een boek zoeken. valhallasw (overleg) 21 sep 2015 13:34 (CEST)

P. Centauri is een z.g. flare star^SIMBAD, wat betekent dat de lichtkracht nogal hevig kan veranderen in de tijd. Vandaar, waarschijnlijk de wisselende lichtkracht-vermeldingen. De enige mogelijkheid die ik zie, is het aangeven van een minimum- en een maximum-waarde. Kleuske (overleg) 21 sep 2015 13:44 (CEST)

Ah, vandaar. Ja, een minimum en een maximum (of x \pm y, maar met iets dat over verschillende ordes van grootte varieert is dat niet zo helder) opgeven lijkt me dan redelijk. Enig idee waar we die temporele gegevens vandaan zouden kunnen halen? valhallasw (overleg) 22 sep 2015 20:31 (CEST)

Wikiproject wis- en natuurkunde

Nogal wat wiki-artikelen die gaan over exacte wetenschap zijn van bedroevende kwaliteit. Er is een initiatief van Kleuske om dat aan te gaan pakken. Zie Wikipedia:Wikiproject/Wis- en Natuurkunde. Erik Wannee (overleg) 5 okt 2015 22:13 (CEST)

Nobelprijs voor geneeskunde

De Nobelprijs voor de Geneeskunde is dit jaar toegekend aan de William Campbell en Satoshi Omura "ontdekkingen betrekking hebbend op nieuwe geneeswijzen bij infecties veroorzaakt door rondwormparasieten". Is de term "rondwormparasieten" wel de correcte interpretatie? Volgens mij worden de infecties (zoals rivierblindheid veroorzaakt door "parasitaire rondwormen". Binnen Wikipedia wordt het woord "rondwormparasiet" ook niet gebruikt, maar wel "parasitaire rondwormen". PieterJanR (overleg) 8 okt 2015 16:30 (CEST)

Ik denk dat parasitaire rondwormen in ieder geval duidelijker en ondubbelzinnig is (rondwormparasieten zou ook kunnen slaan op parasieten die rondwormen lastigvallen). Richard 8 okt 2015 16:34 (CEST)

Help! Anonieme wijziging

Ik ben op zoek naar iemand die twee (kleine!) anonieme wijzigingen (zelfde IP-adres) op het artikel Stelling van Wilson kan controleren. Mijn wiskundige kennis stopt al bij de ABC-formule en hier kan ik helemaal geen chocola van maken. Het gaat om [5] en [6], beiden van 26 oktober. Alvast bedankt! Sustructu 4 nov 2015 14:38 (CET)

Eerste was correct. De tweede was wel een verbetering maar die heb ik nog wat aangepast, en dat mag dus iemand anders controleren ;) Mvg, Trewal 4 nov 2015 15:44 (CET)

Topper! Bedankt! Sustructu 5 nov 2015 00:08 (CET)

"Archimedeskracht"

Op Wet van Archimedes staat: "Deze opwaartse kracht wordt de archimedeskracht genoemd." Daar heb ik in mijn hele leven (inclusief atheneum-b) nog nooit van gehoord, alle hits op Google ten spijt. Het enige woord dat ik ken is opwaartse druk (116x op Wikipedia), maar dat staat dan weer niet in het artikel Wet van Archimedes. (Ik heb maar even de redirect Opwaartse druk aangemaakt.) Is "archimedeskracht" wel een gangbaar woord? En ook zo gangbaar dat het zó opvallend en expliciet in het artikel genoemd moet worden? ErikvanB (overleg) 5 nov 2015 03:33 (CET)

Volgens mij is inderdaad 'opwaartse kracht' of 'opwaartse druk' in ieder geval in Nederland gewoner. Zie bijvoorbeeld deze opgave op het eindexamen 2013: http://www.natuurkunde.nl/opdrachten/1241/zeilen-vwo-2013-1-opg-5. De meeste hits op Google zijn op .be-domeinen, dus wellicht dat in België die term gewoner is? valhallasw (overleg) 5 nov 2015 09:21 (CET)

Ook Het Zeilboek (enige nederlandstalige soort-van-natuurkundetekst die ik hier verder bij de hand heb) heeft het bij de behandeling van de stabiliteit van schepen over een opwaartse kracht en een 'drukkingspunt' waar die kracht aangrijpt op de romp van een schip. valhallasw (overleg) 5 nov 2015 09:24 (CET)

Mij zegt 'archimedeskracht' ook niets, al zou ik desgevraagd waarschijnlijk wel hebben kunnen beredeneren wat ermee bedoeld wordt. Richard 5 nov 2015 11:02 (CET)

Hmmm. Zo dom was ik dus nu ook weer niet. ErikvanB (overleg) 5 nov 2015 14:16 (CET) Misschien komt hier later nog wel meer volk langs.

Daar zou ik natuurlijk een flauwe opmerking op kunnen maken ;) Richard 5 nov 2015 14:20 (CET)

ErikvanB (overleg) 5 nov 2015 14:27 (CET)

OEIS

Gebruiker:KlaasZ4usV heeft On-Line Encyclopedia of Integer Sequences een Nederlandse naam gegeven: De on-line encyclopedie van getallenrijen. Daarbij schrijft hij dat Patio de nieuwe naam heeft ingevoerd, dat is zijn oude naam. De OEIS is een instituut waar ik niet dagelijks over spreek en waar de gemiddelde Nederlander of Belg nog nooit van heeft gehoord. Bovendien is OEIS, in afkorting of volledig, een naam. Daarom ben ik ervoor de Engelse naam terug te zetten. ChristiaanPR (overleg) 20 nov 2015 10:10 (CET)

•  Steun - is een eigennaam, dus de Engelse naam is de correcte. Nietanoniem (overleg) 20 nov 2015 10:13 (CET)
  • Verreweg de meeste verwijzingen naar het artikel worden door het Sjabloon:Link OEIS gegenereerd. ChristiaanPR (overleg) 20 nov 2015 10:21 (CET)
    • Eens, het is een eigennaam en daarnaast is de OEIS bekend onder de Engelse naam. Het enige argument voor de Nederlandse naam is dat ze hem gebruiken op hun eigen website. Vincentsc (overleg) 20 nov 2015 11:31 (CET)
      • Dat is op zich wel een sterk argument, natuurlijk. Richard 20 nov 2015 11:45 (CET)
        • Dat valt wel mee, de database is geregistreerd als OEIS, het staat hier in het Nederlandse taalgebied onder bekend en zelf gebruiken ze als vertaling op de Nederlandse versie: de on-line encyclopedie van getallenrijen. Waarom 'de' in de titel moet voorkomen is mij trouwens ook niet duidelijk. Vincentsc (overleg) 20 nov 2015 14:16 (CET)
          • Als het er maar één is, is het sowieso overbodig. Als er meer zijn, zou een kunnen volstaan, maar met de zeg je impliciet dat dit de belangrijkste is. Ook dat is ongewenst, want een waardeoordeel. De huidige titel lijkt dus sowieso niet handig gekozen. Wie wil, mag de naamswijziging terugdraaien. Richard 20 nov 2015 14:23 (CET)
            • ... Weet je wat de OEIS is? Ik zal het terugdraaien. Groet, Vincentsc (overleg) 20 nov 2015 15:15 (CET)
              • Ja en prima. Richard 20 nov 2015 15:21 (CET)

Stofbenaming

Voor wie dit over het hoofd ziet op de verwijderlijst: ik heb zojuist het artikel Stofbenaming genomineerd voor verwijdering (of een andere oplossing). ErikvanB (overleg) 23 nov 2015 18:21 (CET)