Wikipedia:GLAM/Koninklijke Bibliotheek en Nationaal Archief/Resultaten/ImpactBeelddonatieNederlandscheVogelen

Impactmeting beelddonatie Nederlandsche Vogelen

In mei 2015 heeft de Koninklijke Bibliotheek i.s.m. de Wikipedia-gemeenschap 250 historische afbeeldingen van Nederlandse vogels aan Wikimedia Commons gedoneerd. Het ging hierbij om de afbeeldingen uit (de 5 delen van) het boek Nederlandsche Vogelen (1770-1829) van Nozeman, Sepp en Houttuyn uit de collectie van de KB. In de maanden na de beelddonatie hebben redacteuren van Wikipedia de vogelafbeeldingen in vele artikelen verwerkt. Dit heeft geleid tot een enorme vergroting (meer dan 100x) van de zichtbaarheid van deze erfgoedcollectie, ook buiten Nederland, zoals een impactmeting hieronder over het jaar 2016 laat zien.

Onderstaande casestudy laat zien

welke positieve impact een effectieve beelddonatie kan hebben op de zichtbaarheid van erfgoedcollecties, maar
dat er voor een effectieve beelddonatie meer nodig is dan alleen het 'kaal' uploaden van afbeeldingen

Meer dan alleen uploaden

Voor een effectieve beelddonatie is meer nodig dan alleen het 'kaal' uploaden van de beelden naar Commons. Daarnaast moet de donateur (vaak een erfgoedinstelling) ook denken aan

het plaatsen van de beelden in logische categorieën. Zorg ervoor dat de afbeeldingen (ook) in andere, meer logische categorieën komen te staan, d.w.z. in alle categorieën waar de redacteuren van Wikipedia ze zouden verwachten. Aangezien voor alle vogels de Latijnse naam aanwezig was, konden ze behalve in de centrale uploadcategorie, ook eenvoudig in andere Commons-categorieën ingedeeld worden, zie b.v. Alauda arvensis.
het hergebruik van de beelden in Wikipedia-artikelen. Bij voorkeur niet alleen in de Nederlandstalige Wikipedia, maar ook in andere taalversies. Wat betreft de vogelen zijn er - naast in de Nederlandstalige Wikipedia - al beelden opgenomen in de Engelse, Franse, Duitse, Zweedse en Portugese - zie de volledige lijst.
het aanmaken en verbeteren van gerelateerde Wikipedia-artikelen die in direct verband staan met de gedoneerde beelden, in dit geval artikelen (in meerdere talen!) over
- het boek zelf, ook in het Engels, Frans en Italiaans
- Cornelius Nozeman, ook in het Engels en Frans
- Christiaan Andreas Sepp en zijn zoon Jan Christiaan Sepp, ook in het Engels en in het Frans
- Martinus Houttuyn, ook in het Engels

Let daarbij vooral op het aanmaken/aanvullen van infoboxes, die zijn belangrijk voor het doorzetten van de data naar DBpedia.

het omzetten in Linked Open Data via Wikidata en DBpedia. Zie bv.
- de Wikidata-entries over het boek (of deze), Christaan Andreas Sepp, Jan Christiaan Sepp en Nozeman
- de DBPedia-entries over het boek en over Nozeman
en het organiseren van activiteiten voor Wikipedianen om de uptake te stimuleren. Denk bv. aan een schrijfdag (editathon) of wedstrijd. Dit was voor de Vogelen niet nodig, er waren enkele intrinsiek gemotiveerde vogelliefhebbers binnen de Wikipedia-gemeenschap.

Samengevat: effectieve beelddonatie = Wikimedia Commons + juiste categorieën + Wikipedia(in meerdere talen) + Wikidata + DBpedia + activiteiten + intrinsiek gemotiveerd Wikipedianen + ...

Impact en hergebruik, bereik 100x vergroot in 2016

Allemaal leuk en aardig die plaatjes op Wikipedia, maar worden ze wel gezien? Nou, en of die vogelen gespot worden! Een paar statistieken:

Eind 2016 werden 56 van de 264 beschikbare Vogelen-afbeeldingen daadwerkelijk gebruikt op Wikipedia. Dat is dus een hergebruik van 21%. In vergelijking met het hergebruik van andere beelddonaties is dit bovengemiddeld.
Deze 56 afbeeldingen illustreren in totaal 190 verschillende artikelen in 50 taalversies
In 2016 zijn deze 190 artikelen ruim 3,7 miljoen keer opgevraagd (kolom 2 in onderstaande tabel).

Pageviews Nederlandsche Vogelen 2016
Maand	Aantal pageviews op Wikipedia ⁽¹⁾	Aantal pageviews op kb.nl ⁽²⁾
Januari 2016	270.492	4.428
Februari	234.424	2.975
Maart	332.734	2.947
April	442.437	2.178
Mei	551.057	2.691
Juni	450.077	1.466
Juli	343.214	3.748
Augustus	236.399	2.302
September	215.879	1.951
Oktober	223.789	4.676
November	218.714	2.052
December	206.604	3.296
Totaal 2016	3.725.820	34.710

1) Voor de telling is deze tool gebruikt, gemeten op 3-1-2017
2) Gemeten met Google Analytics op 3-1-2017

Vogelen op kb.nl

We kunnen ook meten hoe vaak pagina’s op de KB-website waarop Vogelen-afbeeldingen staan zijn opgevraagd. Dan hebben we het over

Homepage Nederlandsche vogelen van Nozeman en Sepp
Digitale topstukken: Deel 1, Deel 2, Deel 3, Deel 4 en Deel 5
Blogpost Nog meer Nederlandsche vogelen

In 2016 zijn die pagina’s bij elkaar bijna 35 duizend keer bekeken, zie kolom 3 van bovenstaande tabel.

Aanvulling op elkaar

De presentatie en hergebruiksmogelijkheden van afbeeldingen op Wikipedia, Wikimedia Commons en kb.nl vullen elkaar mooi aan

Wikipedia/Commons

Groot aantal views
Makkelijk te downloaden voor hergebruik (de topstukken op kb.nl zijn niet te downloaden)
Manifeste gebruiksvoorwaarden (Publiek domein, dit wordt op kb.nl niet manifest getoond)
Achtergrondinfo via Wikipedia-artikelen

kb.nl

Bronbestand voor Wikimedia Commons en Wikipedia
Fraaie presentatie in hoge resolutie, bladeren in context, meer gevoel bij het boek
Rondleidingen door de topstukken
Achtergrondinformatie door collectiespecialisten van de KB

Conclusie

Het plaatsen van afbeeldingen op Wikipedia kan - mits goed voorbereid en uitgevoerd - supereffectief zijn. Het kan de zichtbaarheid van een beeldcollectie sterk vergroten, zelfs meer dan verhonderdvoudigen! Bovendien kunnen de hergebruiksmogelijkheden (downloaden, gebruiksvoorwaarden) en contextualisering van afbeeldingen op Wikimedia en de eigen website elkaar goed aanvullen.

Dankbetuiging

Heel hartelijk dank aan Husky voor het uploaden van de beelden en (o.a.) aan Dick Bos en WeeJeeVee voor het toevoegen van de beelden aan Wikipedia.