Wikipedia:Wikiportret
Wikiportret, http://www.wikiportret.nl, is een website die is ingericht om het uploaden van foto's naar Commons eenvoudiger te maken. Ergens inloggen is niet nodig. De website wordt beheerd door de Vereniging Wikimedia Nederland.
De geüploade foto's worden op Commons in een speciale categorie geplaatst, c:Category:Wikiportrait uploads.
Hoe werkt het
bewerkenIemand klikt vanaf Wikipedia op de link naar Wikiportret, bijvoorbeeld via het sjabloon "fotogewenst"
Dan komt men terecht op de website. Na het beantwoorden van een aantal vragen over het auteursrecht en het invullen van het eigen emailadres kan de persoon een foto (of andere afbeelding, dat gebeurt ook wel) uploaden. Daarna moet de persoon nog het emailadres bevestigen. Vervolgens wordt automatisch een mail gestuurd naar een speciale "queue" (wachtrij) binnen het mailsysteem, VRT, van het Contactpunt. Deze queue wordt aangeduid met permissions::permissions-nl::wikiportret. Daar kan een vrijwilliger met toegang de mail (ook wel "ticket" genoemd) beantwoorden.
Via het contactpunt blijft alle mailwisseling vertrouwelijk. De vrijwilligers van het contactpunt hebben dan ook een vertrouwelijkheidsverklaring ondertekend. In het systeem van het contactpunt blijft de correspondentie ook bewaard. Als er vragen komen over een foto (of afbeelding) kan de correspondentie worden nagezocht. Bij verdere communicatie over de foto blijven gegevens echter ook vertrouwelijk.
Behandeling van tickets via het contactpunt
bewerkenDe algemene werkwijze is als volgt:
- Een vrijwilliger van het contactpunt beantwoordt de mail die door Wikiportret is gestuurd, teneinde
- definitief uitsluitsel te verkrijgen over de auteursrechten van de foto en
- de toestemming van de rechthebbende vast te leggen voor publicatie van de foto onder een geldende licentie.
- Indien dat lukt, zal de vrijwilliger de afbeelding uploaden naar Commons. Dat kan via de interface van Wikiportret, waarbij het ticket# wordt vermeld. Dat ticket# komt dan ook terecht op de bestandspagina op Commons. De foto wordt dan via een sjabloon {{wikportrait2}} automatisch ook geplaatst in een categorie met Wikiportret uploads (Category:Wikiportrait uploads). Vermelding van het ticket werkt met de wikicode ticket:#''ticketnr''. Er komt dan een link naar het ticket te staan.
- Kies bij het uploaden een of meer relevante categorieën, of maak een nieuwe categorie.
- N.B. er zijn categorieën gemaakt voor een aantal fotografen die vaker foto's uploaden.
- Plaats de foto op een relevant artikel op Wikipedia, vermeld bij de samenvatting bij voorkeur de tekst foto via #wikiportret - dan kan gevolgd worden hoeveel foto's op NL Wikipedia worden neergezet. De uploads door de verschillende medewerkers zijn dan hier te zien: https://hashtags.wmflabs.org/?query=wikiportret&project=nl.wiki.x.io&startdate=&enddate=
- Plaats de foto eventueel in het Wikidata item als dat al bestaat of maak dat aan. N.B. een foto op het Wikidata item wordt automatisch in de infobox geplaatst als die op het artikel aanwezig is.
- Plaats de foto eventueel ook op artikelen.
- Stuur via het contactpunt de standaardbevestigingsmail ''"bevestiging plaatsing commons"'' naar de uploader, met vermelding van link naar de bestandspagina op Commons en naar de artikelen waar je de foto hebt neergezet.
Zoals uit het bovenstaande blijkt, zijn er een aantal standaardmails beschikbaar. De bronteksten daarvan staan hier:https://vrt-wiki.wikimedia.org/wiki/Category:Boilerplate_messages_in_Dutch (alleen toegankelijk voor medewerkers van het contactpunt). Als er geen passende standaardmail is, kies dan voor "emtpy answer" en maak je eigen tekst.
Speciale gevallen
bewerken- Soms wordt een foto geüpload die in het publiek domein is. Deze kan dan zonder verdere procedure en bevestiging naar Commons (bijvoorbeeld een foto van een oud schilderij). In dat geval wordt er op Commons toch de CC-BY-SA 4.0 licentie vermeld. Dan zou je een sjabloon met PD-licentie aan het bestand op Commons toe moeten voegen. Ter voorkoming van dubbele licentie is het mogelijk een 2e parameter toe te voegen aan het wikiportret sjabloon dat automatisch geplaatst wordt op de bestandspagina. Bijv. {{wikiportait2|<ticket#>|PD-old-assumed}} en dan vervangt hij de CC-BY-SA 4.0 licentie door de ingevulde waarde. Vul je niets in, dan pakt hij nog steeds CC-BY-SA 4.0
De eenvoudige standaardsituatie
bewerkenLijkt het zeker dat de uploader de foto zelf heeft gemaakt (zijn dus de aandachtspunten hieronder niet van toepassing, dan is een simpele e-mail wisseling voldoende. Beantwoord dan de mail vanaf Wikiportret met de standaardmail "bevestiging". Vul wel de key in die op wikiportret bij de foto vermeld staat. Het ticket kan daarna meteen gesloten worden, dat gaat automatisch. Als antwoord terug komt gaat het ticket vanzelf weer open. Als de bevestiging volledig blijkt te zijn, kan de foto geüpload worden naar Commons. Doe de administratie op Wikiportret (zie hieronder) en klik op "Uploaden naar Commons". De rest wijst zich vanzelf. Stuur via het contactpunt de standaardbevestigingsmail "bevestiging plaatsing commons" naar de uploader, met vermelding van link naar de bestandspagina op Commons en naar de artikelen waar je de foto hebt neergezet.
Administratie op Wikiportret
bewerkenNog in te vullen
Aandachtspunten bij controle op auteursrechten
bewerken.jpg)
Voorzorgsprincipe
bewerkenVan belang is altijd een controle op de auteursrechten uit te voeren. Is de uploader de eigenaar van het auteursrecht? Dat kan je niet altijd 100% zeker weten. Wees kritisch en gebruik het voorzorgsprincipe: bij twijfel, de foto niet uploaden en vragen of de uploader nog een andere zelfgemaakte foto heeft. Probeer daarbij inlevend te zijn zodat de uploader niet boos wordt. Schrijf bijvoorbeeld: "jammer dat ik u moet teleurstellen. Dit komt door de strenge wetgeving op het gebied van auteursrechten."
Bestaat foto al op het internet?
bewerkenDe eerste stap is een controle op de auteursrechten. Veel mensen willen Wikipedia helpen door een foto van het internet te plukken. Ondanks het feit dat op de website van Wikiportret een aantal vragen worden gesteld, wordt toch vaak zo een foto geupload. Op de site wikiportret staat een link " Als blijkt dat de foto al bestaat op het internet, wordt het ticket beantwoord met een standaard tekst, die aangeduid wordt met "google".
Is het duidelijk een oude foto?
bewerkenIs de foto duidelijk meer dan 120 jaar geleden gemaakt, dan wordt volgens het beleid op Commons aangenomen dat het auteursrecht is vervallen. Gebruik dan het sjabloon {{PD-old-assumed}}. Dan is verder ook geen toestemming van de uploader vereist en kan de foto direct worden geplaatst.
Is het een nieuwere foto, bijvoorbeeld een foto van iemand die overleden is, of een foto van een wielrenner die allang gestopt is met wielrennen. Beantwoord het ticket dan met onderstaande vragen.
| Standaard mail "Foto is duidelijk zeer oud " |
|---|
| Hartelijk dank voor het insturen van deze foto:
https://www.wikiportret.nl/track.php?key=
2. Staat er misschien een stempel van de fotograaf op de achterkant van de foto, of een met de hand geschreven naam? 3. Als u de fotograaf kent, in welke relatie staat u tot de fotograaf? 4. Weet u in welk jaar de foto is gemaakt? 5. Kunt u ook aangeven hoe u deze digitale versie heeft verkregen? |
Daarop komt meestal een antwoord zoals "ik weet niet wie de foto heeft gemaakt", of "achterop de foto staat een stempel van fotograaf XXX". Stuur dan onderstaande standaard mail. Als er wel een bevredigend antwoord komt, zoals "mijn overleden oma heeft deze foto gemaakt van mijn grootvader", vraag dan bevestiging dat de persoon erfgenaam is, en de licentieverklaring. Vervolgens kan de foto worden geüpload naar Commons.
| Standaard mail "Helaas wij kunnen de oude foto niet plaatsen (auteursrecht)" |
|---|
| Dank u wel voor de toelichting.
https://nl.wiki.x.io/wiki/Wikipedia:Contactpunt/Toestemming_foto_vragen
|
Heeft de geportretteerde op de foto deze foto zelf geüpload?
bewerkenAls de uploader aangeeft dat hij/zij én de foto zelf heeft gemaakt, én zelf op de foto staat, én de rechthebbende is, krijgt deze met ingang van mei 2019 automatisch een standaard bevestigingsmail terug, waarop staat wat hij/zij moet doen, namelijk de fotograaf vragen naar het contactpunt te mailen, met een link naar de geüploade foto.
Als de reactie van de fotograaf volgt met een tekst voor vrijgave onder de juiste licentie, kan de foto worden geüpload. Denk eraan om als auteur de naam van de fotograaf te vermelden, in plaats van de naam van de uploader die standaard verschijnt.
Vermoed je dat de foto door een professionele fotograaf is gemaakt?
bewerkenStuur dan de standaard mail terug met de tekst "u bent niet de fotograaf".
Helaas verkopen uploaders wel eens leugentjes en schrijven ze vervolgens terug dat ze de foto wel zelf gemaakt hebben. Het kan zijn dat je je vergist, bijvoorbeeld als de uploader een mooie foto heeft gemaakt met een afstandsbediening of via een spiegel. De exif data kunnen meer inzicht geven. Bekijk dan de exif-data van foto. Dat kan bijvoorbeeld op deze websites:
Als je vermoeden wordt bevestigd, dat de uploader de foto niet zelf heeft gemaakt, schrijf de uploader dan terug met de nodige assertiviteit. Zeg niet dat de uploader heeft gejokt, maar schrijf zakelijk dat uit de gegevens bij de foto iets anders blijkt en dat er toestemming van de fotograaf nodig is. Daarna hoor je meestal niets meer, hoewel sommigen erg vasthoudend zijn. Als je overtuigd wordt van het gelijk van de uploader, kan je de foto op Commons plaatsen, eventueel na ruggespraak met andere medewerkers van het contactpunt.
"Foto is vrij van rechten" / gebruikslicentie versus CC-BY-SA
bewerkenBij vragen over foto's door een professionele fotograaf krijg je soms op het contactpunt het antwoord dat de foto "rechtenvrij" is, of "vrij van rechten". Dit is een begrip dat niet juridisch sluitend is gedefinieerd.[1][2] Als zo een antwoord terugkomt, kan je de volgende mail terugsturen:
| Standaard mail "Foto is vrij van rechten" / gebruikslicentie versus CC-BY-SA" |
|---|
| Dank u wel voor de toelichting.
De maker van de afbeelding (bijv. een fotograaf of ontwerper) heeft met de term “rechtenvrij” aan u waarschijnlijk een zogeheten gebruikslicentie verleend, zodat u de afbeelding mag gebruiken, bijv. op uw website, in een boek of in een folder. U of anderen via u hoeven er dan niet (opnieuw) voor te betalen. Met een gebruikslicentie mag u van de maker de foto "laten zien" en voor het meeste gebruik is dat dan ook voldoende. Maar ook indien de foto is gemaakt in opdracht en ervoor betaald is, blijft zonder speciale afspraken het auteursrecht bij de fotograaf. Bij Wikipedia en andere projecten van Wikimedia gebruiken we een andere licentie, namelijk de CC-BY-SA 4.0 licentie. Deze gaat veel verder dan een gebruikslicentie en daarom hebben wij expliciet toestemming van de maker nodig. Deze licentie betekent dat iedereen de afbeelding mag (her)gebruiken, ook in een commercieel product, en ook in gewijzigde vorm (denk aan bijsnijden, kleuren aanpassen, in een collage gebruiken, etc). Toestemming voor deze licentie kunt u alleen geven wanneer in het contract met de maker van de afbeelding is opgenomen dat deze het auteursrecht volledig aan u overdraagt. Kunt u de betreffende pagina van het contract scannen en mailen? Als u andere afspraken heeft gemaakt, heeft de maker nog steeds de auteursrechten. Misschien kunt u toch de maker vragen zijn of haar toestemming van een eigen e-mailadres aan ons te mailen, zodat de afbeelding geplaatst kan worden. Vraag haar/hem dan het bovenstaande ticket# in die e-mail te vermelden. Hieronder de tekst die de maker voor het verlenen van zijn/haar toestemming kan gebruiken: --- Ik verklaar hierbij dat ik de auteur en/of de enige eigenaar van de exclusieve auteursrechten ben op afbeelding met weblink https://www.wikiportret.nl/track.php?key= Ik verklaar hierbij dit werk te publiceren onder CC-BY-SA-4.0 en ik verklaar dat ik eenieder het recht geef om het werk te gebruiken in een commercieel product en het te wijzigen naar behoefte, zoals CC-BY-SA-4.0 voorschrijft. Ik ben me ervan bewust dat ik altijd de rechten van mijn werk behoud en het recht behoud om met mijn naam vermeld te worden volgens de CC-BY-SA-4.0. Ik ben me ervan bewust dat ik deze verklaring niet in kan trekken, en dat de tekst permanent kan worden bewaard op een Wikimedia-project. Onderteken met uw naam, de datum en uw woonplaats --- |
Achtergrond van de foto
bewerkenSoms staat naast een foto van een persoon iets nogal prominent daarnaast of op de achtergrond. Dat kan problemen met het auteursrecht opleveren. Bijvoorbeeld, een kunstschilder staat naast haar eigen werk. Het auteursrecht op de foto is van de fotograaf, maar het auteursrecht op het schilderij is van de kunstschilder. Dan zijn er twee opties: de kunstschilder ook om toestemming voor publicatie vragen (als het e-mailadres bekend is), of de foto zoveel mogelijk bijsnijden. Als er slechts een klein stukje van het werk van de kunstenaar te zien is, zal dat geen probleem zijn.
Bezwaar tegen commercieel gebruik
bewerkenHet komt in een enkel geval voor dat de fotograaf bezwaar maakt tegen het onderdeel van de CC-BY-SA licentie over commercieel gebruik. Dan kan de foto niet geüpload worden. Dan kan je deze standaard mail terugsturen.
Onzinnige foto
bewerkenSoms worden onzinnige foto's geüpload, vaak met een niet bestaand e-mailadres. Bij zulke echte onzin kan je het ticket meteen sluiten. Bij matige onzin kan je nog een beleefde mail terugsturen.
| Standaard mails bij onzinnige foto's |
|---|
| Bij een gewone foto, maar als er geen verband lijkt te zijn met Wikipedia / foto out of scope
Dank u wel voor het uploaden van een foto op Wikiportret. Ik zie geen verband met een artikel op Wikipedia of andere projecten van Wikimedia en zal daarom uw foto op dit moment niet in behandeling nemen. Als ik dit verkeerd inschat, laat u dan svp. weten op welk artikel de foto geplaatst zou moeten worden. Of laat u mij weten waarom de afgebeelde persoon relevant zou kunnen zijn voor de encyclopedie. |
| bij een grappige maar niet bruikbare foto
Dank u wel voor het uploaden van een foto op Wikiportret. Ik heb genoten van uw foto, erg grappig! Helaas is de foto niet bruikbaar voor Wikipedia en zal ik de foto verder niet in behandeling nemen. |
| bij niet grappige foto:
Dank u wel voor het uploaden van een foto op Wikiportret. Ik zal uw foto echter niet in behandeling nemen, omdat deze niet past op de Wikimedia projecten. |
Problemen met de werking van de site
bewerkenIndien u problemen heeft met de werking van de Wikiportret website kunt u een ticket loggen op Phabricator of een mail sturen naar info-nl
wikimedia.org. Vermeldt zo duidelijk mogelijk wat het probleem is waar u tegenaan loopt en de stappen die nodig zijn om dit te reproduceren.
- ↑ Waar vind ik rechtenvrij beeldmateriaal?. Mediawijsheid.nl. Geraadpleegd op 18 mei 2020.
- ↑ Rechtenvrij bestaat niet. Charlotte's Law & Fine Prints (22 oktober 2012). Geraadpleegd op 18 mei 2020.