Wim van Dooren

filosoof

Willem van Dooren (Den Haag, 14 juni 1934Utrecht, 17 oktober 1993) was een Nederlands filosoof en hoogleraar aan de Technische Hogeschool Delft en een expert op het gebied van anarchisme, modern en renaissance-humanisme en wetenschapsfilosofie.

Willem van Dooren
Plaats uw zelfgemaakte foto hier
Persoonlijke gegevens
Geboortedatum 14 juni 1934
Geboorteplaats Den Haag
Overlijdensdatum 17 oktober 1993
Overlijdensplaats Utrecht
Nationaliteit Vlag van Nederland Nederland
Academische achtergrond
Alma mater Universiteit van Amsterdam
Universiteit Utrecht
Georg-August-Universität GöttingenBewerken op Wikidata
Promotor Karel Kuypers
Wetenschappelijk werk
Vakgebied Filosofie
Portaal  Portaalicoon   Filosofie

Levensloop

bewerken

Van Dooren was het jongste kind in een gezin van vijf kinderen. Zijn vader was hoofd van een christelijke muloschool. Na het gymnasium studeerde Van Dooren theologie aan de Universiteit van Amsterdam van 1952 tot 1958, hierna tot 1961 filosofie en Duits aan de Universiteit van Utrecht en later nog in Göttingen. In 1965 promoveerde hij in Utrecht op het filosofische proefschrift Het totaliteitsbegrip bij Hegel en zijn voorgangers. Naast Hegel had ook de Italiaanse renaissancefilosoof en humanist Pietro Pomponazzi zijn belangstelling.

Van Dooren ging aan het werk als leraar Duits in Gouda, werkte vanaf 1963 als wetenschappelijk medewerker geschiedenis van de wijsbegeerte aan de Universiteit van Utrecht. In 1966 werd hij hoogleraar filosofie vanwege de Humanistische Stichting Socrates aan de Technische Hogeschool Delft.

Hij was bestuurslid van het Humanistisch Verbond en werkte als humanistisch raadsman in de gevangenis.

Literatuur

bewerken

De belangrijkste werken van Wim van Dooren zijn:

  • Monisme of dualisme: een vergelijking van de kenkritische houdingen van Kant, Hegel en Heidegger ten opzichte van de voor hen traditionele metaphysica, s.l., 1958 (doctoraalscriptie).
  • Het totaliteitsbegrip bij Hegel en zijn voorgangers, Utrecht, 1965 (proefschrift).
  • De vrijheid van de filosofie en de gebondenheid van de filosoof, inaug. rede TH Delft, Von Gorcum Assen, 1966.
  • Het humanistisch verbond i.s.m. Jacob van Praag, Utrecht 1967.
  • Actueel marxisme i.s.m. J.M.M. de Valk en W.G. Boerboom met discussiebijdragen van Bernard Delfgaauw, Brand Bussum 1969.
  • Atheïsme, humanisme, socialisme i.s.m. Anton Constandse, Amsterdam Agon Elsevier 1975.
  • Vervreemding in de arbeid i.s.m. P.J. van Strien, Boom Meppel 1975.
  • Binnen zonder teken; Buitenspel; Lokaties, Amsterdam 1975.
  • Vragenderwijs: een elementair overzicht van de systematische filosofie, Van Gorcum Assen, 1977.
  • Dialektiek: een historische en systematische inleiding, Van Gorcum Assen, 1977.
  • Fenomenologie van de geest (fragmenten) van Hegel, geannoteerde vertaling, Boom Meppel, 1981.[1]
  • Drie dialogen tussen Hylas en Philonous van George Berkeley, geannoteerde vertaling i.s.m. Willem de Ruiter, Amsterdam 1981.
  • Denkwegen in de geschiedenis van de nieuwere wijsbegeerte, Van Gorcum Assen, 1983.[2]
  • Bakunin zur Einführung, Junius Verlag Hamburg, 1985.
  • De zaak Nietzsche: opstellen en essays, i.s.m. Gerrit Jan Kleinrensink (redactie), Vriendenlust Nijmegen, 1986.
  • Meditaties: over de eerste filosofie waarin het bestaan van God en het onderscheid tussen menselijke ziel en lichaam worden bewezen, van René Descartes, vertaling uit het Latijn, Boom Meppel 1987
  • Het wezen der kennis, van C.W. Opzoomer samengesteld en ingeleid door Van Dooren, Ambo Baarn, 1990.
  • Geschiedenis van het humanisme: hoofdfiguren uit de humanistische traditie i.s.m. Paul Bernard Cliteur, Boom Meppel 1991
  • Aktueel filosoferen, geredigeerd door Van Dooren en Tineke Hoff, Nederlands-Vlaamse Filosofiedag Delft 1993, Eburon Delft, 1993.
  • De uitgelezen Descartes, vertaling van Van Dooren, samenstelling Han Ruler, Boom Amsterdam 1999.

Werken over Van Dooren

bewerken
  • Red. "De weg van anarchisme is nog open, in memoriam Wim van Dooren", in: Humanist, november 1993, p. 5.
  • Emmy Jacobs. "In memoriam Wim van Dooren", in: Filosofie Magazine, jaargang 02, 1993, aflevering 09 (december), p. 48.
  • Cees Bronsveld, Wim van Dooren: filosoof, humanist, anarchist, Stichting de As Moerkapelle, 1994.

Citaten

bewerken
  • Waarheid hangt nauw samen met wat nuttig voor je is.
    • Wim van Dooren in antwoord op de vraag wat waarheid is, geciteerd in: Bert van Panhuis, "Over de weekbladen: Quootjes, kreetjes, wensjes, preekjes", Trouw, 20 december 1990.
  • Dooyeweerds eigen werk stak ver uit boven dat van zijn aanhangers.
    • Wim van Dooren over het werk van Herman Dooyeweerd, geciteerd in: Bronsveld, Cees e.a. (red.) Wim van Dooren Filosoof, humanist, anarchist, Stichting De As, 1994. p. 2.
  • Het leven van een filosoof die theorieën bedenkt, is filosofisch tenslotte veel minder belangrijk dan die theorieën zelf.
    • Cees Bronsveld. "Wim van Dooren: Gesprek met een relativerend anarchist", in: Wim van Dooren Filosoof, humanist, anarchist, Stichting De As, 1994. p. 7.
  • Theologen zien, vreemd genoeg, veel minder dan anderen de relativiteit in van hun geloof. Neem nou zo'n vak als godsdienstgeschiedenis: als je daar toch studie van maakt, dan zou je toch moeten inzien dat het volslagen toevallig is dat je christen bent en geen islamiet! Maar theologie is in de praktijk veel meer een wetenschap van God geworden dan een wetenschap van de godsdienst, terwijl dat, niet alleen volgens mij, maar ook volgens het Academisch Statuut van 1876 waarbij dat allemaal geregeld werd, precies andersom zou moeten zijn.
    • Van Dooren in antwoord op de vraag of "een theologiestudie soms een goede manier om van je geloof af te komen?," in: Cees Bronsveld. "Wim van Dooren: Gesprek met een relativerend anarchist," in: Wim van Dooren Filosoof, humanist, anarchist, Stichting De As, 1994. p. 8.
bewerken