Wolfenstein 3D

Wolfenstein 3D is een computerspel ontwikkeld door id Software in 1992. Het is een van de eerste videospellen dat door de ogen van het personage wordt gespeeld (first-person shooter). De game was voor zijn tijd revolutionair. In het spel moet de speler door veel doolhoven heen om het einddoel te bereiken. De vijanden bestaan uit gewone Wehrmachtsoldaten, SS'ers, Duitse Herdershonden, zombies, de Duitse Gestapo en vliegende Hitlerklonen. Ook komen er in een geheim Pac-Manachtig level gekleurde spoken voor. De eindbazen van elke episode zijn kopstukken als Goebbels, Göring en Adolf Hitler zelf.

Wolfenstein 3D
(Afbeelding op en.wiki.x.io)
Ontwikkelaar	Id Software Rebecca Heineman (3DO) Ninjaforce (Apple IIGS co-developer) Stalker Entertainment (GBA) Nerve Software (XBLA, PSN)
Uitgever	Apogee Software (DOS) Interplay Entertainment (3DO) BAM! Entertainment (GBA) Atari Corporation (Jaguar) MacPlay (Macintosh) Imagineer (SNES, PC-98) Zodttd (iOS) Activision (XBLA, PSN) Bethesda Softworks (XBLA, PSN)
Uitgebracht	5 mei 1992
Genre	First person shooter
Spelmodus	Singleplayer
Engine	Wolfenstein 3D engine
Leeftijds­klasse	PEGI: 12 ESRB: M (Mature)
Platform	MS-DOS, Mac OS, Amiga 1200, AmigaOS 4, Apple IIGS, Acorn Archimedes, NEC PC-9801, SNES, Jaguar, GBA, 3DO, Windows Mobile, iOS, PlayStation 3, Xbox 360
Media	vier 3½ floppydisks
Systeemeisen
Systeem: IBM-pc of vergelijkbaar Besturingssysteem: MS-DOS versie 5.0 of hoger Werkgeheugen: 640 kB RAM Schijfruimte: 3 MB Processor: 286 Grafische kaart: VGA Besturing: Joystick en muis (optioneel) Geluid: Sound Blaster en 100% compatibele geluidskaarten
Navigatie
Vervolg	Spear of Destiny
Officiële website
Portaal    Computerspellen

Gameplay

Het spel wordt gespeeld door de ogen van William Joseph Blazkowicz. Het spel bestaat uit verschillende episodes met verdiepingen (floors), dit zijn de opeenvolgende levels. De episodes kenmerken zich door het hebben van:

• Levels (floor 1 t/m 8)
• Bonuslevel (floor 10, met aansluiting op een gewoon level)
• Eindbaas (floor 9)

De hoofdpersoon moet al deze verdiepingen doorlopen (behalve het bonuslevel, dat is optioneel) om de eindbaas te ontmoeten en deze te verslaan om de episode te eindigen. Ook zijn er overal door het level geheime gangen, die te bereiken zijn door stukken muur (pushwalls) weg te duwen. Aan het einde van elk level wordt bekeken hoeveel procent van de vijanden is gedood, hoeveel geheime gangen zijn ontdekt en hoeveel procent van de schatten is opgepakt. Bij een score van 100% op alle drie de categorieën, kunnen er extra punten verdiend worden.

Er zijn verschillende soorten schatten van verschillende waarden. Ook door het doden van vijanden worden er punten gescoord.

Er zijn vier verschillende soorten wapens. Je begint met een mes en een pistool (Luger 9mm). B.J. is opgesloten in kasteel Wolfenstein en ontsnapt door zijn bewaker te doden, waarbij hij zijn wapens afpakt. Verder is er nog een half-automatisch Maschinenpistole 44 (gebruikt door de SS'ers) en een volautomatisch soort Gatlinggun (gebruikt door eindbazen). Het volautomatische wapen vuurt 2 kogels per keer af en dient alleen gebruikt te worden tegen eindbazen en gebieden met veel vijanden. Uiteraard kan er in het spel ook munitie (ammo) opgepakt worden. Munitie die vijanden laten vallen levert 4 kogels op, losse munitie 8 kogels.

De health-meter staat op 100%. Extra health kan verkregen worden door het oppakken van maaltijden (10% extra) en verbanddozen (25% extra). Hondenvoer levert 4% op. Het gezicht van B.J. staat onderaan het scherm en zal meer bebloed raken naarmate de health zakt. En uiteraard weer opknappen wanneer er health verkregen wordt.

Het spel heeft een vervolg genaamd Spear of Destiny. Tien jaar later is er nog een vervolg gemaakt: Return to Castle Wolfenstein.

Episodes

• Episode 1: Escape from Wolfenstein
• Episode 2: Operation: Eisenfaust
• Episode 3: Die, Fuhrer, Die!
• Episode 4: A Dark Secret
• Episode 5: Trail of the madman
• Episode 6: Confrontation

Vijanden

Enkele kleine vijanden in Wolfenstein 3D

Duitse herder

Deze honden zijn speciaal getraind door de SS-officieren. Ze zijn snel maar op afstand ongevaarlijk, ze rennen naar de speler toe en vallen aan door te bijten. Ze zijn gemakkelijk te doden met een mes. Bij het zien van de speler maakt de Duitse herder geluid, gejank als hij sterft.

Soldaat (Sturmabteilung)

Ze lopen niet snel en vallen aan door een pistool in beide handen te houden en te schieten. Bij het zien van de speler roept hij "Halt!" en verschillende kreten of hij laat een scheet als hij wordt geraakt door kogels.

SS'er

Deze soldaten lopen niet snel en dragen een mitrailleur, die ze gebruiken als ze de speler zien. De SS'er is gevaarlijker dan een soldaat. Bij het zien van de speler roept hij : "Schutzstaffel" en bij het sterven: "Mein Leben".

Gemuteerde soldaat

Ze lopen ietsje sneller dan een soldaat of een SS'er. Ze dragen op hun lichaam een pistool dat ze gebruiken als ze de speler zien, waarbij hun handen van boven naar beneden gaan als ze een schot lossen. Ze zijn zeer gevaarlijk omdat ze geen geluid maken zoals de rest van de vijanden in Wolfenstein 3d, zodat het verrassingseffect des te groter is. Bij het sterven: "Aargh".

Officier

Deze soldaten lopen bijna zo snel als de Duitse herder. Ze dragen een pistool net zoals gewone soldaten maar als ze schieten maken ze meer schade. Als ze de speler zien: "Spion" en bij het sterven: "Nein, so was!"

Pac-Man-spook

Deze zijn alleen te zien in het geheime bonuslevel van aflevering drie. Deze vormen alleen een bedreiging voor de speler als de speler zich beweegt in de moeilijkere modi. De Pac-Man-spoken zijn een parodie op het spelletje Pac-Man en de speler moet wegrennen voor hen. Ze zeggen niets en de speler kan de geesten niet doden.

De eindbazen in Wolfenstein 3D

Hans Grosse

De eindbaas van het Wolfenstein kasteel in de eerste aflevering. Deze eindbaas draagt twee machinegeweren. Hij is de broer van Gretel Grosse. Bij het zien van de speler "Guten Tag" en bij het sterven: "Mutti".

Dokter Schnapps

De eindbaas van de tweede aflevering van de reeks. Deze eindbaas gooit injecties rond, waarin gif zit waardoor men een mutant wordt. Hij creëerde ook de gemuteerde soldaten. Bij het zien van de speler: "Wahahaha!" en bij het sterven: "Mein Gott in Himmel".

Hitler-geest

Deze mini-eindbazen lijken op een geest en komen alleen voor in de derde aflevering. Ze hebben geen geweer, maar stoten vuurballen uit die zeer gevaarlijk zijn. Bij het zien van de speler: "Toter Hund!" en bij het sterven: "Ahahaha!"

Hitler

Deze komt voor alleen in de derde aflevering in de bunker. Hitler heeft zichzelf in een ijzeren pak gehesen en heeft twee machinegeweren om de speler te doden. Als de speler het ijzeren pak wegschiet, komt Hitler uit zijn pak en begint te schieten met nog eens twee machinegeweren. Bij het zien roept Hitler: "Die Allied Schweinehund!", bij het neerschieten uit zijn ijzeren gevest: "Scheisse" en bij het doden: "Eva, auf Wiedersehen".

Otto Giftmacher

Deze eindbaas van de vierde aflevering is verantwoordelijk voor een chemische oorlogsvoering met Groot-Brittannië. Otto heeft een raket die hij als projectiel kan afvuren. Bij het zien van de speler: "Ein kleiner Amerikaner" en bij het doden: "Donnerwetter!"

Gretel Grosse

Zus van Hans Grosse en komt voor bij het einde van de vijfde aflevering waar zij kasteel Erlangen bewaakt. Ze heeft twee machinegeweren die ze afvuurt op de speler. Bij het zien van de speler: "Kein Durchgang" en bij het sterven: "Mein Busen".

Generaal Fettgesicht

Deze eindbaas komt voor in de zesde aflevering. Hij draagt een raket onder de rechterarm en een machinegeweer onder de linker. Bij het zien van de speler: "Erlauben Sie, bitte" en bij het doden: "Rosenknospe".

Versies/uitgaven

• Versie 1.0 - uitgegeven op 5 mei 1992 (Apogee)
  • Episode 1-sharewareversie
  • Episode 1-3-versie
  • Episode 1-6-versie
• Versie 1.1 - uitgegeven op 22 juni 1992 (Apogee)
  • Episode 1-sharewareversie
  • Episode 1-3-versie
  • Episode 1-6-versie
• Versie 1.2 (tagged 1.1) - uitgegeven op 29 juni 1992, vlak na versie 1.1 (Apogee)
  • Episode 1-sharewareversie
  • Episode 1-3-versie
  • Episode 1-6-versie
• Versie 1.4 - uitgegeven op 1 januari 1993 (er is geen versie 1.3)
  • Episode 1-sharewareversie (Apogee, ?)
  • Episode 1-3-versie (Apogee, ?)
  • Episode 1-6-versie (Apogee, ActiVision, id Software, GT Interactive)
• Versie 1.4, zonder debug-mode (debug-mode is uitgeschakeld, cheats zijn niet mogelijk) (Apogee)
• Versie 1.4g (de versie zonder debug-mode, met de debug-mode weer hersteld) - (Apogee)
• Versie 1.5
  • Deze versie is uitgegeven op de iPhone en iPod touch.

Controverse

In Duitsland werd het spel enige tijd verboden vanwege de gebruikte nazi-symbolen. Het Amtsgericht München heeft dat op 25 januari 1994 zo bepaald. Het ging voorbij aan het feit dat deze nazi-symbolen in een negatieve context werden geplaatst.

Platforms

Jaar	Platform
1994	Acorn 32-bit, Jaguar, PC-98, SNES
1995	3DO, Macintosh
1998	Apple IIgs, DOS
2002	Game Boy Advance
2007	Windows
2009	PlayStation 3, Xbox 360, iPhone
2011	iPad
2012	Browser

Ontvangst

Beoordeeld door	Platform	Datum	Score
148apps	iPhone	20090406 6 april 2009	100%
Gaming Age	PlayStation 3	20090715 15 juli 2009	91%
Tilt	DOS	199209 september 1992	90%
All Game Guide	DOS	2007	90%
Jeuxvideo.com	DOS	20111109 9 november 2011	90%
AppCraver	iPhone	20090407 7 april 2009	90%
Pocket Gamer UK	iPhone	20090327 27 maart 2009	80%
Random Access	DOS	20111209 9 december 2011	80%
HonestGamers	DOS	20031210 10 december 2003	70%
GameSpot	Game Boy Advance	20020412 12 april 2002	56%

Externe link

• (en) Officiële website
• Wolfenstein spelen in een browser

Bronnen, noten en/of referenties

• (en) Wolfenstein 3D op MobyGames

Wolfenstein-serie