Zeeaster-klasse

Zeeaster-klasse
	Zeeaster-klasse met o.a. zeeaster, lamsoor en gewone zoutmelde
Syntaxonomische indeling
Klasse
	Asteretea tripolii; Westh. & Beeft. in Beeft. 1962

De zeeaster-klasse (Asteretea tripolii) is een klasse van syntaxa die vegetatie omvat van zilte tot brakke gronden van buitendijkse terreinen in estuaria.

De klasse omvat overwegend soortenarme vegetatie met dominantie van grassen en kruidachtige planten uit de ganzenvoetfamilie.

Naamgeving en codering

Synoniemen
Juncetea maritimi Br.-Bl. in Br.-Bl. et al. 1952

Duits: Salzmarschrasen, Salzrasen, Wattwiesen
Engels: Halophyte communities of the lower parts of salt marshes
Syntaxoncode voor Nederland (rVvN): r27
Corine biotope: 15.3 Atlantic salt meadows
Eunis Habitat Types: A2.5 Coastal saltmarshes and saline reedbeds

De wetenschappelijke naam Asteretea tripolii is afgeleid van een synoniem van de botanische naam van een belangrijke kensoort voor deze klasse, de zulte (Tripolium pannonicum; synoniem: Aster tripolium).

Fysiognomie

Deze klasse omvat overblijvende, zeer open tot min of meer gesloten, laagblijvende vegetatie, zonder boomlaag en met een zeer beperkte struiklaag.

De kruidlaag is betrekkelijk soortenarm, bestaat overwegend uit overblijvende planten en wordt dikwijls gedomineerd door weinig opvallende soorten uit de grassenfamilie als gewoon kweldergras, grasachtige planten als zilte rus en schorrenzoutgras, en kruidachtige planten uit de ganzenvoetfamilie. Tussen al dat grijsgroen vallen de dikwijls roze gekleurde bloemen van lamsoor, zeeaster, Engels gras en gerande schijnspurrie vrij snel op.

Een moslaag is zelden aanwezig, maar de bodem wordt dikwijls bedekt door een laag microscopische algen en draadwieren.

Ecologie

De zeeaster-klasse omvat plantengemeenschappen van zilte of brakke gronden die regelmatig of slechts af en toe worden overstroomd met zeewater. De bodem bestaat uit klei, zand of leem, soms bedekt met een laag slik.

Deze vegetatie vindt men vooral op buitendijkse terreinen in estuaria en langs de mondingen van rivieren die in de Noordzee uitmonden. In Nederland zijn ze te vinden langs de Oosterschelde en langs de Waddenzee, in België langs de IJzer en de Schelde.

Onderliggende syntaxa in Nederland en Vlaanderen

De zeeaster-klasse wordt in Nederland en Vlaanderen vertegenwoordigd door één orde met drie verbonden.

- kweldergras-orde (Glauco-Puccinellietalia)
  - verbond van gewoon kweldergras (Puccinellion maritimae)
    - associatie van gewoon kweldergras (Puccinellietum maritimae)
    - associatie van lamsoor en zeeweegbree (Plantagini-Limonietum)
    - zoutmelde-associatie (Halimionetum portulacoides)
  - verbond van stomp kweldergras (Puccinellio-Spergularion salinae)
    - associatie van stomp kweldergras (Puccinellietum distantis)
    - associatie van blauw kweldergras (Puccinellietum fasciculatae)
    - associatie van bleek kweldergras (Puccinellietum capillaris)
    - zeegerst-associatie (Parapholido strigosae-Hordeetum marini)
  - verbond van Engels gras (Armerion maritimae)
    - associatie van zilte rus (Juncetum gerardii)
    - associatie van Engels gras en rood zwenkgras (Armerio-Festucetum littoralis)
    - kwelderzegge-associatie (Junco-Caricetum extensae)
    - associatie van rode bies (Blysmetum rufi)
    - zeealsem-associatie (Artemisietum maritimae)
    - zeekweek-associatie (Atriplici-Elytrigietum pungentis)
    - associatie van zeerus en zilt torkruid (Oenantho lachenalii-Juncetum maritimi)

rompgemeenschap met zulte (RG Tripolium pannonicum-[Puccinellion maritimae])
rompgemeenschap met heen (RG Bulboschoenus maritimus-[Asteretea tripolii])
rompgemeenschap met melkkruid en fioringras (RG Glaux maritima-Agrostis stolonifera-[Asteretea tripolii])
rompgemeenschap met schorrenzoutgras (RG Triglochin maritima-[Asteretea tripolii])
rompgemeenschap met zilte schijnspurrie (RG Spergularia salina-[Asteretea tripolii])
rompgemeenschap met zeeweegbree (RG Plantago maritima-[Asteretea tripolii])
rompgemeenschap met echt riet (RG Phragmites australis-[Asteretea tripolii])

Diagnostische taxa voor Nederland en Vlaanderen

In de onderstaande synoptische tabel staan de belangrijkste diagnostische taxa van de zeeaster-klasse.

Kruidlaag

Kentaxon	Diff. soort	Triviale naam	Botanische naam
kK	-	gewone zoutmelde	Atriplex portulacoides
kK	-	zulte	Aster tripolium
kK	-	zeeweegbree	Plantago maritima
kK	-	schorrenzoutgras	Triglochin maritima
kK	-	melkkruid	Glaux maritima
kK	-	lamsoor	Limonium vulgare
kK	-	gerande schijnspurrie	Spergularia media subsp. angustata
kK	-	Engels lepelblad	Cochlearia officinalis subsp. anglica

Moslaag

Kentaxon	Diff. soort	Presentie	Triviale naam	Botanische naam	Opmerking	Afbeelding
Geen soorten

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties

Schaminée, J., K. Sýkora, N. Smits & M. Horsthuis, 2010: Veldgids Plantengemeenschappen van Nederland. KNNV Uitgeverij, Zeist. ISBN 978 90 5011 309 0
Sýkora, K., 2008: Field Guide Dutch Plant Communities. Species composition and ecology
V.Vandenbussche, F.T’Jollyn, A.Zwaenepoel, E.Van den Balck & M.Hoffmann, 2002: Systematiek van natuurtypen voor Vlaanderen: 12. Slik en Schor. Verslag van het Instituut voor Natuurbehoud 2002.
(en) EUNIS, the European Nature Information System
(fr) CORINE biotopes

Orde:	Glauco-Puccinellietalia (kweldergras-orde)
Verbond:	Puccinellion maritimae (verbond van gewoon kweldergras)
Associaties:	Puccinellietum maritimae (associatie van gewoon kweldergras) · Plantagini-Limonietum (associatie van lamsoor en zeeweegbree) · Halimionetum portulacoides (zoutmelde-associatie)
Verbond:	Puccinellio-Spergularion salinae (verbond van stomp kweldergras)
Associatie:	Puccinellietum distantis (associatie van stomp kweldergras) · Puccinellietum fasciculatae (associatie van blauw kweldergras) · Puccinellietum capillaris (Associatie van bleek kweldergras) · Parapholido strigosae-Hordeetum marini (zeegerst-associatie)
Verbond:	Armerion maritimae (verbond van Engels gras)
Associatie:	Juncetum gerardii (associatie van zilte rus) · Armerio-Festucetum littoralis (associatie van Engels gras en rood zwenkgras) · Junco-Caricetum extensae (kwelderzegge-associatie) · Blysmetum rufi (associatie van rode bies) · Artemisietum maritimae (zeealsem-associatie) · Atriplici-Elytrigietum pungentis (zeekweek-associatie) · Oenantho lachenalii-Juncetum maritimi (associatie van zeerus en zilt torkruid)